Bob Marley

Bob Marley
Bob Marley in concert, circa 1980
Algemene informatie
Volledige naam	Robert Nesta Marley
Bijnaam	Tuff Gong
Geboren	6 februari 1945
Geboorteplaats	Nine Miles
Overleden	11 mei 1981
Overlijdensplaats	Jackson Memorial Hospital
Land	Jamaica
Werk
Jaren actief	1962 - 1980
Genre(s)	Reggae Ska Rocksteady
Label(s)	Tuff Gong Island Records
Officiële website (en) AllMusic-profiel (en) Discogs-profiel (en) IMDb-profiel (en) Last.fm-profiel (en) MusicBrainz-profiel
Portaal    Muziek

Robert Nesta (Bob) Marley (Nine Miles, 6 februari 1945 – Miami, 11 mei 1981) was een Jamaicaans reggae-artiest. Hij wordt ook The King of Reggae genoemd. Hij was een van de belangrijkste verantwoordelijken voor de doorbraak van reggae buiten Jamaica en gold tevens als belangrijk voorvechter van het rastageloof.

Bob Marley had tijdens de jaren 70 over de hele wereld enorme reggaehits, als No Woman, No Cry en I Shot the Sheriff. Hij bracht bekende reggaealbums uit als Exodus en Uprising. Samen met zijn vrouw Rita Marley is hij het symbool voor de rastafari-beweging.

Biografie

Jeugdjaren

Het huis waar Bob Marley opgroeide

Op 6 februari 1945, twee minuten voor half drie 's nachts, werd op Jamaica in Nine Miles, provincie Saint Ann, Robert Nesta Marley geboren. Zijn moeder, het 18-jarige donkere tienermeisje Cedella Malcolm, was van Afrikaanse afkomst; zijn vader, de 50-jarige blanke kapitein in het leger Norval Marley, had Engelse ouders. Norval was opzichter voor de Britse koloniale macht op het gebied van landbouw. Bob zag zijn vader, die overleed toen Bob tien was, slechts sporadisch. Volgens Bobs moeder had Bob Marley zijn zachtaardige karakter en geringe lichaamslengte geërfd van zijn vader. Eind jaren vijftig verhuisde zijn moeder op zoek naar werk naar Trenchtown, een sloppenwijk van Kingston. Bob ging met haar mee.

Bob sprak veel over muziek met Clarence Malcolm (een familielid), een voormalige gitarist. Op zijn tiende, terwijl hij nog naar school ging, verdiende Bob soms wat geld met zingen op straat. Zijn gitaar maakte hij van afvalhout. Hij had veel vrienden en was een mooie, aardige jongen. Ofschoon hij niet slecht op school was, voetbalde hij liever.

The Wailers

In 1962, het jaar van Jamaica's onafhankelijkheid, nam Bob Marley solo zijn eerste single op: Judge Not. Later dat jaar volgden nog twee andere nummers, echter zonder succes. Na enige tijd met Bunny Livingston te hebben opgetrokken, richtten de twee samen met Peter Tosh, een andere jongen uit de buurt, een groep op: de Wailing Rudeboys, welke naam vervolgens veranderde in The Wailing Wailers, om uiteindelijk in The Wailers te eindigen. Hun eerste opname was Simmer Down (1964) voor het Studio One label van Clement "Coxsone" Dodd, één van de meest succesvolle producers van dat moment. Het nummer sloeg al snel aan en vanaf dat moment waren The Wailers niet langer weg te slaan uit de Jamaicaanse hitlijsten. Deze eerste Wailers songs waren gebaseerd op de populaire dansmuziek ska. De relatie tussen de Wailers en hun producer verslechterde na enkele jaren: niet alleen bleven de rechten voor de nummers in handen van Clement Dodd maar hij betaalde hen slechts een fractie van datgene wat hij zelf verdiende aan hun hits. Ontevreden over deze situatie richtten de Wailers in 1967 hun eigen muzieklabel op.

Bob Marley trouwde op 10 februari 1966 met Rita Anderson; een jaar later werd hun eerste kind geboren. Vanaf het midden van de jaren 60 kreeg Marley belangstelling voor de Rastafari-beweging, onder invloed van Rita bekeerde hij zich in 1967 van het christendom tot deze geloofsrichting. Hij zou later uitgroeien tot één van de bekendste uitdragers van dat geloof.

