Clarté-beweging: verschil tussen versies
k →Vlaamse groepen: foutieve link corrigeren |
k historische info toevoegen, fouten corrigeren |
||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
==Oorsprong== |
==Oorsprong== |
||
De Clarté-beweging was een [[antimilitarisme|antimilitaristische]] beweging van [[marxisme|marxistische]] intellectuelen die haar wortels had in [[Frankrijk]] tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]]. Zij vond haar oorsprong in de '"''Internationale van de Gedachte''" die [[Henri Barbusse]] samen met [[Romain Rolland]] in [[1919]] had opgericht als 'Universele Humanistische Vereniging'. De beweging stelde zich tot doel een revolutionair eenheidsfront tot stand te brengen teneinde het culturele peil van de [[arbeidersklasse]] te bevorderen en het [[historisch materialisme]] onder de intellectuelen te verspreiden. Omwille van de enigszins tegenstrijdige doelstellingen van de beweging (revolutionair en pacifistisch tegelijkertijd) en |
De Clarté-beweging was een [[antimilitarisme|antimilitaristische]] beweging van [[marxisme|marxistische]] intellectuelen die haar wortels had in [[Frankrijk]] tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]]. Zij vond haar oorsprong in de '"''Internationale van de Gedachte''" die [[Henri Barbusse]] samen met [[Romain Rolland]] in [[1919]] had opgericht als 'Universele Humanistische Vereniging'. De beweging stelde zich tot doel een revolutionair eenheidsfront tot stand te brengen teneinde het culturele peil van de [[arbeidersklasse]] te bevorderen en het [[historisch materialisme]] onder de intellectuelen te verspreiden. Op 11 oktober [[1919]] verscheen het eerste Clarté-nummer met als ondertitel ''Bulletin francais de l'internationale de la pensée''. Omwille van de enigszins tegenstrijdige doelstellingen van de beweging (revolutionair en pacifistisch tegelijkertijd) en diepgaande meningsverschillen over de te volgen tactiek ([[nationalisme]] versus [[internationalisme]] versus [[universalisme]]) was de Clarté-beweging geen lang leven beschoren. In 1921 viel de beweging uiteen. Het gelijknamige tijdschrift zou als ''Revue de critique communiste'' blijven bestaan tot 1927. |
||
==Vlaamse groepen== |
==Vlaamse groepen== |
||
Gezien haar internationale ambities kon de Clarté-beweging ook in [[België]] op heel wat aanhangers rekenen. In [[Brussel (stad)|Brussel]] was het franstalige ''L'Art Libre'' de officiële spreekbuis voor Clarté-België met Paul Colin als directeur-hoofdredacteur. Voorts waren er nog Clarté-groepen in [[Gent]], [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[Mechelen (stad)|Mechelen]] en [[Oostende]]. Heel wat Vlaams-nationalisten zoals [[Gaston Burssens]], [[Robert Van Roosbroeck]], [[René De Clercq]] en [[Victor Brunclair]] sloten zich aan. In feite waren de Vlaamse groepen een amalgaam van [[pacifisme|pacifisten]], oud-[[activisme|activisten]], minderheidssocialisten en [[anarchisme|anarchisten]]. Ze waren niet dogmatisch en rekruteerden in kringen van jongeren en kunstenaars.<ref>Burssens, Gaston-Schrijversgewijs[http://schrijversgewijs.be/schrijvers/burssens-gaston/]</ref> Er was een 'algemeen Vlaams' tijdschrift, uitgegeven te Brussel, ''Opstanding'' en een afzonderlijk blad van de Antwerpse groepen 'Ca ira', ''De Nieuwe Wereldorde''.<ref>Balthazar, Herman, "''Op de Oranjeberg''", Uitgeverij Lannoo, Tielt, 1999. [https://groups.google.com/forum/#!msg/be.history/_2Zg-q857Bw/FgnpetWut04J]</ref>De grondgedachte van de (Vlaamse) Clarté-groepen was de volgende:<ref>Klauwaert In Memoriam Herman Van den Reeck [http://klauwaert.blogspot.com/2007/02/in-memoriam-herman-van-den-reeck.html]</ref> |
|||
{{Cquote|''De onderdrukking van het Vlaamsche volk is slechts een onderdeel van de internationale overheersching van de groote klasse der bezitloozen ten behoeve van de grootkapitalisten en imperialisten.''}} In Antwerpen hadden de jongeren met ''Staatsgevaarlik'' hun eigen tijdschrift. Het werd geleid door de gewezen activisten [[Geert Pijnenburg]] en [[Mark Edo Tralbaut]] en kon rekenen op de medewerking van o.a. [[Herman Van den Reeck]], Victor Brunclair en [[Firmin Mortier]]. In het eerste nummer veroordeelde men de [[pogrom]]s in Oost-Europa en bracht men hulde aan boegbeelden [[Rosa Luxemburg]] en [[Karl Liebknecht]].<ref>Saerens, Lieven, Vreemdelingen in een wereldstad, Lannoo, Tielt, 2000, p. 145 [[ISBN]] 90 209 41097</ref> Van ''Staatsgevaarlik'' verschenen slechts vier nummers, alle in [[1919]]. |
