Geëerd Kunstenaar van de Russische Federatie

Geëerd Kunstenaar van de Russische Federatie , (Russisch: Заслуженный артист of Zasluzhenny artist) soms afgekort tot "Geëerd Kunstenaar van de RSFSR" of "Geëerd Kunstenaar van de Republiek" was en is een eretitel die al in de tijd van de Sovjet-Unie, waarvan die federatie deel uitmaakte, werd toegekend. De titel Geëerd Kunstenaar van de Russische Federatie werd op 10 augustus 1931 ingesteld. In februari 1992 werden de laatste eretitels van de Sovjet-Unie toegekend. In 1992 werden de verwijzingen naar de Sovjets verwijderd, het lint werd driekleurig rood-blauw en wit. In het Presidentieel Decreet No. 1341 uit 1996 werden nieuwe versierselen voorgeschreven.

Geschiedenis

In het Keizerrijk Rusland werden kunstenaars al als "Keizerlijk Zanger" of "Keizerlijk Zangeres" geëerd. De Sovjet-Unie bouwde op die traditie voort en ontwikkelde een nieuw decoratiestelsel, dat van de socialistische orden en prijzen.

Vergelijkbare eretitels werden uitgereikt aan militairen (Held van de Sovjet-Unie), burgers (Held van de Socialistische Arbeid) en met de prefix "geëerd" ook aan piloten en ruimtevaarders.

De titel Geëerd Kunstenaar van de Russische Federatie wordt toegekend aan architecten, choreografen, ontwerpers, toneelschrijvers, literatuur-, kunst-, toneel- en muziekcritici, componisten, regisseurs, koorleider, kunstenaars en andere artiesten waaronder de medewerkers van ateliers. De titel werd op 10 augustus 1931 ingesteld en in 1991 voor het laatst in de oude vorm verleend.

De titel werd door het praesidium van de Opperste Sovjet van de RSFSR toegekend als blijk van erkenning door de staat en de samenleving. De titel van geëerd Kunstenaar van het RSFSR in de USSR toegekend voor uitstekende persoonlijke prestaties. De dragers ontvingen ook een diploma dat werd uitgegeven door het praesidium van de Opperste Sovjet van de Russische Federatie.

De Geërde kunstenaars waren beroemde artiesten, maar nog hoger in aanzien waren de titel van een Volksartiest van de Russische Federatie en een Volksartiest van de Sovjet-Unie.

De huidige eretitel

Insigne dat door de Geëerd Kunstenaars wordt gedragen

Insigne dat door de Verdienstelijke Kunstenaars wordt gedragen

Na de val van de Sovjet-Unie werd de bijbehorende medaille in 1996 gewijzigd. Een kunstenaar moet twintig jaar geleden voor het eerst voor publiek hebben opgetreden om de titel te kunnen verwerven. Bij balletdansers is die termijn tien jaar.

Niet voor publiek optredende kunstenaars zoals componisten en decorontwerpers dragen de titel "zasluzhenny deyatel iskusstv" oftewel "Verdienstelijk Werker in de Kunsten".

De Russische eretitels zijn moeilijk te vertalen en in het buitenland bestaat over precieze vertaling en gebruik van de titels veel verwarring. In de Sovjetperiode werd ook de titel "заслуженный артист" ("Verdienstelijk Kunstenaar") gebruikt. Dat sloeg op uitvoerende kunstenaars terwijl beeldend kunstenaars zoals schilders en fotografen "заслуженный художник" werden. Voor dichters, schrijvers en architecten bestond de titel van een "Verdienstelijk Schilder van de Russische Federatie" etcetera. Ook in de huidige Russische Federatie worden deze titels nog toegekend.

Versiersel

De Geëerd Kunstenaars ontvangen een draagbaar ereteken. Dit ronde metalen insigne draagt het wapen van de Russische Federatie boven een samengebonden lauwerkrans en een afbeelding van een ontrold perkament waarop in cyrillisch schrift de tekst "Заслуженный артист" staat. De daaronder afgebeelde erepalm herinnert aan het versiersel van de Geëerde artiesten in de Sovjet-tijd.

In de Sovjet-periode had het lint de kleuren van de vlag van die federatie; rood met een brede blauwe bies aan de linkerzijde. In 1992 werd het lint rood-blauw en wit.

Op de voorzijde van de kleine medaille staat een lier met daaronder de tekst "Заслуженный артист РСФСР".

• Bron: De Grote Sovjet Encyclopedie. Gedeeltelijk vertaald van de Engelstalige en Russische Wikipedia