Wikipedia:Nagelopen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Overzicht beheerpagina's
Voorstel De onderstaande tekst is een voorstel dat momenteel geen deel uitmaakt van de regels en richtlijnen op de Nederlandstalige Wikipedia.
Raadpleeg de overlegpagina voor discussie over dit voorstel.

Om de kwaliteit van artikelen op de Nederlandse Wikipedia doorlopend te verzekeren wordt ernaar gestreefd dat alle artikelen uiteindelijk een nagelopen versie hebben. Hoewel alle versies van een artikel op te vragen zijn, ziet de lezer normaal gesproken de laatste nagelopen versie. Dit voorkomt dat vandalisme meteen zichtbaar wordt.

De lezer moet er echter rekening mee houden dat ook voor een nagelopen versie geldt dat Wikipedia geen garantie biedt dat de gegeven informatie juist is. De status van een artikel kan in de rechterbovenhoek worden aangegeven met de volgende symbolen:

Geeft aan dat het artikel nagelopen is op vandalisme door een medewerker van Wikipedia. Dit houdt in dat in de versie van het artikel dat een bezoeker in eerste instantie te zien krijgt geen duidelijk zichtbaar vandalisme staat.
Geeft aan dat het artikel of de laatste versie ervan nog niet nagelopen is.

Met +/− kunnen verdere details over de controle van het artikel opgevraagd/verborgen worden. Op Versiecontroles is in te zien welke artikelen wanneer en door welke medewerker gecontroleerd zijn.

Nagelopen versies zijn technisch mogelijk dankzij de MediaWiki-uitbreiding Flagged Revisions.

Gebruikers met nalooprechten[bewerken | brontekst bewerken]

Een vertrouwde gebruiker is een aangemelde gebruiker van Wikipedia die versies van artikelen kan markeren als nagelopen. De eigen bewerkingen van een vertrouwde gebruiker zijn automatisch gemarkeerd als nagelopen, maar wanneer een gebruiker zonder het recht om na te lopen (bijvoorbeeld een gebruiker onder een IP-adres) bewerkt, wordt die bewerking nog niet zichtbaar maar opgeslagen in een ontwerpversie. Een vertrouwde gebruiker kan de markering nagelopen indien nodig ook weer van een artikel verwijderen.

Alle aangemelde gebruikers die minstens twee weken geleden hun eerste bewerking deden en minstens 100 bewerkingen hebben gemaakt op de Nederlandse Wikipedia worden automatisch vertrouwde gebruikers. Gebruikers die misbruik van de status maken of vaker vandalisme plegen kan de status echter ontnomen worden.

Dit houdt in dat verreweg de meeste aangemelde gebruikers artikelen kunnen nalopen. Het nalooprecht kan in het geval van opzettelijk misbruik ontnomen worden door een moderator.

Disclaimer: De hier genoemde getallen zijn ter illustratie, mocht de gemeenschap andere grenzen willen dan kan dit.

Praktijk van nagelopen versies[bewerken | brontekst bewerken]

In principe zal iedere gebruiker (aangemeld of niet) zijn eigen bewerkingen direct terugzien in een artikel. Andere niet aangemelde gebruikers (de gewone lezer dus) zien echter altijd de laatste nagelopen versie. Maar ook voor deze lezers zijn de niet nagelopen versies van een artikel te zien via het tabblad "geschiedenis".

Bewerkingen door ervaren gebruikers en bots[bewerken | brontekst bewerken]

Regelmatige gebruikers hebben normaal gesproken de status van vertrouwde gebruiker. Wanneer ze een artikel aanmaken, heeft de eerste versie van dat artikel automatisch de markering nagelopen. Wanneer ze een artikel bewerken waarvan de vorige versie ook al nagelopen is, zal de nieuwe versie ook een nagelopen versie zijn. Als tussen de laatste nagelopen versie en de nieuwe versie echter nog een of meerdere niet nagelopen versies zitten (dus bewerkingen van nieuwelingen of IP-gebruikers), dan wordt de vertrouwde gebruiker opgeroepen deze versies door te lopen en te markeren als nagelopen. Overigens is men dit niet verplicht.

Ook bots kunnen nagelopen versies aanmaken. Ze doen dit alleen wanneer de vorige versie van het artikel nagelopen was. Als de vorige versie niet nagelopen was, zal de bot een niet-nagelopen versie aanmaken.

Bewerkingen door nieuwe en IP-gebruikers[bewerken | brontekst bewerken]

Nieuwe en IP-gebruikers hebben in het systeem van flagged revisions nog geen naloop-status. Dit zou betekenen dat als ze bewerkingen doen, ze de verandering niet zouden zien, wat teleurstelling tot gevolg kan hebben en bovendien tegen het principe van "ga uit van goede wil" zou ingaan. Om dit te voorkomen zien alle bewerkers, ook als ze geen naloop-status hebben, de eigen bewerkingen altijd. Maar een vandaal die een vriendje vraagt zijn vandalisme te bekijken, zal echter merken dat het vriendje op zijn computer het vandalisme niet kan zien. Een vandaal zou dan dus moeten vaststellen, dat hij zijn rotzooi wel kan zien, maar de normale lezer niet.