In deze periode brachten de Wailers op Jamaica zonder succes albums uit als Soul Rebel en Soul Revolution Part I/II.

1972 was een goed jaar voor de Wailers. In Londen ontmoetten ze Chris Blackwell, eigenaar van Island Records. Hij kende wat muziek van de Wailers en was onder de indruk van hun stoutmoedige, zelfverzekerde houding. Hij bood hen een contract en een bedrag van 4000 pond om een album op te nemen. Het was voor het eerst in de geschiedenis dat een gerenommeerd label een platencontract aan een reggaeband gaf. De Wailers keerden terug naar Jamaica en gingen onmiddellijk aan de slag in de studio. Het eerste opgenomen album Catch a Fire was aanvankelijk geen groot succes. Er werden in een jaar tijd maar 14.000 exemplaren van verkocht. Voordien verscheen reggae alleen op singles of goedkope compilatiealbums en werd buiten Jamaica meestal als een vorm van novelty-muziek beschouwd.

In oktober 1973 werd het album Burnin' uitgebracht. Het bevatte de hitsingle I Shot The Sheriff (een jaar later scoorde Eric Clapton er een internationale hit mee) en het bekende protestlied Get Up, Stand Up. Het album was een groter succes dan Catch A Fire.

In 1973 verlieten zowel Peter Tosh als Bunny Livingston de groep om een solocarrière op te bouwen.

Bob Marley richtte zijn eigen label Tuff Gong op, waar zijn albums vanaf nu onder werden uitgebracht.

Internationaal succes

Bobs naam op de Walk of Fame

In 1974 gaf Marley de Wailers een nieuwe 'look'. Doordat de vocale ondersteuning van Peter en Bunny wegviel, besloot Bob om zangeressen Rita Marley, Marcia Griffiths en Judy Mowatt (samen de I Threes) in de band op te nemen. Bovendien werd de naam veranderd in Bob Marley and the Wailers. Het eerste album in de nieuwe bezetting opgenomen, was het alom geprezen Natty Dread. Het nummer No Woman, No Cry van dit album zou hun eerste internationale hitsingle worden. Met nieuwe energie en een opeenvolging van internationale tours tilde Bob de reggaestijl naar internationaal niveau. In 1976 was er een heuse reggae-mania in de Verenigde Staten en Bob Marley & The Wailers werden door Rolling Stone Magazine uitgeroepen tot "band van het jaar".

In december 1976 werd een aanslag gepleegd op Marley en zijn familie. Schutters slopen het huis binnen en losten meerdere schoten op Bob. Hij werd geraakt in zijn buik en arm, maar was niet in levensgevaar. Hoewel hij volgens sommigen wist wie de daders waren heeft hij de politie niet ingelicht: dit zou volgens hem niets oplossen. De precieze omstandigheden rond deze aanslag zijn tot op vandaag onbekend, maar er wordt aangenomen dat het om een politiek geïnspireerde aanval ging. Met zijn deelname aan het Smile Jamaica concert, georganiseerd door de toenmalige eerste minister enkele dagen later, vonden bepaalde groeperingen dat Bob duidelijk een kant had gekozen.

Ondanks de aanslag en de opgelopen verwondingen besloot Bob toch deel te nemen aan het concert. Hij wilde de mensen laten zien dat 'politricks' hem niet konden tegenhouden. Echter voor zichzelf had hij besloten dat het beter zou zijn om Jamaica voor een tijdje te verlaten. Vrijwel onmiddellijk na het optreden nam hij het vliegtuig richting Londen. Tijdens hun verblijf in Londen namen Bob en de Wailers de nummers op die op beide albums Exodus en Kaya kwamen. Enkele van deze nummers verwijzen duidelijk naar de moordaanslag.

Het album Exodus werd opnieuw een internationaal succes met de hitsingles Jamming, Waiting In Vain, One Love/People Get Ready en Three Little Birds.

