Black metal: verschil tussen versies
| Regel 47: | Regel 47: | ||
De Amerikaanse scene was al lange tijd bekend door bands als [[Absu]], [[Judas Iscariot]] en Sarcophagus. Rond de eeuwwisseling kregen steeds meer bands uit Amerika bekendheid. Zij spelen een rauwe maar melodieuze vorm van black metal. Voorbeelden zijn [[Krieg]], Weltmacht en Averse Sefira. Al snel werd de term [[USBM]] ('United States black metal') gebruikt om deze bands aan te duiden. De muziek van [[Xasthur]] was langzamer en leek daardoor op [[doommetal]]: langzame keyboards en hysterisch schreeuwen kenmerken de sfeer. Omdat Xasthur zo verschilde van de [[USBM]] en andere black metal werd ze aangeduid als [[suicidal black metal]]. Deze noemer werd in 2003 populair waardoor alsnog bands hieronder werden geschaard, zoals Abyssic Hate, Forgotten Woods en Nortt. Andere bands uit deze substijl zijn de Nederlandse Nibdem en het Zweedse Shining. |
De Amerikaanse scene was al lange tijd bekend door bands als [[Absu]], [[Judas Iscariot]] en Sarcophagus. Rond de eeuwwisseling kregen steeds meer bands uit Amerika bekendheid. Zij spelen een rauwe maar melodieuze vorm van black metal. Voorbeelden zijn [[Krieg]], Weltmacht en Averse Sefira. Al snel werd de term [[USBM]] ('United States black metal') gebruikt om deze bands aan te duiden. De muziek van [[Xasthur]] was langzamer en leek daardoor op [[doommetal]]: langzame keyboards en hysterisch schreeuwen kenmerken de sfeer. Omdat Xasthur zo verschilde van de [[USBM]] en andere black metal werd ze aangeduid als [[suicidal black metal]]. Deze noemer werd in 2003 populair waardoor alsnog bands hieronder werden geschaard, zoals Abyssic Hate, Forgotten Woods en Nortt. Andere bands uit deze substijl zijn de Nederlandse Nibdem en het Zweedse Shining. |
||
Tot slot is er nog een stroming die op het eerste |
Tot slot is er nog een stroming die op het eerste gehoor vrij weinig te maken heeft met black metal. In deze stroming, soms "black noise" genaamd, vanwege de invloeden uit de [[noisemuziek]], gaat het niet om ritmes of melodieën maar om de textuur van het geluid. De klassieke black metalinstrumentatie wordt hierbij gecombineerd met electronica en/of hard ongestructureerd geschreeuw om een zo ziekelijk mogelijke sound te creëren. [[Abruptum]] uit Zweden is een pionier in het genre, die ook al in de tweede golf actief was. Andere bands zijn het Nederlandse Stalaggh en de Duitse Sadistic Penetration. |
||
== Verdere varianten == |
== Verdere varianten == |
||
Versie van 1 okt 2009 14:57
Dit artikel gaat over het muziekgenre black metal, voor het gelijknamige Venom-album zie Black Metal (album).
| Black metal | ||||
|---|---|---|---|---|
| Hoofdartikel | black metal | |||
| Stilistische oorsprong | thrashmetal, heavy metal | |||
| Culturele oorsprong | eind jaren tachtig, Europa, m.n. Scandinavië | |||
| Vaak toegepaste instrumenten |
gitaar, basgitaar, drumstel, keyboard | |||
| Populariteit | underground | |||
| Afgeleide varianten | black-noise, melodieuze black metal, nationaalsocialistische black metal, post-black metal, suicidal black metal, symfonische black metal | |||
| Fusiongenres | ||||
| blackened deathmetal · folkmetal (waaronder paganmetal, trolmetal en Vikingmetal) · melodieuze black metal · vedic metal · war-metal | ||||
| Regionale scenes | ||||
| Duitsland · Israël · Noorwegen · Verenigde Staten | ||||
| Verwante onderwerpen | ||||
| bands · muzikanten · norsecore · unblack metal | ||||
| ||||
Black metal is een subgenre van de heavy metal, dat zich afsplitste van de vroege thrashmetal- en deathmetalscene. Rond de jaren ’90 verspreidde black metal zich vanuit Scandinavië, met name Noorwegen, eerst over Europa, later ook over de hele wereld, van Amerika tot het Midden-Oosten en Azië.
