Homologie (morfologie): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Homologe structuren bij landplanten: aanpassing |
→Homologe structuren bij landplanten: aanpassing |
||
Regel 4: | Regel 4: | ||
== Homologe structuren bij landplanten == |
== Homologe structuren bij landplanten == |
||
{|class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%;line-height:90%;" |
{|class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%;line-height:90%;" |
||
!colspan= |
!colspan=12 style="background-color:#FFFFFF;"| <big>Vergelijking van levenscycli bij ''[[Embryophyta]]'': Mossen en Varens</big> |
||
|- |
|- |
||
!colspan=1|[[Embryophyta|''Embryophyta''<br>landplanten]] |
!colspan=1|[[Embryophyta|''Embryophyta''<br>landplanten]] |
||
Regel 14: | Regel 14: | ||
!colspan=2|[[Polypodiopsida|''Polypodiopsida''<br>"echte"<br>varens]] |
!colspan=2|[[Polypodiopsida|''Polypodiopsida''<br>"echte"<br>varens]] |
||
|- |
|- |
||
! |
!colspan=12| |
||
|- style="background-color:#CCFFFF;" |
|- style="background-color:#CCFFFF;" |
||
|rowspan= |
|rowspan=2|[[Geslachtsverdeling|geslachts-<br>verdeling:]] |
||
|colspan=2|[[Isosporie|isospoor]] |
|colspan=2|[[Isosporie|isospoor]] |
||
|colspan=2|isospoor <!-- Lycopodium --> |
|colspan=2|isospoor <!-- Lycopodium --> |
||
Regel 30: | Regel 30: | ||
|colspan=1|mnl. (♂) <!-- Selaginella --> |
|colspan=1|mnl. (♂) <!-- Selaginella --> |
||
|colspan=1|vrl. (♀) <!-- Selaginella --> |
|colspan=1|vrl. (♀) <!-- Selaginella --> |
||
|colspan=1|mnl.(♂) |
|colspan=1|mnl. (♂) vrl. (♀) <!-- Equisetum --> |
||
|colspan=1|mnl. (♂) <!-- Marsilea --> |
|colspan=1|mnl. (♂) <!-- Marsilea --> |
||
|colspan=1|vrl. (♀) <!-- Marsilea --> |
|colspan=1|vrl. (♀) <!-- Marsilea --> |
||
Regel 36: | Regel 36: | ||
|colspan=1|vrl. (♀) <!-- Polypodiopsida --> |
|colspan=1|vrl. (♀) <!-- Polypodiopsida --> |
||
|- |
|- |
||
|rowspan= |
|rowspan=6 style="background-color:pink;"|[[Diploïde cel|diploïde<br>fase]]<br>met<br>'''[[sporofyt]]''' |
||
|colspan=2 |
|colspan=2 style="background-color:lightgrey;"|''monosporangiaat,<br>beperkte groei'' |
||
|colspan=2|[[strobilus|sporenaar = strobilus]] |
|colspan=2|[[strobilus|sporenaar = strobilus]] |
||
|colspan=2|sporenaar = strobilus <!-- Selaginella --> |
|colspan=2|sporenaar = strobilus <!-- Selaginella --> |
||
Regel 45: | Regel 45: | ||
|- |
|- |
||
|rowspan=3 colspan=2|1-∞ [[kapselsteel]] |
|rowspan=3 colspan=2|1-∞ [[kapselsteel]] |
||
|rowspan=2 colspan=2|∞ [[sporofyl]]len <!-- Lycopodium --> |
|rowspan=2 colspan=2|∞ [[sporofyl]]len <!-- Lycopodium --> |
||
|rowspan=2 colspan=1|∞ micro-<br>[[sporofyl]] <!-- Selaginella --> |
|rowspan=2 colspan=1|∞ micro-<br>[[sporofyl]] <!-- Selaginella --> |
||
|rowspan=2 colspan=1|∞ macro-<br>sporofyl <!-- Selaginella --> |
|rowspan=2 colspan=1|∞ macro-<br>sporofyl <!-- Selaginella --> |
||
Regel 56: | Regel 56: | ||
|colspan=2|∞ sporenhoopje <!-- Polypodiopsida --> |
|colspan=2|∞ sporenhoopje <!-- Polypodiopsida --> |
||
|- |
|- |
||
|colspan=9 style="background-color:lightgrey;"| ''(bij |
|colspan=9 style="background-color:lightgrey;"| ''(bij [[Monilophyta]] geen integumenten om macrosporangium)'' |
||
|- |
|- |
||
|colspan=2|1 [[Sporangium|sporen-<br>kapsel]] |
|colspan=2|1 [[Sporangium|sporen-<br>kapsel]] |
||
Regel 76: | Regel 76: | ||
|colspan=2|spore-<br>moedercellen <!-- Polypodiopsida --> |
|colspan=2|spore-<br>moedercellen <!-- Polypodiopsida --> |
||
|- |
|- |
||
! |
!colspan=12| |
||
|- |
|- |
||
|rowspan= |
|rowspan=4 style="background-color:lightgreen;"|[[haploïde]]<br>fase<br>met<br>'''[[gametofyt]]''' |
||
|colspan=2|∞ [[spore]]n,<br>vrijkomend |
|colspan=2|∞ [[spore]]n,<br>vrijkomend |
||
|colspan=2|∞ sporen,<br>vrijkomend <!-- Lycopodium --> |
