Bombe

Reconstructie van een bombe in het Bletchley Park museum.

Een bombe is een elektromechanisch gereedschap gebruikt door Britse cryptologen tijdens de Tweede Wereldoorlog als hulpmiddel voor het breken van de Enigma-codeermachines van de Duitsers. De bombe werd ontworpen door Alan Turing met belangrijke aanvullingen van Gordon Welchman.

Het ontwerp is gebaseerd op de door de Pools cryptoloog Marian Rejewski omstreeks oktober 1938 ontwikkelde bomba kryptologiczna (cryptologische bom) of kortweg bomba. De ontwerpen voor deze machine werden door het Poolse Biuro Szyfrów op de Pools-Frans-Britse conferentie van 24 juli tot 27 juli 1939 in Pyry, ten zuiden van Warschau overgedragen aan de geallieerden.

De standaard Enigma-machine gebruikte drie rotoren welke elk op 26 verschillende posities gezet konden worden. De bombe probeerde elk van deze posities en voerde daarop een test uit. Vrijwel alle 17.576 (26x26x26) posities konden door de test uitgeprobeerd worden waarna de overgebleven mogelijke oplossingen met de hand onderzocht werden. Voor het gebruik van de bombe had de cryptoanalist echter wel een zogenaamde crib nodig, een stukje versleutelde tekst waarvan het klaarschrift geraden kon worden.

De eerste bombe werd in maart 1940 op Bletchley Park geïnstalleerd. Vanaf 1943 werden ook in de Verenigde Staten bombes geïnstalleerd. De laatste alhier geassembleerde wordt heden ten dage tentoongesteld in het National Cryptologic Museum.

De Britse bombes werden meestal bediend door de dames van het Women's Royal Naval Service (WR(e)NS). De Amerikaanse meestal door de dames van het Women's Army Corps (WACs) en het Women Accepted for Volunteer Emergency Service (WAVES).

Zie ook

• Colossus

Bronnen

• Station X, het enigma-raadsel ontrafeld - Michael Smith ISBN 9043901709
• Spy book, the encyclopedia of espionage - Norman Polmar/Thomas B. Allen ISBN 1853672785