Pyriet: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ze beschouwen het echt als medicijn, hoeft dus niet tussen aanhalingstekens. Dat er geen bewijs voorhanden is behoeft geen bron, pas zodra iemand zegt dat dat er wél is wil ik bronnen zien.
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: be:Пірыт
Regel 80: Regel 80:


[[ar:بيريت]]
[[ar:بيريت]]
[[be:Пірыт]]
[[bg:Пирит]]
[[bg:Пирит]]
[[bs:Pirit (mineral)]]
[[bs:Pirit (mineral)]]

Versie van 22 dec 2011 05:47

Pyriet
Pyriet
Mineraal
Chemische formule FeS2
Kleur glanzend geel
Streepkleur zwartgroen
Hardheid 6-6,5
Gemiddelde dichtheid 5,01 kg/dm3
Glans metaalglans
Opaciteit opaak
Breuk ongelijk conchoidaal breukvlak
Splijting slecht, [110] & [100]
Habitus kubisch
Kristaloptiek
Kristalstelsel Kubisch
Eenheidscel a = 541,75 pm
Bijzondere kenmerken oplosbaar in HNO3, maar niet in HCl
Lijst van mineralen
Portaal  Portaalicoon   Aardwetenschappen

Het mineraal pyriet of ijzerkies is een mineraal met als formule FeS2 (scheikundige naam: ijzerdisulfide). Het mineraal is een belangrijk ijzer- en zwavelerts. Het vormt vaak goed gevormde (euhedrische) kristallen in de vorm van een kubus met karakteristieke striaties en met een goudachtige glans. Het wordt wel kattengoud of gekkengoud (van het Engelse fool's gold) genoemd omdat het soms voor goud aangezien werd. Omdat het in ruime mate voorkomt kan dit de illusie van grote rijkdom wekken. Echter, pyriet is niet zeer veel waard (alhoewel het wel verkocht kan worden). Het wordt gevonden samen met andere zwavelhoudende mineralen, maar ook met oxiden, in kwartsaders, in afzettingsgesteenten in koolbedden en als vervangingsmineraal in fossielen.

Eigenschappen

Pyriet is een disulfide met zwavelparen (S2)2- en Fe2+ ionen in een octaëdrische omringing in een t2g6 lage spin toestand. Ten gevolge van het feit dat beide ionen een gesloten configuratie bezitten is het een diamagnetische halfgeleider.

Bij de verwering van pyriet ontstaan ijzer(hydr)oxiden, waarbij ook zwavelzuur vrijkomt. Dit zuur kan dan reacties aangaan met andere mineralen en daardoor leiden tot de vorming van bijvoorbeeld gips, aluniet en jarosiet.

Een belangrijke vindplaats van pyriet is het eiland Elba.

Naamgeving

De Pyrietstructuur

De naam pyriet is zeer oud, afgeleid van het oude Indo-Europese woord pyr (vuur, vgl. bijvoorbeeld pyrotechniek voor vuurwerkkunst, of het Engelse pyre (brandstapel), omdat men vonken kon maken door pyriet tegen vuursteen of ijzer aan te slaan. Vandaag de dag verstaan we onder vuursteen iets heel anders (een bepaalde vorm van SiO2).

Andere namen die men voor pyriet tegen kan komen zijn ferrosulfide, zwavelijzer en de minder gebruikelijke woorden ijzerblende en ijzerkies.

Pyriet werd vroeger wel voor nepgoud verkocht omdat het goudachtig glanst. De glans verandert echter als het glansvlak kantelt, bij goud blijft de goudglans hetzelfde. Ook is pyriet hoekig, met scherpe randjes en hard, terwijl goud rond en zacht is.

Pyriet in de antroposofie

Pyriet wordt in de antroposofie beschouwd als medicijn.[1] Het wordt gebruikt bij aandoeningen aan de luchtwegen, zoals tracheïtis (luchtpijpontsteking) en bronchitis.[2] Er is geen bewijs voor de werking gevonden en in de reguliere geneeskunde vindt het geen toepassing.

Zie ook

[bron?]

  1. (en) C. Tautz, Childhood Asthma Anthroposophical Clinical Practice. AnthroMedLibrary. Geraadpleegd op 2 september 2011.
  2. F. Husemann, O. Wolff, The Anthroposophical Approach to Medicine. An Outline of a Spiritual Scientifically Oriented Medicine. Excerpt: Pages 145-182. The Seven Metals. Anthroposophic Press, 21, 33. Geraadpleegd op 2 september 2011.