Silicaat

Silicaten zijn zouten of esters van kiezelzuur (Si(OH)₄). Silicaatzouten bevatten allemaal het tetraëdrische SiO₄^4--ion (of een afgeleide daarvan, met één of meerdere waterstofatomen) Silicaten worden als grondstof gebruikt bij de bereiding van glas. De silicaten van natrium en calcium vinden toepassingen in de techniek, en worden waterglas genoemd.

Silicaatesters zijn verbindingen met als algemene formule Si(OR)₄.

Silicaten in de mineralogie

Silicaten vormen een belangrijke groep mineralen, die alle opgebouwd zijn uit SiO₄-tetraëders. Ze vormen bijna 95% van de aardkorst en bestaan in tal van variëteiten:

• ferromagnetische silicaten, zoals chlorieten, serpentijnen, amfibolen, pyroxenen, olivijnen en granaten;
• aluminosilicaten, waarbij aluminium vervangen kan worden door silicium: veldspaten, zeolieten en mica's;
• aluminiumsilicaten: toermalijnen en granaten.

Indeling van de silicaten

De silicaten worden verder ingedeeld op basis van de polymerisatie­graad van het silicaat-ion in de volgende groepen:

• nesosilicaten (enkelvoudige tetraëders) - [SiO₄]⁴⁻, bijvoorbeeld olivijn;
• sorosilicaten (dubbele tetraëders) - [Si₂O₇]⁶⁻, bijvoorbeeld epidoot;
• cyclosilicaten (ringen) - [Si_nO_3n]²ⁿ⁻, bijvoorbeeld de toermalijngroep;
• inosilicaten met enkele ketens - [Si_nO_3n]²ⁿ⁻, bijvoorbeeld de pyroxeengroep;
• inosilicaten met dubbele keten - [Si_4nO_11n]⁶ⁿ⁻, bijvoorbeeld de amfiboolgroep;
• fylosilicaten (bladen) - [Si_2nO_5n]²ⁿ⁻, bijvoorbeeld de mica's en de kleimineralen;
• tectosilicaten (driedimensionaal raamwerk) - [Al_xSi_yO_2(x+y)]^x−, bijvoorbeeld kwarts, veldspaten en zeolieten.

Mediabestanden

Zie de categorie Silicates van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.