Smells Like Teen Spirit

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Smells Like Teen Spirit
Smells Like Teen Spirit
Single van:
Nirvana
Van het album:
Nevermind
(Cover op en.wikipedia.org)
Uitgebracht 10 september 1991 (VS, CAN) / 18 november 1991 (EU, AU, NZ, JP)
Soort drager cd-single, 7", 12" vinylsingle
Opname mei 1991
Genre grunge
Duur 4:38 (singleversie)
5:01 (albumversie)
Label DGC Records
Schrijver(s) Kurt Cobain, Dave Grohl, Krist Novoselic
Producent(en) Butch Vig
Hoogste positie(s) in de hitlijsten
Nirvana
Here She Comes Now
(1991)
  Smells Like Teen Spirit
(1991)
  Come as You Are
(1992)
(en) MusicBrainz-pagina
Portaal  Portaalicoon   Muziek

Smells Like Teen Spirit is een single van de Amerikaanse grungeband Nirvana. Het lied is het openingsnummer van het veelbesproken studioalbum Nevermind uit 1991. Dit album betekende ook meteen het enorme succes van Nirvana. Op 10 september dat jaar werd het nummer eerst in de VS en Canada op single uitgebracht. Op 18 november volgden Europa, Australië, Nieuw-Zeeland en Japan.

Het is de hit waarmee deze band en het grungegenre onverwacht bij het grote publiek doorbrak en heeft daarmee een belangrijke rol in de rockgeschiedenis. Het Amerikaanse muziektijdschrift Rolling Stone plaatste het nummer op de eerste plaats van 50 Best Songs of the Nineties.[1]

Achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]

De titel zou ontleend zijn aan het deodorantmerk 'Teen Spirit' uit de VS. Kathleen Hanna van de band Bikini Kill schreef "Kurt Smells Like Teen Spirit" op de muur van Nirvana-zanger Kurt Cobain met een viltstift. Omdat ze hadden gepraat over anarchie, punkrock en vergelijkbare onderwerpen, dacht Cobain dat dit een slogan met betrekking tot dit onderwerp was. Hanna bedoelde echter dat Kurt naar de deodorant rook die Hanna en Tobi Vail, haar bandlid en toen Kurts vriendin, in een winkel hadden zien staan.[2] Kurt verklaarde later dat hij nooit deodorant gebruikte.

Muzikaal gezien heeft het nummer veel invloeden uit de punkrock. Deze harde passages op zowel drums, bas en gitaar worden afgewisseld met rustige delen, waarbij met name de gitaar terugvalt op een minimaal dienende rol. Dit is een typisch voorbeeld van het grungegeluid. Cobain gaf zelf toe dat het nummer een poging was om Pixies te imiteren.[3] Sommigen beweerden dat de melodie sterk leek op Bostons More Than a Feeling. Dit vermoeden werd door Nirvana zelf bevestigd op een concert anno 1992 in Reading, waar de groep een vertolking van More Than a Feeling inzette alvorens over te schakelen op Smells Like Teen Spirit.[4]

De tekst van het lied was destijds en ook nu nog een groot mysterie voor luisteraars, vanwege Cobains soms moeilijk verstaan- en begrijpbare nonsensicale teksten. Het album Nevermind drukte bovendien geen liedteksten af in zijn hoes, afgezien van korte tekstfragmentjes. Desondanks werd het nummer internationaal zeer populair op basis van de melodie, de anarchistische videoclip en de eigen interpretaties van luisteraars.

De videoclip[5] droeg aanzienlijk bij tot het succes van het nummer. De groep wordt getoond terwijl ze tijdens een schoolconcert te midden van cheerleaders en een uitzinnig tienerpubliek het lied spelen en uiteindelijk de hele set wordt gesloopt. Cobain liet zich voor de sfeer van de video inspireren door de tienerfilm Rock 'n' Roll High School (1979) met Ramones. Hoe de clip gemaakt werd, is te zien op de dvd Nevermind. In een vroege versie van de clip komen nog enkele oudere heren voor die zogenaamd geterroriseerd worden door het geluid. Die scènes liet Kurt Cobain eruit knippen; alleen de conciërge is gebleven.

Nirvana bracht het nummer ten gehore in 1991: The Year Punk Broke, een documentaire die de opkomst van Nirvana in beeld brengt.

Covers en parodieën[bewerken | brontekst bewerken]

Het nummer en de clip werden later geparodieerd door "Weird Al" Yankovic onder de titel Smells like Nirvana en ook in Bob Sinclars Rock This Party. Tori Amos en Patti Smith namen beiden een eigen, rustige versie op van dit nummer.

In 2005 zou crooner Paul Anka een eigen bigbandversie uitbrengen op zijn eigen album Rock Swings. The Ukelele Orchestra of Great Britain heeft een versie op ukelele gebracht in het programma Later van Jools Holland op BBC2.

Jan Rot (zanger) heeft hem vertaald als 'Een vleugje jeugdcultuur' voor zijn jaren '90 album 'O ja!'.

In 2014 maakt de dancegroep The Howling een coverversie van het nummer.

Hitnoteringen[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlandse Top 40[bewerken | brontekst bewerken]

"Smells Like Teen Spirit" in de Nederlandse Top 40 - binnen 30-11-1991
Week 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14
Nummer 25 14 7 4 3 4 3 3 4 6 11 17 17 31 uit

Nationale Top 100[bewerken | brontekst bewerken]

"Smells Like Teen Spirit" in de Nationale Top 100 - binnen: 16-11-1991
Week 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Nummer 97 72 46 25 10 4 3 3 3 3 4 7 10 19 32 47 56 97 uit

NPO Radio 2 Top 2000[bewerken | brontekst bewerken]

Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23
Smells like Teen Spirit ------10553621244871363026313432343237253032 35
  1. Een getal geeft de plaats aan en een '-' dat het nummer niet genoteerd was. Een vetgedrukt getal geeft aan dat dit de hoogste notering betreft.

JOE fm Hitarchief Top 2000[bewerken | brontekst bewerken]

"Smells Like Teen Spirit" JOE fm Hitarchief Top 2000
Jaar 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Positie 17 18 16 19 22 19
Voorganger:
Child in Time door Deep Purple
Nummer 1 in de Tijdloze van Studio Brussel
19992002
Opvolger:
Mia door Gorki
Voorganger:
Mia door Gorki
Nummer 1 in de Tijdloze van Studio Brussel
20062012
Opvolger:
Stairway to Heaven door Led Zeppelin