Heirbaan Aken-Xanten: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 6 jan 2013 21:09

De heirbaan Aken-Xanten is een Romeinse heerweg tussen de Romeinse nederzettingen Aken, Heerlen en Xanten. Zo verbond ze de Via Belgica met de limes langs de Rijngrens. De grensweg plaatselijk bekend als de Prinsendijk^[1] in de bossen aan de Duits-Nederlandse grens tussen Reuver en Swalmen is een nog oorspronkelijk stuk Romeinse heirbaan dat nog heden in gebruik is. Opvallend is de kaarsrechte route die hier goed te zien is en die typisch is voor veel Romeinse wegen. Bij de statio, Tüddern, lag een veenmoeras waarin de resten van een knuppeldam zijn teruggevonden. Vanuit Tüddern vervolgde ze haar tocht via Melick verder naar Heerlen. Ze loopt bijna parallel met de heirbanen Tongeren-Nijmegen op de westelijke Maasoever. Naar deze weg bestonden er verschillende diverticula of secundaire wegen, namelijk tussen Dilsen en Tüddern, tussen Heel/Wessem en Melick en tussen Kaldenkirchen en het Venlose stadsdeel Blerick wat in de Romeinse tijd Blariacum genoemd werd. In Venlo zijn ook de resten van een Romeinse brug gevonden. Tot voor kort werd aangenomen dat het Duitse Kaldenkirchen dezelfde plaats was als het Romeinse Sablones. De stadsarcheoloog van Venlo denkt echter dat Sablones de Romeinse naam voor Venlo was.^[2]De twee plaatsen liggen dan ook niet ver van elkaar.

Traject

De oostelijke heerweg is grotendeels terug te vinden in de Itinerarium Antonini, een Romeinse reisgids uit de 3e eeuw. Deze weg liep van Heerlen naar Xanten. Er was bovendien een verlengstuk naar Aken.

Colonia Traiana (Xanten) - Mediolanum (waarsch. Pont): VIII (17,7 km)
Mediolanum (waarsch. Pont) - Sablones (waarsch. Venlo) : VIII (17,7 km)
Sablones (waarsch. Venlo) - Mederiacum (Melick) : X (22,2 km)
Mederiacum (Melick) - Teudurum (Tüddern) : VIII (17,7 km)
Teudurum (Tüddern) - Coriovallum (Heerlen) : VII (15,5 km)

Coriovallum (Heerlen) - Aquisgranum (Aken)

De weg verkortte de weg van Heerlen naar Xanten, die anders via Keulen verliep. Het deel van de Via Belgica dat zo werd afgesneden staat op de Peutingerkaart.

Noviomagi (Nijmegen) - Arenatio (Rindern) : X (22,2 km)
Arenatio (Rindern) - Burginatio (Kalkar) : VI (13,3 km)
Burginatio (Kalkar) - Colonia Traiana (Xanten) : V (11,1 km)
Coriovallum (Heerlen) - Atuaca (Tongeren) : XVI (35,5 km)

Statio's

Overzicht van de stationes
Romeinse naam	Huidige plaats
Aquae Granni	Aken
Coriovallum	Heerlen
Mediolanum	Geldern-Pont
Colonia Ulpia Traiana	Xanten

Bronnen, noten en/of referenties

[1] Loe Giesen Toponiemen in het Maas- en Swalmdal (met foto's prinsendijk)

[2] Venlo : Das älteste Dorf der Niederlande

[1]

[2]

@@ Regel 6: / Regel 6: @@
 De oostelijke heerweg is grotendeels terug te vinden in de [[Itinerarium Antonini]], een Romeinse reisgids uit de 3e eeuw. Deze weg liep van Heerlen naar Xanten. Er was bovendien een verlengstuk naar Aken.
 * [[Colonia Ulpia Traiana|Colonia Traiana]] ([[Xanten]]) - Mediolanum (waarsch. Pont): VIII (17,7 km)
-* [[Mediolanum (Duitsland)|Mediolanum]] (waarsch. [[Pont (Geldern)|Pont]]) - Sablones (waarsch. [[Venlo]]) : VIII (17,7 km)
+* [[Mediolanum (Duitsland)|Mediolanum]] (waarsch. [[Pont (Geldern)|Pont]]) - Sablones (waarsch. [[Venlo (stad)|Venlo]]) : VIII (17,7 km)
-* [[Sablones]] (waarsch. [[Venlo]]) - Mederiacum (Melick) : X (22,2 km)
+* [[Sablones]] (waarsch. [[Venlo (stad)|Venlo]]) - Mederiacum (Melick) : X (22,2 km)
 * [[Mederiacum]] ([[Melick]]) - Teudurum (Tüddern) : VIII (17,7 km)
 * [[Teudurum]] ([[Tüddern]]) - Coriovallum (Heerlen) : VII (15,5 km)