Stadhuis van Venlo: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 25 jan 2010 18:32

Het stadhuis van Venlo is een vrijstaand stadhuis in renaissancestijl. Het ligt aan een plein (De Markt, vroeger ook wel het Cruys geheten), op de kruising van de Lomstraat/Vleesstraat en Steenstraat/Gasthuisstraat in de Nederlandse stad Venlo in de gelijknamige gemeente.

Op de eerste kaarten van Venlo staat een kerkachtig gebouw (woontoren met ridderzaal ?) aangegeven, dat toebehoorde aan ridder Gerart van Boicholt, die het aan de stad heeft verkocht, kort nadat Venlo stadsrechten kreeg 1343. De schepenen van Venlo vergaderden nadat Venlo stadsrechten kreeg namelijk eerst bij de schepenen thuis. Het vermoeden bestaat dat Van Boicholt zijn huis niet wilde verkopen. Het huis naast Van Boicholt werd daarna ingericht als leprozenhuis. Uiterst merkwaardig, omdat het in die tijd bekend was dat het een uiterst besmettelijke ziekte was en zulke huizen dus ver buiten de stadsmuren werd verplaatst. Het vermoeden bestaat dat het gemeentebestuur destijds een boze opzet had om Gerart op deze manier uit zijn huis te verdrijven. Nadat Gerart zijn huis verkocht had, werd het leprozenhuis naar buiten de stadsmuren verplaatst.

Het "steenen huys" werd overigens voor het eerst vermeld 1374. De adellijke heren die hier rechten hadden waren immers grotendeels door de Hertog van Gelre uitgekocht en verlieten de stad. Het is 250 jaar in gebruik geweest, totdat de welvaart en vrede het toelieten een moderner gebouw te stichten. Met gebruikmaking van bestaande delen werd een statig renaissance gebouw ontworpen door bouwmeester Willem van Bommel uit Emmerik. Het gebouw kwam nu vrij te staan. Het is gebouwd tussen 1597 en 1601 (muurankers aan de voorzijde met 1598). Bij de gevel sluiten twee ongelijke hoektorens aan. De trappen en het bordes zijn een toevoegsel uit 1609. Het baldakijn werd aangebracht in 1735. Op een tekening van Jan de Beijer uit 1741 staat het in volle glorie afgebeeld met pleisterwerk in blokvorm. Op een oude foto uit 1880 bleek deze pleisterlaag één geheel te zijn geworden en was ook restauratie noodzakelijk. Door verschil van inzicht tussen de gemeentearchitect Johannes Kayser en rijksadviseur P.J.H. Cuypers, ontstond een compromis-gebouw. Dit is weer ongedaan gemaakt. Ook de Tweede Wereldoorlog heeft het op wonderbaarlijke wijze nagenoeg ongeschonden overleefd. Het huidige gebouw heeft geen pleisterwerk maar sierlijke baksteen en sierbanden van steen.

Oorspronkelijk heeft de begane grond van het stadhuis tot markthal gediend. Ook de waag was hierin gehuisvest blijkens een gevelsteen. Er waren rondom ingangen en de zoldering rustte op vier Toscaanse zuilen. Bovenin de voorgevel bevinden zich vier medaillons met afbeeldingen van beroemde Venlonaren. Van links naar rechts zijn dat de Klokkengieter Jan van Venlo, de humanist Erycius Puteanus, de penningkundige en etser Hubert Goltzius en de kunstschilder Jan van Cleef. Echter heeft men een fout gemaakt bij het maken van deze medaillons. Hubert Goltzius is verwisseld met zijn neef Hendrick en zodoende heeft men een verkeerde medaillon geplaatst. Een onderzoek uit de jaren '80 heeft uitgewezen dat er geen afbeeldingen bestaan van Jan van Cleef als volwassene. De Roermondse maker van de medaillons heeft op het stadhuis dus, naast een verkeerd medaillon van Goltzius, een 'fantasiebeeld' van Van Cleef geplaatst. Zeer opvallend zijn verder de wapenschilden van de stad Venlo, Gelderland en de Verenigde Nederlanden. De glas-in-lood ramen zijn voorzien van familiewapens van vroegere stadsbestuurders. Het interieur bevat een groot aantal kunstschatten, zoals de beroemde Adam en Eva-klok uit 1716 en het prachtige goudleren behang uit 1734 in de kamer van Burgemeester en Wethouders. In het stadhuis bevindt zich ook de raadszaal. Voor de rest heeft het gebouw een representatieve functie.

In 2007 zal het stadhuis weer een grondige renovatie ondergaan. Er zal onder andere een lift in het stadhuis worden gebouwd om de veiligheid en toegankelijkheid van het stadhuis te bevorderen. Daarnaast wordt de centrale verwarming en het luchtverversingssysteem vervangen. Ook wordt de raadszaal onder handen genomen. Door de gemeentelijke herindeling waar Tegelen en Belfeld bij Venlo zijn gevoegd, is de raadszaal te klein geworden. Tijdens de verbouwing is het niet mogelijk om op het stadhuis huwelijken te voltrekken.

Minimundus

In het miniatuurpark Minimundus Bodensee in Meckenbeuren (Duitsland) staat een model van het stadhuis op een schaal van 1:25. Klagenfurt, waar Minimundus is opgericht, is namelijk sinds 1961 partnerstad van Venlo en heeft ook een straat naar Venlo genoemd: de Venloweg. Venlo heeft op haar beurt een straat genaamd naar de Oostenrijkse zusterstad genoemd: de Klagenfurtlaan.

Literatuur

J.W.J. Berghs, R.H.M. Denessen: 1600-2000 : Het stadhuis van Venlo, Venlo : Gemeente Venlo, 2000.