Na bijna 16 maanden in het buitenland te hebben verbleven, speelde Bob in april 1978 -voor het eerst weer terug op Jamaica- op het One Love Peace Concert. Het was een concert om de wapenstilstand tussen de twee belangrijkste politieke groeperingen in Jamaica te onderstrepen. Vlak voor het einde van zijn optreden vroeg hij de politieke leiders Michael Manley van de People's National Party en Edward Seaga van de Jamaica Labour Party, die beiden uitgenodigd waren, op het toneel te komen. Daar liet hij de twee aartsvijanden elkaar de hand schudden met de boodschap: One Love. Later dat jaar kreeg Bob "the Peace Medal of the Third World" van de Verenigde Naties.

Een andere gebeurtenis waaraan door de rasta's een groot symbolisch belang werd gehecht was in 1977, toen Bob de ring werd overhandigd die afkomstig was van de Ethiopische keizer Haile Selassie, die in 1975 was gestorven.

In het najaar van 1978 begon Bob aan een droomproject van hem te werken: een eigen opnamestudio. Deze werd gebouwd op de benedenverdieping van zijn huis in 56 Hope Road in Kingston. De studio werd Tuff Gong Studio genoemd, naar Bobs bijnaam toen hij in Trenchtown leefde. Toen de studio af was, werd vrijwel onmiddellijk begonnen aan de opnames voor hun volgende plaat, Survival. Om dit album te promoten volgde in 1979 een uitgebreide tour door de VS. Survival was niet zo'n succes als Exodus, maar bevatte wel de kleine hit Africa Unite.

Laatste jaren

In 1977 had Bob Marley een wondje aan zijn teen. Hij nam aanvankelijk aan dat het om een voetbalblessure ging. Toen de wond niet herstelde, werd de diagnose melanoom (huidkanker) gesteld. Hij wilde de teen niet laten amputeren, omdat dat in strijd met zijn geloofsovertuiging was. De kanker sloeg vervolgens over naar zijn maag, en later naar zijn longen en zijn hersenen. In 1980 stortte hij tijdens het joggen in ten gevolge van een hersentumor. Volgens artsen had hij niet langer dan drie weken te leven. Bob stond er op verder te reizen naar zijn volgende concert. Zijn allerlaatste concert was op 23 september 1980 in Pittsburgh, VS, waarna hij te ziek was om nog verder op te treden. Op 4 november 1980 bekeerde Marley zich terug tot het christendom en werd gedoopt door aartsbisschop Abuna Yesehaq van de Ethiopisch-orthodoxe Kerk in Kingston met de naam Berhane Selassie ("Licht van de Drie-eenheid") (naar de Rastafari-Messias Haile Selassie). Daarna ging hij voor behandeling naar het Duitse stadje Rottach-Egern. In mei 1981 besloot hij terug te vliegen naar Jamaica om daar te sterven, maar kwam niet verder dan Miami waar hij op 11 mei 1981 overleed. Hij stierf in het Cedars of Lebanon ziekenhuis in Miami (nu Universiteit of Miami Hospital) op 36-jarige leeftijd aan uitzaaiingen van een melanoom. Hij kreeg op 21 mei 1981 een staatsbegrafenis in Kingston, met gecombineerde elementen uit de Ethiopisch-orthodoxe traditie en rituelen van de Rastafari. Zijn lichaam werd bijgezet in een mausoleum in zijn geboortedorp.

In 1980 werd nog met enorm succes de lp Uprising uitgebracht, met de hits Could You Be Loved en Redemption Song. In 1983 zag een studioalbum Confrontation, dat na Bobs dood nog niet helemaal af was en daarom werd aangevuld met oude, niet eerder uitgebrachte nummers, het daglicht. Marley had over de hele wereld een hit met het nummer Buffalo Soldier.

In 1984 werd het compilatiealbum Legend uitgebracht, dat al zijn hits bevat.

Kinderen

Marley had twaalf kinderen; drie met zijn vrouw Rita, twee geadopteerd van Rita's vorige huwelijk en de overige zeven bij verschillende vrouwen.

Een aantal van Marleys kinderen werd ook reggae-zanger. Ziggy Marley is hiervan waarschijnlijk de bekendste, met hits als Tomorrow People, Look who's dancing en Kozmik. Ook Damian Marley had een aantal hits, waarvan de bekendste Welcome To Jamrock is. In 2011 speelde Damian Marley bij de band SuperHeavy en scoorde in 2012 een grote hit in samenwerking met Skrillex.

