Slag bij Nevele (1452)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Slag bij Nevele
Onderdeel van de Gentse Opstand (1449-1453)
Datum 25 mei 1452
Locatie Nevele
Resultaat onduidelijk
Strijdende partijen
Hertogdom Bourgondië Gent
Nevele
heer van Poeke
lokale boeren
Leiders en commandanten
Graaf van Estampes
Anton van Bourgondië
Heer van Saveuse
Antoine de Hérines †
Jan van Melle
Pieter Van den Nieuwenhuis
Heer van Poeke
Troepensterkte
onbekend
waaronder 8000 ruiters
onbekend
400-500 boeren
700-800 man (heer van Poeke)
Verliezen
grootste deel 1000 of meer[1]

De Slag bij Nevele werd op 25 mei 1452 gevochten rond Nevele tussen Gent en Nevele enerzijds, en troepen van Filips de Goede anderzijds. Filips was de hertog van Bourgondië en tegelijk ook graaf van Vlaanderen. Deze slag vond plaats tijdens de Gentse Opstand (1449-1453). Sommige bronnen maken gewag van een Gentse overwinning,[2][3] terwijl andere een aanvankelijke "Bourgondische" overwinning vermelden, waarna de Bourgondiers nog zware verliezen leden op hun terugtocht[4][5]

Deze slag kan verward worden met de eigenlijke 'slag bij Nevele' die plaats had in 1381.

Aanloop[bewerken | brontekst bewerken]

Op 18 mei 1452 hadden troepen uit Nevele en Gent de brug van Sint-Eloois-Vijve verbrand, om troepen van Filips de Goede, die Kortrijk bezetten, de doorgang naar Nevele te bemoeilijken. Ondertussen hadden Gentse troepen een versterking opgebouwd in Nevele onder leiding van Jan van Melle[2] of Jan de Vos[4].

De slag[bewerken | brontekst bewerken]

Op 25 mei 1452 vielen de troepen van Filips de Goede onder leiding van Jan van Bourgondië, graaf van Estampes Nevele aan. Zowel over het verloop van de slag als over de behaalde overwinning lopen de versies uiteen. Volgens een eerste versie mislukte een eerste aanval op de brug over de Poekebeek, maar de teruggeslagen ridders wisten iets verder de beek over te steken en zo de stad Nevele binnen te trekken[2]. Andere bronnen spreken over versterkingen van grachten en schansen rond Nevele, die makkelijk werden ingenomen door de troepen van de graaf[4]. Vast staat dat de Nevelse en Gentse troepen zich terugtrokken[1][4], allicht naar Landegem[2]. Jan van Melle liet de noodklokken luiden om gewapende mannen uit de omgeving te verzamelen[2], en 400 tot 500 gewapende boeren verzamelden zich[4]. Er kwamen ook versterkingen aan uit Gent onder leiding van Pieter van den Nieuwenhuis[4]. Na deze hergroepering vielen ze Nevele terug aan[2][4]. Volgens sommige bronnen werden de plunderende soldaten van de hertog verrast en probeerden zich rond de brug te verschansen waar een groot aantal "Bourgondiërs" sneuvelde of verdronk[2].

Andere bronnen vermelden een aanvankelijke tegenaanval van de Bourgondiers onder leiding van Antoine de Hérines , maar deze werd gedood door enkele boeren en de Gentenaars namen Nevele weer in[4]. De overgebleven troepen van de hertog die zich buiten Nevele bevonden vielen Nevele terug aan. Nevele werd nu ook langs de andere zijde aangevallen door troepen van Anton van Bourgondië, die na de aanvankelijke inname vluchtende Gentenaars hadden achtervolgd[4]. De Bourgondiers overwonnen en staken Nevele in brand[4]. Na de strijd te Nevele, al dan niet met een "Bourgondische" zege, trokken de troepen van de hertog zich terug richting zuiden langs de Leistraat. Ze verzamelden hun gedode manschappen in een schuur en staken ze in brand, zodat ze niet in Gentse handen zouden vallen[2][5]. Boeren uit omliggende dorpen hadden echter de wegen versperd met omgehakte bomen, en vielen de Bourgondiers aan[2][4]. Bovendien werden ze ook nog aangevallen door 700 à 800 man onder leiding van de heer van Poeke[4]. In het hierop volgende gevecht kwam de graaf van Estampes zelf ook in gevaar[2][4]. Volgens anderen was het in het eerste gevecht aan de brug over de Poekebeek dat de graaf ingesloten raakte[5]. Uiteindelijk wist de graaf van Estampes met een sterk uitgedund leger te ontsnappen naar Harelbeke[2][4].

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

  1. a b Baron Kervijn de Lettenhove (ed.), 1863. Chronique de George Chastellain, Livre II.
  2. a b c d e f g h i j k De Potter F., Broeckaert J., 1870. Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen: eerste reeks - arrondissement Gent, Volume 5.
  3. Serrure, C.P., Blommaert, Ph., 1839. Kronyk van Vlaenderen van 580 tot 1467, Volumes 1-2
  4. a b c d e f g h i j k l m n Baron Kervijn de Lettenhove, 1867. Geschiedenis van Vlaenderen onder het huis van Burgondië.
  5. a b c Blanchet, L., 1814. Jaerboek der stad en oude Casselry van Kortryk. Eerste deel.