Overleg:Derde generatie gedragstherapie

Vragen

Hoi, ik heb een paar vragen:

1. Wat zijn "cognities"
2. wat is "experiëntiële techniek"
3. wat betekent: "functioneel contextualistische theorie"
4. Wat zijn "mindfulnessvaardigheden"

Vriendelijke groet, beetjedwars 21 sep 2008 10:56 (CEST)

Hee hoi. Hele goede vragen, en (weer) geen vragen waar een kort antwoord over mogelijk is helaas... Hierbij een poging. (1)Cognities zijn simpel gezegd gedachten of mentale beelden, die het resultaat zijn van hersenactiviteit als respons op de omgeving. Da's het makkelijke antwoord. Het lastige is dat het de vraag is of je je van al je cognities bewust bent, dus wat is dan een 'bewuste' cognitie en wat een 'onbewuste'? Bestaat een onbewuste cognitie? Je kunt allerlei filosofische vragen stellen als "waar zit die cognitie dan?", "hoe meet je een cognitie?", "welke ruimte neemt een cognitie in?" of "kan een cognitie bestaan zonder taal?". De rest blijf je me ff schuldig, want er begint hier een kind te huilen... :-) Groeten, Mkleen 21 sep 2008 13:16 (CEST).

Een experiëntiële techniek is een therapeutische interventie die niet gericht is op het veranderen van het cognitieve inzicht van een cliënt (zoals je bij cognitieve therapie een "gedachte uitdaagt" zodat de "irrationele gedachte" vervangen wordt door een "rationele"), maar waarbij je de cliënt iets in het hier-en-nu wilt laten ervaren. Zo kan een cliënt die zijn boosheid sterk onderdrukt omdat hij vindt dat het niet sociaal wenselijk is om boosheid te uiten, gevraagd worden om op één stoel zijn 'boosheid' neer te zetten zonder nuance, en zijn boosheidonderdrukker op een andere stoel. Vervolgens kan je vragen om deze twee subpersoonlijkheden met elkaar in gesprek te laten gaan over het waarom van hun acties. Dit heet de 'twee-stoelen-techniek'. Mindfulness is eigenlijk een verzameling van een groot aantal experiëntiële technieken. ACT heeft daarbij de theorie dat experiëntiële technieken leiden tot een ondergraving van de dominantie van verbale regels waaraan mensen zich houden zonder dat het hen iets oplevert. (3)Functioneel contextualisme: de filosofische onderbouwing van ACT en RFT. Gaat wel heeeeeel ver om dat hier uit te leggen. Je kunt íets vinden op contextualisme maar vraagt eigenlijk om een eigen lemma. (4)Mindfulnessvaardigheden staan uitgebreid beschreven in mindfulness. Het gaat om het op oordeelsvrije wijze leren observeren van al de ervaringen die je op een bepaald moment hebt, ongeacht hun emotionele inhoud. Lastig allemaal, of niet? Dit alles is een heel groot punt van discussie tussen hele groepen psychologen (waarbij ik één van de actieve auteurs/onderzoekers ben in het Nederlandstalig gebied. Als je interesse hebt: op 17 december ben ik voorzitter van een internationaal congres ter promotie van een boek dat we geschreven hebben over ACT, in Utrecht, Jaarbeurs. Groeten, Mkleen 21 sep 2008 17:04 (CEST).

Naamgeving

Volgens de regels van de Taalunie moet de gehele terminus technicus, als ik het goed interpreteer zie leidraad Taalunie. als één woord geschrijven worden. Analoge voorbeelden uit de Woordenlijst zijn derdegeneratieallochtonen, derdearbeidscircuit, derdedivisieclub, tweedegeneratieallochtoon. Mocht die niet een analoog geval zijn, dan hoor ik dat graag. Met vriendelijke groeten, Wimpus (overleg) 20 mei 2013 16:18 (CEST)

Ter informatie, er is om inbreng gevraagd op het taalcafe (link oude versie voor discussiearchief: [1], link overleg op OP Wimpus [2]) - Taketa (overleg) 20 mei 2013 20:08 (CEST)

Ter informatie, de gehele discussie is nu verplaatst naar mijn overlegpagina. Zou u daar kunnen reageren. Alvast hartelijk bedankt, met vriendelijke groeten, Wimpus (overleg) 20 mei 2013 23:29 (CEST)

