Kalifaat van de Rashidun: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Correctie
Regel 59: Regel 59:
[[Omar ibn al-Chattab]] veranderde de nationale Arabische staat in een [[theocratie|theocratisch]] wereldrijk en bouwde een militair bestuur op: de bevelhebber van de Arabische bezettingstroepen werd tevens civiel stadhouder van de kalief, religieus leider en wereldlijk rechter. Omar veroverde [[Syrië]] en [[Palestina (regio)|Palestina]] ([[Slag bij de Jarmoek]] in 636, verovering van [[Jeruzalem]] in 638), [[Perzische Rijk|Perzië]] ([[slag bij Kadisiya]] en [[Ctesiphon]] 636, slag bij [[Nihawend]] 642).
[[Omar ibn al-Chattab]] veranderde de nationale Arabische staat in een [[theocratie|theocratisch]] wereldrijk en bouwde een militair bestuur op: de bevelhebber van de Arabische bezettingstroepen werd tevens civiel stadhouder van de kalief, religieus leider en wereldlijk rechter. Omar veroverde [[Syrië]] en [[Palestina (regio)|Palestina]] ([[Slag bij de Jarmoek]] in 636, verovering van [[Jeruzalem]] in 638), [[Perzische Rijk|Perzië]] ([[slag bij Kadisiya]] en [[Ctesiphon]] 636, slag bij [[Nihawend]] 642).


Zijn veldheer [[Amr bin al-As]] veroverde [[Byzantijns Egypte|Egypte]] (ontruiming van [[Alexandrië]] door de Byzantijnen in 642).
Zijn veldheer [[Amr bin al-As]] veroverde [[Byzantijns Egypte|Egypte]] (ontruiming van [[Alexandrië]] door de Byzantijnen in 641).


=== 644-656 ===
=== 644-656 ===

Versie van 9 jul 2013 00:05

الخلافة العباسية الاسلامية
al-khilāfat ar-Rāshidīyah
 Mohammed
 Romeins en Byzantijns Egypte
 Sassanieden
632 – 661 Omajjaden 
(Details)
Kaart
Het Rashidun-Kalifaat met vazallen in 654.
Het Rashidun-Kalifaat met vazallen in 654.
Algemene gegevens
Hoofdstad Medina (632–656)

Koefa (656–661)

Talen Arabisch (officieel), Aramees, Armeens, Berbertalen, Georgisch, Grieks, Hebreeuws en Middel-Perzisch
Religie(s) islam
Regering
Regeringsvorm monarchie
Dynastie
Staatshoofd kalief
Geschiedenis
- Mohammed sterft 632
- Slag bij Kadisiya 636
- Omajjaden-dynastie 661
Verspreiding van het Arabische Rijk door: I Mohammed; II Aboe Bakr; III Omar; IV Othman

Het Rashidun-Kalifaat was de periode in de islam na de dood van de laatste profeet van de islam Mohammed (632) tot aan de stichting van het rijk van de Omajjaden (661), waarin de moslims werden aangevoerd door de vier Rechtgeleide Kaliefen (kalief = opvolger van Mohammed). De islam verspreidde zich verder over Zuidwest-Azië en vestigde zich in Noord-Afrika onder het politieke leiderschap van deze kaliefen.

Gebeurtenissen per tijdsperiode kalief

632-634

Na de dood van Mohammed in Medina onderwierp kalief Aboe Bakr, een van de vroegste volgelingen van Mohammed, de Arabische stammen en drong op naar Syrië en Perzië.

634-644

Omar ibn al-Chattab veranderde de nationale Arabische staat in een theocratisch wereldrijk en bouwde een militair bestuur op: de bevelhebber van de Arabische bezettingstroepen werd tevens civiel stadhouder van de kalief, religieus leider en wereldlijk rechter. Omar veroverde Syrië en Palestina (Slag bij de Jarmoek in 636, verovering van Jeruzalem in 638), Perzië (slag bij Kadisiya en Ctesiphon 636, slag bij Nihawend 642).

Zijn veldheer Amr bin al-As veroverde Egypte (ontruiming van Alexandrië door de Byzantijnen in 641).

