Caldeira

Caldera van de vulkaan Fogo, Kaapverdië

Gezicht op de reusachtige muren van de Caldera de Taburiente op La Palma; een caldera gevormd door erosie

Een caldera of caldeira is een grote komvormige krater, gevormd door vulkanische activiteit. In het verleden dacht men dat caldera's alleen ontstonden als de top van de vulkaan eraf geblazen werd. Dat gaat slechts op voor een paar caldera's die zo zijn ontstaan.

Caldera's ontstaan wanneer grote hoeveelheden pyroclastisch materiaal door een vulkaan worden uitgestoten waardoor het dak van de magmakamer niet meer ondersteund wordt. Hierdoor zakt het dak en valt het in de magmakamer. Deze hele gang van zaken kan best een tijdje duren en vindt vaak plaats in een zogenaamde uitgedoofde vulkaan.

Als gevolg van een explosieve vulkaanuitbarsting kan de top van een vulkaan in de krater storten waardoor de kraterpijp geblokkeerd wordt. In de depressie in de vulkaantop die hierdoor veroorzaakt wordt kan een kratermeer gevormd worden.

Als de spanning in de vulkaan opnieuw stijgt kan deze op 2 manieren tot uitbarsting komen:

• er vormt zich een nieuwe vulkaan bovenop de caldera, bijvoorbeeld Vesuvius
• de hele top van de vulkaan wordt eraf geblazen in de nieuwe uitbarsting, bijvoorbeeld Mount Saint Helens.

Caldera’s kunnen van ‘maar’ 2 kilometer breed tot wel 50 kilometer breed zijn. Op aarde komt zelfs een caldera voor van 65 kilometer doorsnede. Deze staat nu bekend als het Yellowstone National Park in Amerika.

Mediabestanden

Zie de categorie Calderas van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.