De groep Ziggy Marley & The Melody Makers (actief van 1986 tot 2000) bestaat ook uit kinderen van Marley.

Bob Marleys zoon Stephen heeft in 2007 zijn debuutalbum Mind Control uitgebracht waarvoor hij in 2008 en voor de akoestische versie ervan ook in 2010 een Grammy Award ontving. Ook Ky-Mani Marley ontving voor zijn album Many More Roads in 2002 een Grammy en Julian Marley ten slotte kreeg in 2010 een prijs voor zijn derde uitgebrachte album Awake.

Discografie

Albums

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Soul Rebels	12-1970	-			met The Wailers
Soul Revolution	1971	-			met The Wailers
Catch a Fire	13-04-1973	-			met The Wailers
Burnin´	19-10-1973	-			met The Wailers / Livealbum
Natty Dread	25-10-1974	-			met The Wailers
Live!	05-12-1975	23-10-1976	16	25	met The Wailers / Livealbum
Rastaman Vibration	30-04-1976	-			met The Wailers
Exodus	03-06-1977	28-05-1977	15	12	met The Wailers
Kaya	23-03-1978	25-03-1978	27	8	met The Wailers
Babylon by Bus	10-11-1978	16-12-1978	2	31	met The Wailers / Livealbum
Survival	02-10-1979	-			met The Wailers
Uprising	10-06-1980	28-06-1980	2	18	met The Wailers
Confrontation	23-05-1983	04-06-1983	21	13	met The Wailers
Legend	08-05-1984	26-05-1984	1(4wk)	121	met The Wailers / Verzamelalbum
The Collection - Live	1987	09-05-1987	29	14	met The Wailers / Livealbum
Songs of Freedom	1992	10-10-1992	36	11	Verzamelalbum
Natural Mystic	1995	03-06-1995	24	17	met The Wailers / Verzamelalbum
Chant Down Babylon	05-11-1999	27-11-1999	29	16	Verzamelalbum
One Love: The Very Best of Bob Marley & The Wailers	14-05-2001	26-05-2001	3	24	met The Wailers / Verzamelalbum
Africa Unite: The Singles Collection	07-11-2005	26-11-2005	66	11	met The Wailers / Verzamelalbum
Marley	13-04-2012	12-05-2012	21	7*	met The Wailers / Soundtrack

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Natural Mystic	1995	10-06-1995	18	6	met The Wailers / Verzamelalbum
Legend	1984	17-06-1995	14	51*	met The Wailers / Verzamelalbum / Platina
One love: The Very Best of Bob Marley & The Wailers	2001	26-05-2001	2	19	met The Wailers / Verzamelalbum
Marley	2012	26-05-2012	143	3	met The Wailers / Soundtrack

Singles

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Get Up, Stand Up	1973	17-11-1973	33	2	met The Wailers / Alarmschijf
No Woman, No Cry (Live '75)	1975	18-10-1975	25	7	met The Wailers / Nr. 23 in de Single Top 100
Exodus	03-06-1977	25-06-1977	tip9	-	met The Wailers
Stir Tt Up	1979	17-03-1979	2	12	met The Wailers / Nr. 4 in de Single Top 100
Is This Love	1979	28-07-1979	tip4	-	met The Wailers / Nr. 39 in de Single Top 100
Could You Be Loved	13-06-1980	12-07-1980	2	11	met The Wailers / Nr. 4 in de Single Top 100
One Love/People Get Ready	1984	19-05-1984	2	13	met The Wailers / Nr. 3 in de Single Top 100
Waiting In Vain	1984	15-09-1984	32	4	met The Wailers / Nr. 22 in de Single Top 100
Musical Lesson	1986	01-03-1986	tip10	-	als The Original Wailers
Jamming	1992	-			met The Wailers / Nr. 85 in de Single Top 100
Could You Be Loved	1991	22-06-1991	30	3	met The Wailers / Nr. 27 in de Single Top 100
Iron Lion Zion	1992	03-10-1992	4	10	Nr. 5 in de Single Top 100 / Alarmschijf
Exodus	1992	-			met The Wailers / Nr. 45 in de Single Top 100
Sun Is Shining	13-09-1999	02-10-1999	7	12	met Funkstar DeLuxe / Nr. 11 in de Single Top 100
Turn Your Lights Down Low	15-11-1999	04-12-1999	5	13	met Lauryn Hill / Nr. 5 in de Single Top 100 / Alarmschijf
Rainbow Country	18-11-2000	15-01-2000	tip15	-	met Funkstar DeLuxe / Nr. 78 in de Single Top 100
Jammin' (Remix)	2000	27-05-2000	31	3	met MC Lyte / Nr. 54 in de Single Top 100
Slogans	2005	05-11-2005	tip18	-	met The Wailers
High Tide or Low Tide	08-08-2011	-			met The Wailers / Nr. 94 in de Single Top 100