De nieuwste niet nagelopen versie van een artikel heet de ontwerpversie. Deze ontwerpversie heeft ook een eigen tabblad bovenaan de artikel, tussen "artikel" en "discussie".

Aanmaken van nieuwe artikelen[bewerken | brontekst bewerken]

In het systeem van flagged revisions is het ook voor IP-gebruikers en nieuw aangemelden mogelijk een nieuw artikel aan te maken. Dit artikel (precies: zijn versies) zal de status "niet-nagelopen" krijgen tot een gebruiker met naloop-status het artikel markeert. Bij artikelen die geen enkele nagelopen versie hebben is namelijk altijd de laatste versie zichtbaar.

Verdere achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]

Waarom nagelopen versies?[bewerken | brontekst bewerken]

Wanneer iemand een bewerking aan een artikel aanbrengt, ontstaat een nieuwe versie van de artikel. Een lijst van de opeenvolgende versies kan in de geschiedenis opgevraagd worden. Wanneer een lezer het artikel ziet, krijgt hij zonder het systeem van flagged revisions de nieuwste versie te zien. Dat kan een probleem zijn, want die versie werd misschien door een persoon met kwade bedoelingen geschreven. De versie kan vandalisme, reclame, extremistische ideeën of standpunten, beledigingen, schendingen van het auteursrecht en andere ongewenste zaken bevatten.

Nagelopen versies op andere Wikimediaprojecten[bewerken | brontekst bewerken]

Nagelopen versies zijn onderdeel van een systeem dat in het Engels flagged revisions wordt genoemd. De Duitse Wikipedia voerde dit systeem in mei 2008 als eerste project in. Inmiddels (eind 2008) zijn flagged revisions op dertien projecten ingevoerd, waaronder de Russische, Poolse, Hongaarse en Esperanto Wikipedia's en de Engelse wikinews. Op een groot aantal projecten is inmiddels (eind 2008) discussie gaande over het invoeren van het systeem.

Op de Duitse Wikipedia zijn de criteria voor het nalopen niet heel precies gedefinieerd, het gaat vooral om het verwijderen van vandalisme en juridisch problematische dingen zoals schendingen van het auteursrecht. Veel Wikipedianen hebben trouwens de kans gegrepen en de artikelen in hun vakgebied niet alleen nagelopen, maar ook een grote beurt gegeven. Bij het eerste nalopen moet de vertrouwde gebruiker nog zeer zorgvuldig zijn, later hoeft men alleen nog de verschillen tussen de laatste nagelopen en de nieuwste versie te checken.

In de Russische Wikipedia is een lijst met criteria opgesteld voor het nalopen. Een nagelopen versie moet daar voldoen aan het volgende:

  1. Geen vandalisme
  2. Geen smaad of laster tegen levende personen
  3. Niet al te veel grammaticale fouten, of een sjabloon die erop wijst
  4. Geen duidelijk dubieuze beweringen
  5. Geen duidelijke schendingen van het auteursrecht
  6. Geen spam, reclame of ander misbruik van Wikipedia
  7. Geen duidelijk POV
  8. Geen duidelijk verouderde informatie, of een sjabloon die erop wijst
  9. Het artikel valt tenminste in één categorie, of een sjabloon wijst erop dat dit niet het geval is

"Goedgekeurde versies"[bewerken | brontekst bewerken]

Op de Duitse Wikipedia wilde men oorspronkelijk naast nagelopen versies (Duits: gesichtete Versionen, Engels: sighted versions) ook "goedgekeurde versies" (Duits: geprüfte Versionen, Engels: quality revisions) invoeren. Deze tweede soort versies zijn ook inhoudelijk (door gebruikers met specialistische kennis) gecontroleerd op inhoudelijke juistheid.

De invoering van goedgekeurde versies leverde op de Duitstalige Wikipedia twee vragen op:

  • De omvang van de keuring. Wat moet worden gedaan om een versie goed te keuren? Moeten alle voetnoten, elke informatie enz. gecheckt worden? Dit kan evenveel werk opleveren als het schrijven van een artikel zelf.
  • Wie mag keuren? Moet iemand een diploma hebben? Hoe streng moet het vakgebied worden omlijnd, mag bv. een archeoloog moderne geschiedenis beoordelen? Wie beslist wie goed mag keuren?

De introductie van goedkeurrecht zou een nieuwe hiërarchie scheppen die berust op vakbekwaamheid. Vanwege de controverse die "goedgekeurde versies" op de Duitstalige Wikipedia hebben veroorzaakt en de praktische problemen die erbij komen kijken, zijn ze in het Nederlandse voorstel weggelaten.

Begripskeuze[bewerken | brontekst bewerken]

Het systeem flagged revisions (vertaald: gemarkeerde versies) heeft tot nu toe twee mogelijkheden: sighted versions (nagelopen versies) en quality versions (hierboven voorlopig vertaald als "goedgekeurde versies"). Extra verwarrend is, dat de Nederlandse Wikipedia als een van de weinige projecten op dit moment gebruik maakt van het systeem van afvinken, zodat de woorden "afgevinkte versie" en "gecontroleerde versie" op de Nederlandse Wikipedia formeel een andere betekenis hebben. Om verwarring te voorkomen is gekozen "sighted version" voorlopig te vertalen als "nagelopen versie".