Mengpaneel

Uitgebreid mengpaneel in een theater

Een relatief eenvoudig mengpaneel

Een mengpaneel, (ook wel Mengtafel of Mixer) is een apparaat waarmee audio- (en/of video-) signalen van verschillende bronnen gemengd kunnen worden tot een hanteerbaar eindresultaat. Bij een audio-mengpaneel bestaat dat eindresultaat meestal uit een stereo-signaal. Mengtafels worden bediend door een geluidstechnicus of DJ.

Soorten mengtafels

Er bestaan in de basis 4 soorten audio mengpanelen.

• DJ mixer: wordt gebruikt om in een discotheek de plaatjes in elkaar over te laten lopen.
• Radio studio mixer: heeft dezelfde functie als de DJ mixer maar is iets uitgebreider.
• Live tafel: een uitgebreid mengpaneel voor het live versterken van Bands e.d.
• Studio tafel deze lijkt erg op een live mixer maar heeft vaak meer meters en hoofdtelefoon aansluitingen en achter de master nog een extra volumeknop zodat het signaal naar de speakers in toom gehouden kan worden terwijl de master-recorder op 0dBu (de maximaal te verwerken audiosterkte in audioland) uitstuurt.

Routing / onboard-funktieoverzicht

In zijn eenvoudigste vorm heeft een mengpaneel twee ingangen voor audiosignalen die met twee potentiometers (regelbare weerstand) zonder versterking gemengd worden tot een mono signaal dat uit de som van beide signalen bestaat.

Uitgebreidere audiomengpanelen hebben meestal voor ieder afzonderlijk kanaal de volgende aansluitingen/regelmogelijkheden:

• microfooningang met inschakelbare fantoomvoeding en/of een lijningang
• ingangsversterkingsregeling (gain)
• 'rumble'-filter schakelaar (onderdrukking van zeer laagfrequente contactgeluiden)
• Een direct-out uitgang om het signaal van één kanaal te kunnen gebruiken, meestal na bewerking van de gain en equalizer van het betreffende kanaal
• 'insert', om het signaal te bewerken door een extern apparaat, zoals een compressor
• klankkleurregeling, om het niveau van bepaalde frequentiebanden te beïnvloeden 1 tot 4 knoppen:
  • hoog (treble of high)
  • één of meerdere middentoonregelingen (waarvan de frequentie vaak en de bandbreedte (Q-factor) soms te veranderen is)
  • laag (bass of low)
• een of meer 'auxiliary' knoppen waarmee het signaal vlak voor (pre) of juist vlak na (post) de kanaalvolumeregelaar ('fader') naar afzonderlijke 'bussen' gemixt kan worden voor gebruik ten behoeve van effectapparatuur zoals galm (post-fader) of afzonderlijke podiumversterking ('monitor') (pre-fader)
• 'pan' voor de plaats in het stereobeeld.
• mix/sub schakelaar(s) voor groepering van een aantal kanalen (bijv. om alle microfoons van een drumstel tegelijk te regelen)
• pfl-schakelaar (pre-fader-listening) om met koptelefoon en/of VU-meter het signaal te kunnen beluisteren onafhankelijk van de kanaalvolumeregelaar (veelal voorzien van een led om te kunnen zien dat de schakelaar is ingedrukt)
• 'mute' en/of 'on' schakelaar om het kanaal geheel uit te schakelen.
• kanaalvolumeregelaar waarmee uiteindelijk het volume van het kanaal wordt toegevoerd aan de mix

Het totaalvolume van alle kanalen kan met de zogeheten 'master fader' uiteindelijk toegevoerd worden aan de versterker(s) ten behoeve van de zaal (FOH: front-of-house)

Externe link

• Uitgebreide uitleg van een "large format" (Soundcraft Series 5) mengtafel

Mediabestanden

Zie de categorie Audio consoles van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.