Vreemdelingenbeleid

Vreemdelingenbeleid is de benaming die in België en Nederland gebruikt wordt voor het regeringsbeleid dat gevoerd wordt bij het omgaan met de instroom van vreemdelingen in het eigen land. Niet iedere vreemdeling (over het algemeen afkomstig van buiten west-Europa) mag in deze landen komen wonen, en iedere aanvraag wordt getoetst. In Nederland gebeurt dit door de IND.

Het vreemdelingenbeleid in Nederland is gebaseerd op de volgende vier verdragen en wetten:

• het Vluchtelingenverdrag van Genève, ofwel het Verdrag betreffende de Status van Vluchtelingen uit 1951 en het aanvullend Protocol van New York uit 1967
• het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens
• de Nederlandse Vreemdelingenwet
• de Algemene wet bestuursrecht.

Rechtmatig verblijf voor vreemdelingen in Nederland, gebaseerd op de twaalf gronden in artikel 8 van de Vreemdelingenwet, zijn onder te verdelen in 4 categorieën :

• rechtmatig verblijf op grond van een vergunning;
• rechtmatig verblijf op grond van gemeenschapsrecht;
• rechtmatig verblijf in afwachting van de beslissing op een aanvraag;
• rechtmatig verblijf op grond van de wet.

Rechtmatig verblijf op grond van een vergunning is mogelijk met een :

• verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd
• verblijfsvergunning regulier voor onbepaalde tijd
• verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd
• verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd

Asielprocedure in Nederland

Wie asiel aanvraagt in Nederland, krijgt binnen 48 uur bericht. Wie absoluut kansloos is, moet Nederland direct verlaten. De anderen worden in een asielzoekerscentrum geplaatst, in afwachting van het oordeel. Wanneer dit oordeel in eerste instantie negatief dreigt uit te vallen, dan mag de asielzoeker hierop zijn zienswijze geven. Wordt de asielaanvraag uiteindelijk ook écht afgewezen, dan kan de asielzoeker bij de rechtbank in beroep gaan. Zegt ook de rechter "nee", dan kan de asielzoeker zelfs nog in hoger beroep gaan. De uitslag hiervan mag hij echter niet in Nederland afwachten. Volgens de voorstanders van dit systeem biedt het de asielzoeker voldoende kansen om aan te tonen dat hij rechtmatig in Nederland mag verblijven. Volgens tegenstanders is het een onnodig lange procedure waarin asielzoekers te lang (vaak zelfs enkele jaren) in onzekerheid moeten blijven leven.
In een algemeen ambtsbericht van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken wordt speciaal gekeken naar de veiligheid in het land van herkomst van asielaanvragers. In sommige gevallen wordt er ook een individueel ambtsbericht opgesteld met betrekking tot de persoon van de asielaanvrager en hetgeen diegene verklaard heeft bij zijn of haar asielaanvraag. Dit is onder meer het geval bij asielzoekers die mogelijk in aanmerking komen voor toepassing van een uitsluitingsgrond, zoals '1f' (vermoedelijke eigen betrokkenheid bij oorlogsmisdrijven of schending van mensenrechten). Zie daarover onder Vluchtelingenverdrag van Genève. Daarnaast bestaan er ook deelambtsberichten over specifieke onderwerpen, zoals gestelde mensenrechtenschendingen door buitenlandse organisaties, zoals in Afghanistan in de communistische periode (1980-1992) de toenmalige staatsveiligheidsdienst KhAD/WAD. Deze ambtsberichten zijn elementen die meewegen bij de beslissing over een asielaanvraag.

Positieve beslissing

Bij een positieve beslissing krijgt de asielzoeker een tijdelijke verblijfsvergunning, die na vijf jaar mag worden omgezet in een vaste verblijfsvergunning, of naturalisatie.

Negatieve beslissing

Bij een negatieve beslissing wordt de asielzoeker op straat gezet en wordt hij geacht op eigen gelegenheid het land te verlaten. Dit heeft in het verleden tot problemen geleid, waardoor er anno 2005 nog verschillende uitgeprocedeerde asielzoekers op straat zwerven, omdat ze nergens naartoe kunnen.

Externe link

• Nederlandse vreemdelingenwet sinds 1 april 2001, te vinden op www.overheid.nl