Triviaal: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MrBlueSky (overleg | bijdragen)
Niet over 'onszelf' schrijven als het niet nodig is, daarnaast is dit een mening
Regel 27: Regel 27:
*De '''[[triviale naam]]''' van een object is de naam die in het dagelijks gebruik wordt gebezigd, in tegenstelling tot de wetenschappelijke of systematische benaming.
*De '''[[triviale naam]]''' van een object is de naam die in het dagelijks gebruik wordt gebezigd, in tegenstelling tot de wetenschappelijke of systematische benaming.


==Trivia==
*Het bordspel [[Trivial Pursuit]] richt zich geheel op het weten van triviale zaken.


[[Categorie:Semantiek]]
[[Categorie:Semantiek]]

Versie van 3 nov 2011 22:06

Zie ook Trivialiteit voor meer betekenissen van Triviaal

Iets wordt triviaal genoemd als het onbeduidend is of alledaags. Het woord kan een neutrale betekenis hebben (met name in de exacte wetenschappen), maar het kan ook negatief van inhoud zijn.

Herkomst

Klassiek Latijn

Het woord gaat terug op een Latijns woord, trivia(lis) en hield tevens verband met het Latijnse trivium, "driesprong". In het oude Romeinse Rijk was het gebruikelijk om op splitsingen en kruispunten van zijn uitgebreide wegennet (dat meer dan 80.000 km verharde weg bevatte) het "laatste nieuws" te publiceren, zodat reizigers daarvan gaandeweg kennis konden nemen. Zo ging trivialis ook "van de straat" betekenen, zij het in figuurlijke zin: "algemeen toegankelijk, gewoon, alledaags". Die betekenis had het bijvoeglijk naamwoord dus al in het oude Rome.

Middeleeuwen

Daarnaast kreeg het Latijnse woord trivium in de middeleeuwen nog een geheel nieuwe betekenis: Trivium was de naam voor de middeleeuwse basisopleiding aan universiteiten. Die basisopleiding bestond uit drie vakken, en ook zij werd daarom tri-vium, "drie-sprong", genoemd. Bij het begrip Trivium behoorde een bijvoeglijk naamwoord, triviaal. Dat betekende aanvankelijk: "bij het Trivium behorend, op het Trivium betrekking hebbend". Dat is dus een middeleeuwse betekenis van dit bijvoeglijk naamwoord.

Latere betekenissen

  • In een volgend stadium verschoof de betekenis van triviaal van "niets bijzonders" naar "onbeduidend"; daarmee had het woord een negatieve connotatie gekregen. Dat is de betekenis die het bijvoeglijk naamwoord tegenwoordig meestal heeft.
  • In een aantal exacte wetenschappen wordt het woord echter nog altijd in neutrale zin gebruikt. In de wiskunde wordt met triviaal aangeduid dat het genoemde feit (of bewijs van een stelling) een vanzelfsprekendheid is. Disciplines als de biologie gebruiken het woord voor naamgevingen: een triviale naam is er een in de volkstaal, de eigen taal, dus niet in het Latijn.

Afgeleide vormen

Trivialiteit(en) Zoals triviaal "onbeduidend" ging betekenen, zo ontstond voor "onbeduidendheden" een nieuw afgeleid woord, trivialiteiten, dat trouwens ook in het enkelvoud kan worden gebruikt: een trivialiteit.

Trivia Een verkorte, waarschijnlijk aan het Engels ontleende vorm van trivialiteiten is trivia. Dit woord is een plurale tantum: het kan alleen in het meervoud gebruikt worden en betekent dan "onbelangrijke, onbeduidende feiten of weetjes". Dit trivia is dus niet het meervoud van trivium.

Gebruik in uitdrukkingen

  • Van een triviaal doel wordt gesproken:
    • als de doelstelling zo basaal is geformuleerd dat zij vanzelf spreekt;
    • of als de doelstelling een soort "nuldoel", een standaarddoelstelling, vormt, waarvan wordt uitgegaan als er geen specifieker doel voorhanden of gewenst is.
  • Een triviale octrooiaanvraag is een octrooiaanvraag die niet gebaseerd is op enige baanbrekende vernieuwing; bijvoorbeeld doordat er geen nieuwe technieken in zijn opgenomen. Hier wordt normaal gesproken geen octrooi op verleend.
  • Triviaalliteratuur of triviale literatuur is lectuur die geacht wordt uitsluitend te zijn bedoeld voor alledaagse consumptie, niet van blijvende waarde te zijn en niet tot de literaire canon te behoren.
  • De triviale naam van een object is de naam die in het dagelijks gebruik wordt gebezigd, in tegenstelling tot de wetenschappelijke of systematische benaming.