De hernoeming naar Derdegeneratiegedragstherapie lijkt me volkomen terecht want gewoon goed Nederlands, "Derde generatie gedragstherapie" is dat in ieder geval niet. Paul Brussel (overleg) 21 mei 2013 00:17 (CEST)

Aantal publicaties

Ik heb zojuist een zin verwijderd omdat ik niet kan vaststellen dat er "massa's publicaties" over dit onderwerp zijn. Ik vond één boek in het Nederlands en twee in het Engels. Het zoekresultaat in het Engels levert als derde een boek waarin de term een andere uitleg krijgt, het is uit 1978. Vier Tildes (overleg) 28 mei 2013 17:03 (CEST)

Best Vier Tildes, da's geweldig weinig dat je vindt! :-) Je moet wel intikken "third generation behavior therapy". Maar vooral: wat ik schreef was niet dat er massa's publicaties volledig daarover waren, wel dat de term in massa's publicaties gebruikt wordt, en dat zijn er echt massa's. Ook in het Nederlands wordt de term regelmatig gebruikt in de 2 meest toonaangevende tijdschriften: Gedragstherapie en het Tijdschrift voor Psychiatrie. Bedoeling was te signaleren dat het begrip intussen ingeburgerd is, niet dat er veel boeken alleen daarover geschreven worden. Groeten, Queeste (overleg) 28 mei 2013 17:51 (CEST)

Volgens mij zit het een beetje anders, Hayes heeft van 2004 tot 2008 in wisselende samenwerkingsverbanden een hele reeks boeken over hetzelfde geschreven, die allemaal noemen vertekent het beeld een beetje. Het komt van Hayes maar hij was niet de eerste, zie het boek uit 1978. "Behavior" in plaats van "behavioral" levert inderdaad iets meer op, maar geen massa's. Tachtig webresultaten en vijftien in Google books. Vier Tildes (overleg) 28 mei 2013 18:03 (CEST) N.b. hier is nog een boek van William T. O'Donohue uit 1998, vier jaar voor de conferentie in Reno dus.

Klopt. Geschiedenis schrijven is niet gemakkelijk. Het begrip was toen eigenlijk nog volop in ontwikkeling en wat O'Donohue schreef was nog niet hetzelfde als wat er later in een meer vaste vorm en meer afgebakend onder begrepen werd. O'Donohue is een radicale behaviorist. Het behaviorisme zat toen nog een beetje in het slop en zocht naar een nieuwe adem. Ik vermoed dat O'Donohue zich niet zal kunnen vinden in wat nu onder de derde generatie wordt gestopt. Maar dat doet er niet toe. Eerst is eerst. Het eerste in de huidige betekenis was idd Hayes. Hij zal al wel langer met het idee gespeeld hebben. Het congres in 2002 was een poging om iets gemeenschappelijk te creëren. Vanaf 2002 bereidde hij tal van publicaties voor. Dat het Nederlandstalige eerst kwam, is enerzijds te danken aan Hubert De Mey en anderzijds aan de vlotheid waarmee het tijdschrift het artikel heeft opgenomen. Engelstalige tijdschriften doen daar veel langer over. Pakken publicaties opsommen heeft idd geen zin voor Wikipedia. Queeste (overleg) 28 mei 2013 18:43 (CEST)

Helaas is er nog meer mis met de bronnen, eigenlijk te veel. Als de uitleg van Hayes, die zo rond 2004 geformuleerd is, leidend is, hoe weten we dan dat bijvoorbeeld dialectische gedragstherapie aan die omschrijving voldoet? De bronnen (5 en 6) geven aan dat er een artikel van Shearin en Lineham uit 1994 over is, en een boek van (nog eens) Linehan uit 1996, maar dat geeft niet aan dat dit derdegeneratiegedragstherapie is.

Bron acht, een boek van Hayes uit 1984 over spiritualiteit kan nooit onderbouwen dat Functioneel analytische psychotherapie (theoretische basis: radicaal behaviorisme) een derdegeneratietherapie is, vooral niet omdat deze therapie steunt op Kohlenberg, Tsai en Callaghan, Hayes doet niet mee.

