Woede: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 63 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q79871
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:Schwer_sauer.jpg|thumb|Woedende man]]
[[Bestand:Schwer_sauer.jpg|thumb|Man die woede imiteert]]
'''Woede''' is een [[emotie]] die kan optreden bij iemand die gedwarsboomd of tegengewerkt wordt, als diens "[[territorium (dieren)|territorium]]" betreden wordt, of als zijn of haar grenzen overschreden worden.
'''Woede''' is een [[emotie]] die kan optreden bij iemand die gedwarsboomd of tegengewerkt wordt, als diens "[[territorium (dieren)|territorium]]" betreden wordt, of als zijn of haar grenzen overschreden worden.



Versie van 1 mei 2013 12:27

Man die woede imiteert

Woede is een emotie die kan optreden bij iemand die gedwarsboomd of tegengewerkt wordt, als diens "territorium" betreden wordt, of als zijn of haar grenzen overschreden worden.

Woede zet dus aan tot agressie (of gaat ermee samen), van de persoon zelf of van zijn of haar groepsgenoten. Woede kan zich uiten in woorden (schelden, schreeuwen) of in daden in de vorm van fysiek geweld (slaan, schoppen, handtastelijkheden of zelfs het gebruik van wapens).

Op een andere manier beschouwd is woede de gevoelscomponent van agressie, een onderdeel van de stressreactie die bij alle dieren optreedt: een waargenomen bedreiging roept een tegenreactie op, die op zijn beurt bedreigend is en kan uitmonden in geweld.

Milde vormen van woede worden aangeduid met woorden als ergernis, geprikkeldheid of irritatie. Gematigde vormen met de termen boosheid, kwaadheid en toorn. En sterkere vormen met driftbuien, woedeaanvallen, eruptio of razernij. Als iemand zijn woede niet laat blijken, terwijl hij wel kwaad is, is er sprake van opgekropte woede.

Welke vorm van woede er optreedt hangt niet alleen af van de sterkte van de prikkel en van het karakter van de persoon, maar ook van diens algehele toestand. Toestanden die de prikkelbaarheid van een persoon kunnen verhogen zijn: vermoeidheid, honger, pijn, ziekte, seksuele frustratie en het gebruik - of de onthouding - van drugs. Ook hormonale veranderingen zoals bij PMS, menopauze, verhoogd testosteronniveau of een manische episode kunnen de prikkelbaarheid verhogen.

Iemand die boos is kan deze woede op een wilde en ongerichte manier uiten, zoals met schreeuwen of slaan, maar kan ook gericht een conflict aangaan en proberen de bedreiging of de obstakels uit de weg te ruimen. De boosheid kan echter ook worden ingehouden en opgepot. Ook kan de boosheid op niet-conflictueuze wijze worden geuit. Als iemand zijn woede over langere tijd op subtiele wijze laat blijken en hierbij directe conflicten uit de weg gaat, spreekt men wel van passief-agressief gedrag.

Als woede gepaard gaat met agressie (fysiek of verbaal) kan deze gericht zijn tegen andere personen, organisaties of soms voorwerpen (bijvoorbeeld computeragressie). Mensen trachten woede vaak af te reageren op deze manier. Ook kan de woede gericht zijn op de eigen persoon, bijvoorbeeld als hij of zij meent iets onverstandigs of slechts gedaan te hebben.

In de klassieke filosofie werd reeds geschreven over woede door de Griekse wijsgeer Aristoteles en door de Romeinse stoïcijn Seneca, die daaraan zijn verhandeling 'De ira' ('Over de woede') wijdde.

Zie ook

Externe link


Literatuur

Zie de categorie Anger van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.