Black metal onderscheidt zich niet alleen door zijn muziek van andere metalgenres, maar ook door zijn achterliggende thematiek, die over het algemeen satanisch, heidens en misantropisch is, al komen de bovengenoemde thema’s in meer of mindere mate ook in de andere genres aan bod (zie kenmerken). Centraal staat de verachting van de mens, zijn religie en de maatschappij waarin zij zich manifesteert, daarnaast kent black metal veel terugkerende thema’s over depressie, suïcide, oorlog, genocide en aanverwante ideologieën die de ‘negatieve’ kant van de mens benadrukken. Hoewel veel groepen hun ideologie serieus nemen, gaat black metal ook vaak gepaard met een hoop theater. Satanisme etc. worden hier eerder gebruikt om te shockeren. Met name Britse black metal kent een hoog gehalte aan theatrale black metal bands, zo kan het satanisme van een groep als Venom gerust worden afgedaan als een soort grap en een pose.
Kenmerken
Muzikaal kent black metal een grote diversiteit: van snel tot langzaam, extreem minimalistisch tot veel tempoveranderingen. Weinig genres in de metal zijn zo ongedefinieerd en toch gebonden aan diverse concrete grenzen. De bezetting van een black metal-band is veelal gelijk aan die van andere genres: een drummer, één of twee gitaristen, een basgitarist en een vocalist. Daarnaast hebben diverse bands ook nog een toetsenist en eventuele andere instrumenten. De drumcomputer komt ook vaak voor, vooral bij éénmansbands.
Standaard in de black metal zijn de schelle vocalen die niet zozeer gezongen worden, maar meer gelijkenis tonen met gekrijs. Veel minder tot nauwelijks gebruikelijk zijn de lage, gutturale vocalen zoals de grunt uit de deathmetal. Het gitaarwerk is meestal zeer monotoon en bestaat vaak uit het herhalen van enkele riffs of akkoorden. Tegelijkertijd zijn er ook bands die een groot assortiment aan riffs bieden, bijvoorbeeld Emperor. Het drumwerk is meestal iets minder belangrijk, dubbele basdrum en blastbeats vormen veelal de ruggengraat van de muziek. De basgitaar volgt vaak de gitaarriffs of het drumpatroon en is niet altijd te horen, zeker niet bij blackmetalgroepen die zweren bij een ondermaatse, opzettelijke slechte productie. Daarnaast gebruiken sommige bands voor de atmosfeer nog keyboards terwijl andere bands dit niet vinden passen bij de algehele sfeer van black metal.
Black metal is onder andere herkenbaar aan de volgende punten:
- Veelal schreeuwende vocalen, vaak met stemvervormers. (Zie Scream)
- Gitaren die veel gebruik maken van tremelo-techniek.
- Snelle percussie die veel gebruik maakt van de dubbele basdrum en blastbeats.
- Relatief dik of zacht gitaargeluid, zit er zelden tussenin, met distortion.
- Overwegend een satanistische, misantropische, heidense en/ of anti-christelijke thematiek.
- Onconventionele songstructuren, zo is black metal vaak niet opgebouwd volgens de typische vers-refrein-vers-refrein structuur.
Eerste golf
De evolutie van black metal wordt veelal uiteengezet in drie stromingen.
De eerste golf liep gelijk met de opkomst van de eerste deathmetalbands rond de jaren '80. Het waren thrashmetalbands die nieuwe extremen opzochten en de eerste deathmetalbands - zoals Death, Massacre, Morbid Angel en Slaughter - die vooral de grens van snelheid en hardheid opzochten. Het nieuwe blackmetalgeluid was vooral gericht op een veel ruwere klank, schelle vocalen, een 'smerige' productie en vaak een onderliggend satanisch of heidens thema. De black metal klonk nog vooral als thrashmetal. De koplopers van deze golf waren de bands Bathory, Venom, Mercyful Fate, Hellhammer en Celtic Frost.
De eerste Noorse blackmetalbands haalden hun inspiratie bij deze bands.