Single met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 50	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
No Woman, No Cry (Live '75)	1975	-			met The Wailers / Nr. 26 in de Radio 2 Top 30
Is This Love	1978	-			met The Wailers / Nr. 19 in de Radio 2 Top 30
Stir It Up	1979	-			met The Wailers / Nr. 8 in de Radio 2 Top 30
Could You Be Loved	1980	-			met The Wailers / Nr. 4 in de Radio 2 Top 30
One Love/People Get Ready	1984	-			met The Wailers / Nr. 6 in de Radio 2 Top 30
Jamming	1987	-			met The Wailers / Nr. 29 in de Radio 2 Top 30
Iron Lion Zion	1992	-			Nr. 6 in de Radio 2 Top 30
Exodus	1993	-			met The Wailers / Nr. 21 in de Radio 2 Top 30
Sun Is Shining	1999	25-09-1999	7	13	met Funkstar DeLuxe / Nr. 7 in de Radio 2 Top 30
Turn Your Lights Down Low	1999	08-01-2000	24	11	met Lauryn Hill / Nr. 24 in de Radio 2 Top 30

Radio 2 Top 2000

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09	'10	'11	'12	'13	'14	'15	'16	'17	'18	'19	'20	'21	'22	'23
Could You Be Loved (met The Wailers)	522	735	557	709	1011	587	753	897	809	763	721	422	557	439
Get Up, Stand Up (met The Wailers)	-	-	-	-	971	-	-	-	-	-	951	815	931	1072
No Woman, No cry (Live '75) (met The Wailers)	39	63	92	93	75	70	93	113	79	86	106	54	79	141
One Love/People Get Ready (met The Wailers)	-	-	-	-	-	-	-	1400	1154	1863	1172	1223	825	820
Redemption Song	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1931
Stir It Up (met The Wailers)	625	-	768	666	595	392	588	661	611	578	641	554	644	721
Three Little Birds	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1356	242

Dvd's

Dvd's met hitnoteringen in de Nederlandse Music Top 30	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste  positie	Aantal  weken	Opmerkingen
The legend live at Santa Barbara County bowl	2003	11-10-2003	20	4
Legend - The best of	2004	14-08-2004	20	4	als Bob Marley and the Wailers
Live! at the rainbow	2005	19-02-2005	11	8	als Bob Marley and the Wailers
Collector's edition	2009	07-02-2009	22	4
Germany 1980	2010	28-08-2010	10	8	als Bob Marley and the Wailers / met The I-Three

Nummers voor een goed doel

• Get Up, Stand Up (Amnesty International)

Externe links

• www.bobmarley.com Officiële website
• (en) Bob Marley in de database van AllMusic

Bronnen, noten en/of referenties

· ·

Bob Marley & The Wailers

Bob Marley · Junior Braithwaite · Beverley Kelso · Bunny Wailer · Peter Tosh · Cherry Smith · Constantine "Vision" Walker · Earl "Chinna" Smith · Aston Barrett · Joe Higgs · Earl Lindo · Carlton Barrett · Al Anderson · Alvin Patterson · Junior Marvin · Donald Kinsey · Tyrone Downie · I Threes (Rita Marley · Marcia Griffiths · Judy Mowatt)

Mediabestanden

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Bob Marley op Wikimedia Commons.