644-656

Na Omars dood werd Oethman ibn Affan als derde kalief gekozen. Zijn verkiezing wordt door sommigen als een manipulatie in het belang van de Omajjaden gezien. Onder zijn leiding werd de expansiepolitiek voortgezet. Zijn legers drongen op naar Barka (642-645). De stadhouder van Damascus, Moe'awija, streed tegen Byzantium. Libië en het oostelijk deel van Perzië werden onderdeel van het Arabische Rijk. Zijn centralistische politiek, die een einde maakte aan veel privileges van de Arabische legers in de provincies en hen dwong een deel van de geïnde belasting aan de staatskas af te staan, alsmede de beschuldiging van nepotisme, leidden tot rebellie tegen hem en hij werd dan ook in 656 vermoord. Omtrent de opvolging van Oethman bestond veel onenigheid.

656-661

Ali ibn Abu Talib, neef, schoonzoon en vertrouweling van Mohammed, bestreed Mohammeds weduwe Aïsja (1e fitna, opstand) en zegevierde in de kamelenslag bij Basra (656). Medina verloor zijn politieke betekenis, Ali verplaatste zijn residentie naar Koefa.

Moe'awija, stadhouder van Syrië, wilde de dood van zijn neef Oethman wreken. De slag bij Siffin (657) bleef onbeslist en het scheidsgerecht van Adhruch (658) gaf geen resultaat: Ali verloor een deel van zijn aanhangers (Charidjieten). Ali werd in 661 in Koefa vermoord.

Mogelijke verklaring voor religieus en militair succes

De opmerkelijke snelheid van de religieuze expansie van de islam kan worden toegeschreven aan het feit dat die voornamelijk werd bereikt met militaire middelen. Mohammed dreef de Arabieren van het Arabische Schiereiland naar de islam, mogelijk mede vanwege zijn krachtige persoonlijkheid, de belofte van redding voor hen die sterven voor de islam en het lokaas van fortuin voor hen die overwinnen in de strijd. De karavaanovervallen uit de vroege jaren van de islam werden spoedig oorlogen op grote schaal, en koninkrijken en naties bogen zich voor de macht van dit nieuwe religieuze, militaire, politieke, economische en sociale fenomeen.[1]

De troepen van Mohammed slaagden er vrij snel in een aantal opmerkelijke militaire successen te boeken, waardoor het prestige van de nieuwe godsdienst zich snel kon ontwikkelen. Binnen 20 jaar na de dood van Mohammed in 632 was de basis voor een islamitisch rijk al gelegd.

Sommigen zeggen dat dit voornamelijk kwam door de verzwakking van zowel het Perzische als het Byzantijnse Rijk, die reeds meer dan een eeuw in een militair conflict verwikkeld waren. De verzwakte positie van beide grootmachten maakte het gemakkelijker voor een derde om militaire overwinningen te boeken. De bevolking was uitgeput door de aanhoudende oorlogen en steunde de Arabische troepen omdat ze van hen verbetering verwachtten.[2]

Een andere mogelijke verklaring is de Pest van Justinianus, een grote pestepidemie die in 542 het oostelijk Middellandse Zeegebied trof en met name het Byzantijnse Rijk ernstig verzwakte. De snelle neergang en vernietiging van het Perzische Rijk is daarentegen mede te danken aan de ligging van de hoofdstad Ctesiphon in het westen. Toen Ctesiphon eenmaal was ingenomen was het centrale gezag in het rijk vervallen en konden de verschillende edellieden stuk voor stuk worden verslagen.

Zie ook

Bibliografie

  • Atlas bij de wereldgeschiedenis. Deel 1: van prehistorie tot Franse Revolutie, ISBN 90-5574-399-2
  • C. Warren Hollister, Medieval Europe. A short history (8e druk; Boston 1998).

Referenties

  1. Encarta Encyclopedie 1999
  2. http://www.lsp-mas.be/marxisme/2004islam.html Marxisme en de politieke islam, Geert Cool, 2004

Externe links

Zie ook