Tweede golf
In de tweede golf kristalliseerde black metal zich uit als een zelfstandig genre. Begin jaren '90 werd het genre vooral in Noorwegen verder gevormd. Rond de jaren '90 was deathmetal er erg populair, en voor velen is het ook niet duidelijk wat het verschil is tussen black en deathmetal. Veel blackmetalbands uit deze golf speelden eerst deathmetal, zoals Darkthrone (op het album Soulside Journey), Immortal (die ontstond uit de deathmetalbands Amputation en Old Funeral) en Emperor (destijds Thou Shalt Suffer geheten). Zij werden allen door Mayhem-gitarist Euronymous overtuigd om black metal te spelen. Het grootste verschil tussen de twee stijlen is dat black metal zich niet houdt aan conventionele songstructuren, terwijl de deathmetal van begin jaren '90 nog veelal was opgebouwd volgens een vers-refrein-vers-solo-vers-refrein structuur. Er werd weinig aandacht aan het drumwerk geschonken, sing-along refreinen waren uit den boze, laat staan solo's. Kortom, veel eenvoudige riffs die eindeloos herhaald werden, originaliteit, creativiteit en minimalisme waren belangrijk voor de vorming van black metal. Corpse-paint werd een vast bestanddeel van de stroming: de grime onderstreepte het duivelse imago van black metal en deed de muzikanten er als lijken uit zien.
De blackmetalbands schoten als paddenstoelen uit de grond, met als belangrijkste groepen: Mayhem, Burzum (een eenmansproject van Mayhem-bassist Varg Vikernes), Darkthrone (de band die naast Burzum minimalisme doorvoerde), Immortal (gekenmerkt door hoog ritme) en Emperor die met veel orkestrale keyboard-arrangementen de trend voor de symfonische black metal zette. Enslaved uit Noorwegen hoort in eerste instantie ook bij deze golf. Zij worden vaak bestempeld als vikingmetal, waarvan zij zelf ook deels de bedenkers waren. De muziek van hun eerste twee demo's was echter overwegend black metal met teksten over de vikingcultuur en heidense mythologie. In landen als Polen, Duitsland, en Frankrijk doken ook blackmetalbands op met een frisse, nieuwe klank. De belangrijkste waren: Graveland en Perunwit uit Polen, Moonblood uit Duitsland en uit Frankrijk kwamen Les Legions Noires bestaande uit Belketre, Mütiilation, Vlad Tepes, Torgeist, Brenoritvrezorkre en hun diverse nevenprojecten.
Black Metal bleef een underground-verschijnsel. Dit veranderde toen in Noorwegen grafschendingen en brandstichtingen in kerken werden gepleegd. In 1993 werd Varg Vikernes opgepakt wegens brandstichting van drie kerken en de moord op medebandlid Eurynomous uit Mayhem. Ook werden leden uit Immortal en Emperor opgepakt wegens betrokkenheid bij de kerkbranden. Emperor kwam in 1995 weer in de schijnwerpers te staan nadat bekend werd dat drummer Bard "Faust" Eithun een homoseksuele man had doodgestoken.
Derde golf
De derde golf is meer een mix van andere stijlen met black metal, en een kopiëren van de oudere bands.
Veel bands kopieerden de sound van Burzum en Darkthrone; de minimalistische mid-paced black metal. Zij kent een grote scene in Frankrijk, met bands als Antaeus, Arkhon Infaustus, Deathspell Omega, Blut Aus Nord; in Oekraïne met bands als Lucifugum en Nokturnal Mortum; in Duitsland met bands als Nargaroth, Katharsis, Odal en Ulfsdalir. Anderen concentreerden zich meer op het satanische imago van Mayhem en de snelle muziek van Immortal. Zo snel spelen als je kunt werd het kenmerk van bands als Dark Funeral, Marduk en Gorgoroth, soms ook ironisch norsecore genoemd. Een nieuwe belangrijke stroming werd de symfonische black metal. Vooral geïnspireerd door de sound van Emperor maken zij black metal met sfeervolle keyboards, zoals Dimmu Borgir.
Voor sommige bands werd satanisme te cliché gevonden; thema's als nationalisme, folklore, racisme en fascisme werden nu met black metal gecombineerd. Deze stroming kent vooral aanhang in Oost-Europa en luistert naar de naam NSBM ('national socialist black metal'). De teksten zijn niet altijd openlijk racistisch, vaak schuilt het pro-Arische en nationalistische gedachtegoed in dubbelzinnige teksten. Bekende bands zijn Graveland en Veles uit Polen; Forest en Branikald uit Rusland; Absurd en Bilskirnir uit Duitsland en Kristallnacht uit Frankrijk. Muzikaal is er nauwelijks verschil met black metal (hoewel sommige NSBM-bands meer richting RAC en nazi-punk neigen).