@@ Regel 8: / Regel 8: @@
 Het "steenen huys" werd overigens voor het eerst vermeld 1374. De adellijke heren die hier rechten hadden waren immers grotendeels door de [[Hertog van Gelre]] uitgekocht en verlieten de stad. Het is 250 jaar in gebruik geweest, totdat de welvaart en vrede het toelieten een moderner gebouw te stichten. Met gebruikmaking van bestaande delen werd een statig [[Renaissance|renaissance]] gebouw ontworpen door bouwmeester Willem van Bommel uit Emmerik. Het gebouw kwam nu vrij te staan. Het is gebouwd tussen 1597 en 1601 (muurankers aan de voorzijde met 1598). Bij de gevel sluiten twee ongelijke hoektorens aan. De trappen en het bordes zijn een toevoegsel uit 1609. Het baldakijn werd aangebracht in 1735. Op een tekening van [[Jan de Beijer]] uit 1741 staat het in volle glorie afgebeeld met pleisterwerk in blokvorm. Op een oude foto uit 1880 bleek deze pleisterlaag één geheel te zijn geworden en was ook restauratie noodzakelijk. Door verschil van inzicht tussen de gemeentearchitect [[Johannes Kayser]] en rijksadviseur [[P.J.H. Cuypers]], ontstond een compromis-gebouw. Dit is weer ongedaan gemaakt. Ook de Tweede Wereldoorlog heeft het op wonderbaarlijke wijze nagenoeg ongeschonden overleefd. Het huidige gebouw heeft geen pleisterwerk maar sierlijke baksteen en sierbanden van steen.
-Oorspronkelijk heeft de begane grond van het stadhuis tot markthal gediend. Ook de waag was hierin gehuisvest blijkens een gevelsteen. Er waren rondom ingangen en de zoldering rustte op vier [[Toscaanse]] zuilen. Bovenin de voorgevel bevinden zich vier medaillons met afbeeldingen van beroemde Venlonaren. Van links naar rechts zijn dat de Klokkengieter [[Jan van Venlo]], de humanist [[Erycius Puteanus]], de penningkundige en etser [[Hubert Goltzius]] en de kunstschilder [[Jan van Cleef]]. Echter heeft men een fout gemaakt bij het maken van deze medaillons. Hubert Goltzius is verwisseld met zijn neef [[Hendrick Goltzius|Hendrick]] en zodoende heeft men een verkeerde medaillon geplaatst. Een onderzoek uit de jaren '80 heeft uitgewezen dat er geen afbeeldingen bestaan van Jan van Cleef als volwassene. De [[Roermond (stad)|Roermondse]] maker van de medaillons heeft op het stadhuis dus, naast een verkeerd medaillon van [[Hubert Goltzius|Goltzius]], een 'fantasiebeeld' van [[Jan van Cleef|Van Cleef]] geplaatst. Zeer opvallend zijn verder de wapenschilden van de stad Venlo, Gelderland en de Verenigde Nederlanden. De glas-in-lood ramen zijn voorzien van familiewapens van vroegere stadsbestuurders. Het interieur bevat een groot aantal kunstschatten, zoals de beroemde Adam en Eva-klok uit 1716 en het prachtige goudleren behang uit 1734 in de kamer van Burgemeester en Wethouders. In het stadhuis bevindt zich ook de raadszaal. Voor de rest heeft het gebouw een representatieve functie.
+Oorspronkelijk heeft de begane grond van het stadhuis tot markthal gediend. Ook de waag was hierin gehuisvest blijkens een gevelsteen. Er waren rondom ingangen en de zoldering rustte op vier [[Toscaanse orde|Toscaanse]] zuilen. Bovenin de voorgevel bevinden zich vier medaillons met afbeeldingen van beroemde Venlonaren. Van links naar rechts zijn dat de Klokkengieter [[Jan van Venlo]], de humanist [[Erycius Puteanus]], de penningkundige en etser [[Hubert Goltzius]] en de kunstschilder [[Jan van Cleef]]. Echter heeft men een fout gemaakt bij het maken van deze medaillons. Hubert Goltzius is verwisseld met zijn neef [[Hendrick Goltzius|Hendrick]] en zodoende heeft men een verkeerde medaillon geplaatst. Een onderzoek uit de jaren '80 heeft uitgewezen dat er geen afbeeldingen bestaan van Jan van Cleef als volwassene. De [[Roermond (stad)|Roermondse]] maker van de medaillons heeft op het stadhuis dus, naast een verkeerd medaillon van [[Hubert Goltzius|Goltzius]], een 'fantasiebeeld' van [[Jan van Cleef|Van Cleef]] geplaatst. Zeer opvallend zijn verder de wapenschilden van de stad Venlo, Gelderland en de Verenigde Nederlanden. De glas-in-lood ramen zijn voorzien van familiewapens van vroegere stadsbestuurders. Het interieur bevat een groot aantal kunstschatten, zoals de beroemde Adam en Eva-klok uit 1716 en het prachtige [[goudleer|goudleren]] behang uit 1734 in de kamer van Burgemeester en Wethouders. In het stadhuis bevindt zich ook de raadszaal. Voor de rest heeft het gebouw een representatieve functie.
 In 2007 zal het stadhuis weer een grondige renovatie ondergaan. Er zal onder andere een lift in het stadhuis worden gebouwd om de veiligheid en toegankelijkheid van het stadhuis te bevorderen. Daarnaast wordt de centrale verwarming en het luchtverversingssysteem vervangen. Ook wordt de raadszaal onder handen genomen. Door de gemeentelijke herindeling waar [[Tegelen]] en [[Belfeld]] bij Venlo zijn gevoegd, is de raadszaal te klein geworden. Tijdens de verbouwing is het niet mogelijk om op het stadhuis huwelijken te voltrekken.