Spontane symmetriebreking: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
JRB (overleg | bijdragen)
Vertaald van de Engelstalige wikipedia
 
JRB (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 24: Regel 24:
[[Categorie:Theoretische natuurkunde]]
[[Categorie:Theoretische natuurkunde]]
[[Categorie:Kwantumveldentheorie]]
[[Categorie:Kwantumveldentheorie]]
[[Category:Quantum chromodynamics]]


[[cs:Spontánní narušení symetrie]]
[[cs:Spontánní narušení symetrie]]

Versie van 12 dec 2009 18:12

In de kwantumveldentheorie, een deelgebied van de theoretische natuurkunde, komt spontane symmetriebreking voor, wanneer een systeem dat symmetrisch is met betrekking tot enige symmetriegroep in een vacuümtoestand gaat die niet symmetrisch is. Als dat gebeurt, lijkt het systeem zich niet langer op een symmetrische wijze te gedragen. Het is een fenomeen dat van nature in vele situaties voorkomt.

De symmetriegroep kan discreet zijn, zoals in de ruimtegroepen van een kristal, of continu (bijvoorbeeld een Lie-groep), zoals de rotatiesymmetrie van de ruimte. Maar als het systeem slechts één ruimtelijke dimensie bevat dan kunnen in een vacuümtoestand van de volledige kwantumtheorie alleen discrete symmetrieën worden gebroken, hoewel in een klassieke oplossing ook een continue symmetrie kan breken.

Een gebruikelijk voorbeeld om spontane symmetriebreking te helpen verklaren is een bal, die stabiek ligt op de top van een heuvel. Deze bal is in een volledig symmetrische toestand. Toch is de toestand instabiel: de geringste storende kracht zal de bal in een bepaalde richting van de heuvel doen rollen. Op dat punt is de symmetrie verbroken, omdat de richting, waarin de bal rolt, een eigenschap heeft, waarmee het zich onderscheidt van alle andere richtingen.

Zie ook

Voetnoten

Externe links