Nog een andere substijl is de pagan black metal. Ook deze bands concentreren zich op de eigen cultuur en in de teksten vinden we dan ook veel oude sagen, legendes en andere folklore terug. De muziek wordt begeleid door synthesizers of traditionele instrumenten zoals fluiten en hoorns. Voorbeelden zijn Cyhiriaeth, Eald en Dhaubgurz uit Spanje; Pagan Reign en Temnozor uit Rusland; Nokturnal Mortum en Kroda uit Oekraïne en Surturs Lohe uit Duitsland.
De Amerikaanse scene was al lange tijd bekend door bands als Absu, Judas Iscariot en Sarcophagus. Rond de eeuwwisseling kregen steeds meer bands uit Amerika bekendheid. Zij spelen een rauwe maar melodieuze vorm van black metal. Voorbeelden zijn Krieg, Weltmacht en Averse Sefira. Al snel werd de term USBM ('United States black metal') gebruikt om deze bands aan te duiden. De muziek van Xasthur was langzamer en leek daardoor op doommetal: langzame keyboards en hysterisch schreeuwen kenmerken de sfeer. Omdat Xasthur zo verschilde van de USBM en andere black metal werd ze aangeduid als suicidal black metal. Deze noemer werd in 2003 populair waardoor alsnog bands hieronder werden geschaard, zoals Abyssic Hate, Forgotten Woods en Nortt. Andere bands uit deze substijl zijn de Nederlandse Nibdem en het Zweedse Shining.
Tot slot is er nog een stroming die op het eerste gehoor vrij weinig te maken heeft met black metal. In deze stroming, soms "black noise" genaamd, vanwege de invloeden uit de noisemuziek, gaat het niet om ritmes of melodieën maar om de textuur van het geluid. De klassieke black metalinstrumentatie wordt hierbij gecombineerd met electronica en/of hard ongestructureerd geschreeuw om een zo ziekelijk mogelijke sound te creëren. Abruptum uit Zweden is een pionier in het genre, die ook al in de tweede golf actief was. Andere bands zijn het Nederlandse Stalaggh en de Duitse Sadistic Penetration.
Verdere varianten
Weinig voorkomende genrenamen zijn vedic metal, troll metal en war-metal. Abstractere genrenamen als melodieuze black metal, blackened deathmetal en black deathmetal worden allemaal door elkaar gebruikt. Hieronder volgt een lijst met stijlen die aan de black metal verwand zijn.
Melodieuze black metal wordt vaak verward met symfonische black metal terwijl het verschil tussen beide vrij groot is. Beide zijn in essentie black metal, maar bij symphonic black metal ligt de nadruk op het gebruik van keyboards. Melodic black metal is daarentegen meer een heavy metal-versie van black metal. De nadruk ligt op melodieuzere riffs, keyboards ter ondersteuning, en vaak is er ook sprake van overlapping met deathmetal. De muziek is doorgaans sneller dan traditionele black metal en ligt dicht bij de norsecore, al kent melodic black metal een grotere variëteit aan riffs. De productiekwaliteit van melodic black metal ligt ook hoger dan die van de meer traditionele black metal en een professionele studiomix is dan ook niet ongewoon. Mede hierdoor kent melodic black metal een grotere mainstream populariteit dan andere vormen van black metal. Bekende bands zijn het Zweedse Dissection, Naglfar en Siebenbürgen, het Franse Anorexia Nervosa, de Noorse bands Ancient en Covenant en het Engelse Hecate Enthroned.
Kritiek
Toch is er nog veel onenigheid over wat precies black metal is.[bron?] Zo profileren groepen als Cradle of Filth, Dimmu Borgir, The Kovenant en ... And Oceans zich als blackmetalgroepen, terwijl anderen het daar totaal oneens mee zijn. Bands als Dimmu Borgir en The Kovenant (destijds nog Covenant) speelden vroeger nog pure black metal, maar gingen later meer experimenteren. Daarnaast wordt deze bands vaak een te commercieel imago verweten. Een veel gehoord argument voor is dat deze bands alleen de breedheid van black metal aantonen, door te laten zien dat black metal ook gecombineerd kan worden met andere stijlen. Daartegen staat als argument dat voornoemde bands vaak overlapping tonen met deathmetal, new wave of British heavy metal en/ of industrial metal, waarbij de black metal component nog nauwelijks tot niet aanwezig is.
Zie ook
Literatuur
- Lords of Chaos: The Bloody Rise of the Satanic Metal Underground door Michael Moynihan en Didrik Søderlind.
· 
· 
· 
· 