{{Cquote|''De onderdrukking van het Vlaamsche volk is slechts een onderdeel van de internationale overheersching van de groote klasse der bezitloozen ten behoeve van de grootkapitalisten en imperialisten.''}} In Antwerpen hadden de jongeren met ''Staatsgevaarlik'' hun eigen tijdschrift. Het werd geleid door de gewezen activisten [[Geert Pijnenburg]] en [[Mark Edo Tralbaut]] en kon rekenen op de medewerking van o.a. [[Herman Van den Reeck]], Victor Brunclair en [[Firmin Mortier]]. In het eerste nummer veroordeelde men de [[pogrom]]s in Oost-Europa en bracht men hulde aan boegbeelden [[Rosa Luxemburg]] en [[Karl Liebknecht]].<ref>Saerens, Lieven, Vreemdelingen in een wereldstad, Lannoo, Tielt, 2000, p. 145 [[ISBN]] 90 209 41097</ref> Van ''Staatsgevaarlik'' verschenen slechts vier nummers, alle in [[1919]]. |
||
Versie van 17 mei 2014 18:49
De Clarté-beweging was een Franse vredesbeweging van marxistische intellectuelen van 1918 tot 1921. Het kon rekenen op aanhangers uit gans Europa.
Oorsprong
De Clarté-beweging was een antimilitaristische beweging van marxistische intellectuelen die haar wortels had in Frankrijk tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zij vond haar oorsprong in de '"Internationale van de Gedachte" die Henri Barbusse samen met Romain Rolland in 1919 had opgericht als 'Universele Humanistische Vereniging'. De beweging stelde zich tot doel een revolutionair eenheidsfront tot stand te brengen teneinde het culturele peil van de arbeidersklasse te bevorderen en het historisch materialisme onder de intellectuelen te verspreiden. Op 11 oktober 1919 verscheen het eerste Clarté-nummer met als ondertitel Bulletin francais de l'internationale de la pensée. Omwille van de enigszins tegenstrijdige doelstellingen van de beweging (revolutionair en pacifistisch tegelijkertijd) en diepgaande meningsverschillen over de te volgen tactiek (nationalisme versus internationalisme versus universalisme) was de Clarté-beweging geen lang leven beschoren. In 1921 viel de beweging uiteen. Het gelijknamige tijdschrift zou als Revue de critique communiste blijven bestaan tot 1927.
Vlaamse groepen
Gezien haar internationale ambities kon de Clarté-beweging ook in België op heel wat aanhangers rekenen. In Brussel was het franstalige L'Art Libre de officiële spreekbuis voor Clarté-België met Paul Colin als directeur-hoofdredacteur. Voorts waren er nog Clarté-groepen in Gent, Antwerpen, Mechelen en Oostende. Heel wat Vlaams-nationalisten zoals Gaston Burssens, Robert Van Roosbroeck, René De Clercq en Victor Brunclair sloten zich aan. In feite waren de Vlaamse groepen een amalgaam van pacifisten, oud-activisten, minderheidssocialisten en anarchisten. Ze waren niet dogmatisch en rekruteerden in kringen van jongeren en kunstenaars.[1] Er was een 'algemeen Vlaams' tijdschrift, uitgegeven te Brussel, Opstanding en een afzonderlijk blad van de Antwerpse groepen 'Ca ira', De Nieuwe Wereldorde.[2]De grondgedachte van de (Vlaamse) Clarté-groepen was de volgende:[3]
De onderdrukking van het Vlaamsche volk is slechts een onderdeel van de internationale overheersching van de groote klasse der bezitloozen ten behoeve van de grootkapitalisten en imperialisten.
In Antwerpen hadden de jongeren met Staatsgevaarlik hun eigen tijdschrift. Het werd geleid door de gewezen activisten Geert Pijnenburg en Mark Edo Tralbaut en kon rekenen op de medewerking van o.a. Herman Van den Reeck, Victor Brunclair en Firmin Mortier. In het eerste nummer veroordeelde men de pogroms in Oost-Europa en bracht men hulde aan boegbeelden Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht.[4] Van Staatsgevaarlik verschenen slechts vier nummers, alle in 1919.
| Bronnen, noten en/of referenties |