Alloploïdie

Een alloploïde is een cel die chromosomen heeft van verschillende plantensoorten. Doordat in het diploïde stadium een alloploïd vaak steriel is, zijn tijdens de evolutie alleen de tetraploïden of hogere polyploïden uitgeselecteerd.

Ontstaanswijze

Als voorbeeld wordt spelt genomen met 42 chromosomen die ontstaan is uit eenkoorn met 14 en emmertarwe met 28 chromosomen.

Het genoom van eenkoorn wordt weergegeven met A, eenkoorn planten zijn diploïd en hebben dus AA. A staat voor de 7 chromosomen van eenkoorn.

Emmertarwe is ontstaan uit een kruising van een wilde diploïde grassoort met diploïde Aegilops squarrosa. Het genoom van de wilde diploïde grassoort wordt weergegeven met B en de diploïde planten hebben dus BB. Het genoom van de diploïde Aegilops squarrosa wordt weergegeven met D en de planten hebben dus DD. Een diploïde plant uit deze kruising zou dus als genoom BD hebben, maar omdat deze steriel is, kunnen alleen tetraploïde planten zich voortplanten. Na verdubbeling is er emmertarwe ontstaan, die hebben dus BBDD en heeft 4 × 7 = 28 chromosomen.

Hetzelfde heeft zich herhaald bij de kruising van eenkoorn met emmertarwe. Het genoom van spelt wordt weergegeven met ABD en de planten hebben AABBDD. Het aantal chromosomen is derhalve 6 × 7 = 42.

Een alloploïd heeft slechts twee homologe genomen. Men spreekt van homologe genomen als ze hetzelfde zijn. Homologe genomen zijn in het voorbeeld AA of BB of DD.

· ·

Chromosoom en genoom