Overigens is de introductie "het anders leren omgaan met gedachten en gevoelens" caoutchouc. Vier Tildes (overleg) 28 mei 2013 20:43 (CEST)

Je verwart 2 zaken: enerzijds de nieuwere therapievormen en hun ontstaansdatum en anderzijds het behoren tot de derde generatie gedragstherapie. Alle therapievormen die tot de derde generatie behoren, zijn ouder dan de term. Dat kan ook niet anders, anders kun je geen rode draad vinden tussen benaderingen. Het is dus logisch dat er oudere publicaties zijn. De bronnen verwijzen naar basispublicaties over de betreffende therapievorm en zijn dus correct. Linehan zelf was mee de redacteur van het basisboek over de derde generatie gedragstherapie. De referentie bij functioneel analytische psychotherapie was inderdaad fout. Ik heb ze vervangen door een recente waarin uitdrukkelijk de derde generatie vermeld wordt. De introductie over het anders leren omgaan met gedachten en gevoelens is zeer gebruikelijk geformuleerd. Dat het een beetje taai is, kan ik begrijpen. Niet alles kan echter gemakkelijk voorgesteld worden. Groeten, Queeste (overleg) 29 mei 2013 20:02 (CEST)

Zo had ik het inderdaad niet bekeken, een therapie kan pas ingedeeld worden als hij er is. Toch blijf ik het gebruik van bronnen op deze manier misleidend vinden. Verder, "derdegeneratie" of "third wave" is een marketingterm die door Hayes gekaapt is om zijn ACT meer cachet te geven. Een Engelse versie bestaat niet, de termen "third generation" of "third wave" worden in diverse artikelen gebruikt, maar de omschrijving is steeds zoals in dit artikel: "derdegeneratiedeeg is voortgekomen uit en combineert het beste van poffertjesmix, brooddeeg, cakebeslag en taartdeeg", zie de omschrijving van Hayes zelf. De omschrijving is niet taai maar volkomen nietszeggend. Vier Tildes (overleg) 30 mei 2013 10:26 (CEST) P.s. Om welke conferentie gaat het, is het er een uit dit rijtje van de ACBS? Of is het de 36th Annual Convention of the Association for Advancement of Behavior Therapy (AABT), November 14-17, 2002, Reno van de AABT die nu ABCT heet? Zie ook the Behavior Therapist van de ABCT waarin kritiek op Hayes, zijn ACT en zijn "third wave" claim. De strekking is dat Hayes' ACT helemaal niet zo nieuw is als hij zelf voorstelt en dat hij voor wat de "third wave"-claim betreft voor zichzelf moet spreken en niet namens alle psychologen, al helemaal niet als er verbanden met mindfulness gelegd worden. [[[Gebruiker:Vier Tildes|Vier Tildes]] (overleg) 30 mei 2013 10:49 (CEST)

De bronnen zijn niet misleidend. Bronnen moeten aangeven waaruit de voorgaande informatie komt. Het gaat om toelichting over de therapievormen. Dat moeten de bronnen dus bevestigen. De conferentie: was niet die van ACBS, de eerste daarvan vond pas plaats in 2003! Het ging om een eenmalige driedaagse conferentie die volledig rond dit thema ging, met alle grote namen van de verschillende therapievormen: Linehan (dialectische gedragstherapie), Segal ea (mindfulness based cognitive therapy), Kohlenberg ea (FAP), Martell ea (behavioral activation), Fruzzetti (mindfulness), Marlatt (Vipassana), Borkovec, Terence Wilson, ... Dat de term derde generatie marketingdoelen had, kan best zijn. Dat er kritiek op was en is, is een zekerheid. Kritiek mag trouwens toegevoegd worden aan het artikel. Ik ben zelf ook geen voorstander van de term: ik vind dat geschiedenis pas achteraf moet geschreven worden en niet door de betrokkenen zelf. Maar dat doet niets af van de relevantie. Vertegenwoordigers van zeer uiteenlopende therapievormen (heus niet alleen ACT, zoals met de referentie van FAP aangetoond) verwijzen naar de term. De opmerking dat ACT niet helemaal zo nieuw is, wordt inderdaad gegeven. Die kritiek staat al bij het artikel over ACT en is hier niet relevant. Kritiek is er op iedere afbakening: ook op wat cognitieve therapie is, wat behavioristisch en wat niet, wat is nog psychoanalyse, wat is evidence-based, wetenschap, ... Moet allemaal kunnen en is zelfs van levensbelang volgens mij. Door kritiek worden zaken duidelijker en kunnen ze groeien of integreren. Queeste (overleg) 30 mei 2013 19:05 (CEST)

De bronnen moeten in dit geval niet de therapie ondersteunen maar het feit dat ze behoren tot de derdegeneratietherapie. Wil je nu eens precies aangeven welke conferentie het is, en niet mij laten zoeken? Vier Tildes (overleg) 30 mei 2013 19:57 (CEST)