Duizeligheid

Duizeligheid wordt meestal omschreven als een gevoel van onstabiliteit of lichthoofdigheid. Duizeligheid mag echter niet verward worden met vertigo waarbij men het gevoel heeft dat de omgeving ronddraait of beweegt. Duizeligheid kan vele oorzaken hebben.

Inleiding

Duizeligheid komt relatief frequent voor, iedereen ondervindt wel eens een episode van duizeligheid. In de angelsaksische literatuur verwijst dizziness naar vertigo, een toestand waarin de patiënt de indruk heeft dat de omgeving rondom beweegt. Vertigo heeft andere oorzaken dan duizeligheid, nochtans worden beide vaak met elkaar verward. Duizeligheid is vaak een onschuldig symptoom, maar het kan erg invaliderend worden indien de klachten aanhouden.

Oorzaken

Duizeligheid kan een manifestatie zijn van verschillende pathologieën. Deze kunnen grofweg in 4 categorieën onderverdeeld worden.

1. Aandoeningen van de vasculaire tonus of van het bloedvolume.
   1. Vasovagale reactie (Het autoon zenuwstelsel induceert venodilatatie waardoor het hart minder bloed ontvangt)
   2. Posturale hypotensie (verlaging van de bloeddruk, uitgelokt door een verandering in positie van de patiënt)
      1. Geneesmiddelen geïnduceerd (antihypertensiva en vasodilatantia)
      2. Perifere neuropathie (diabetes, alcoholisme, nutritioneel, amyloidose)
      3. Idiopatische posturale hypotensie, voornamelijk bij oudere mensen die duizelig worden bij plots rechtstaan
      4. Sympathectomie (het chirurgisch doorsnijden van orthosympatische zenuwen)
      5. Gedaald bloedvolume (acuut bloedverlies, ziekte van Addison)
   3. Hypersensitieve carotis sinus
   4. Situationeel
      1. Hoest
      2. Mictie (urineren)
      3. Defecatie
      4. Valsalva
      5. Slikken
2. Cardiovasculaire aandoeningen
   1. Hartritmestoornissen
      1. Bradyaritmieën (hartritmestoornissen met vertraagde hartfrequentie)
      2. Tachyaritmieën (hartritmestoornissen met verhoogde hartfrequentie)
   2. Andere cardiopulmonale oorzaken
      1. Longembool (bloedklonter in de longarteriën)
      2. Pulmonale hypertensie
      3. Atriaal myxoom (zeldzame tumor in het hart) myxoma cordis
      4. Myocardiale aandoeningen (cardiomyopathieën)
      5. Pericardconstrictie
      6. Aortaklepstenose
      7. Hypertrofe obstructieve cardiomyopathie
3. Cerebrovasculaire aandoeningen
   1. Vertebrobasilaire insufficiëntie
   2. Arteria basilaris migraine
4. Andere
   1. Metabole aandoeningen
      1. Hypoxie
      2. Anemie (bloedarmoede, vaak ten gevolge van ijzer tekort)
      3. Hyperventilatie (meestal uitgelokt door psychische stress of angst)
      4. Hypoglycemie (verlaagd glucose gehalte in het bloed)
   2. Psychogeen
      1. Paniekaanval
      2. Emotioneel geïnduceerde vasovagale reflex

Behandeling

De behandeling van duizeligheid zal uiteraard afhankelijk zijn van de uitlokkende pathologie. Vaak ligt hypotensie aan de basis van duizeligheid en kan men volstaan met een verhoogde zout-en waterinname. Indien de klachten echter aanhouden is een nazicht door de huisarts vereist. Deze zal een cardiologisch en een neurologisch nazicht alsook een bloedafname verrichten. Stress kan eveneens een aanleiding vormen tot de ontregeling van het autonoom zenuwstelsel waardoor duizeligheid kan ontstaan.

Zie ook

• Vertigo
• Syncope

Referenties

Harrison's principles of internal medicine, 17de editie

Mediabestanden

Zie de categorie Vertigo van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.