|colspan=2|∞ sporen,<br>vrijkomend <!-- Lycopodium --> |
||
Regel 88: | Regel 88: | ||
|colspan=2|sporen,<br>vrijkomend <!-- Polypodiopsida --> |
|colspan=2|sporen,<br>vrijkomend <!-- Polypodiopsida --> |
||
|- |
|- |
||
|colspan=2|[[Voorkiem|protonema]],<br>vrij,<br>[[Fotoautotrofie| |
|colspan=2|[[Voorkiem|protonema]],<br>vrij,<br>[[Fotoautotrofie|fotoautotrofe]] plant |
||
|colspan=2|[[Voorkiem|prothallium]],<br>vrij,<br>[[saprofyt]]isch <!-- Lycopodium --> |
|colspan=2|[[Voorkiem|prothallium]],<br>vrij,<br>[[saprofyt]]isch <!-- Lycopodium --> |
||
|colspan=1|micro-<br>[[Voorkiem|prothallium]],<br>endospoor,<br>fotoautotroof <!-- Selaginella --> |
|colspan=1|micro-<br>[[Voorkiem|prothallium]],<br>endospoor,<br>fotoautotroof <!-- Selaginella --> |
||
Regel 123: | Regel 123: | ||
{|class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%;line-height:90%;" |
{|class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%;line-height:90%;" |
||
!colspan= |
!colspan=9 style="background-color:#FFFFFF;"|<big>Vergelijking van levenscycli bij ''Embryophyta'': [[Naaktzadigen|Naakt-]] en [[Bedektzadigen]]</big> |
||
|- |
|- |
||
! |
!''Embryophyta''<br>landplanten |
||
! |
!colspan=2|[[Palmvarens|''Cycadophyta''<br><br>palmvarens]] |
||
! |
!colspan=2|''[[Ginkgo]]''<br> |
||
! |
!colspan=2|[[coniferen|''Coniferae''<br><br>coniferen]] |
||
! |
!colspan=2|[[bedektzadigen]]<br><br>''Angiospermae'' |
||
|- |
|- |
||
! |
!colspan=9 | |
||
|- style="background-color:#CCFFFF;" |
|- style="background-color:#CCFFFF;" |
||
| |
|rowspan=2 |[[Geslachtsverdeling|geslachts-<br>verdeling:]] |
||
| |
|colspan=2|heterospoor <!-- Cycadophyta --> |
||
| |
|colspan=2|heterospoor <!-- Ginkgo --> |
||
| |
|colspan=2|heterospoor <!-- Coniferae --> |
||
| |
|colspan=2|heterospoor <!-- Angiospermae --> |
||
|- style="background-color:#CCFFFF;" |
|- style="background-color:#CCFFFF;" |
||
| |
|[[Mannelijk (biologie)|mnl. (♂)]] <!-- Selaginella --> |
||
| |
|[[Vrouwelijk (biologie)|vrl. (♀)]] |
||
| |
|mnl. (♂) |
||
| |
|vrl. (♀) |
||
| |
|mnl. (♂) |
||
| |
|vrl. (♀) |
||
| |
|mnl. (♂) |
||
| |
|vrl. (♀) |
||
|- |
|- |
||
| |
|rowspan=5 style="background-color:pink;"|[[Diploïde cel|diploïde<br>fase]]<br>met<br>'''[[sporofyt]]''' |
||
| |
|♂ [[Strobilus|kegel =<br>strobilus]] <!-- Cycadophyta --> |
||
| |
|♀ kegel =<br>strobilus <!-- Cycadophyta --> |
||
| |
|♂ kegel =<br>strobilus |
||
| |
|rowspan=2|gevorkte<br>steel |
||
| |
|♀ kegel =<br>strobilus |
||
| |
|♂ kegel =<br>strobilus |
||
| |
|[[Bloem (plant)|bloem]] |
||
| |
|bloem |
||
|- |
|- |
||
| [[Sporofyl|micro-<br>sporofyllen]]<br>schubvormig |
| [[Sporofyl|micro-<br>sporofyllen]]<br>schubvormig |
||
Regel 162: | Regel 162: | ||
| micro-<br>sporofyllen<br>schubvormig |
| micro-<br>sporofyllen<br>schubvormig |
||
<!--| gevorkte steel--> |
<!--| gevorkte steel--> |
||
| |
|[[meeldraad]]<br>schubvormig |
||
| |
|[[zaadschub]] |
||
| |
|meeldraad |
||
| |
|[[vruchtblad]]<br>carpel |
||
|- |
|- |
||
| |
| |
||
| |
|[[integument]]en<br>(zaadvliezen) |
||
| |
| |
||
| |
|integumenten |
||
| |
| |
||
| |
|integumenten |
||
| |
| |
||
| |
|integumenten |
||
|- |
|- |
||
|micro-<br>sporangium,<br>=[[pollenzakje]] |
|micro-<br>sporangium,<br>=[[pollenzakje]] |
||
Regel 185: | Regel 185: | ||
|nucellus=<br>embryozak |
|nucellus=<br>embryozak |
||
|- |
|- |
||
| |
|microspore-<br>moedercel |
||
| |
|macrospore-<br>moedercel |
||
| |
|(microspore-<br>moedercel) |
||
| |
|(macrospore-<br>moedercel) |
||
| |
|pollen-<br>moedercel |
||
| |
|embryozak-<br>moedercel |
||
| |
|pollen-<br>moedercel |
||
| |
|embryozak-<br>moedercel |
||
|- |
|- |
||
! |
!colspan=9 | |
||
|- |
|- |
||
| |
|rowspan=4 style="background-color:lightgreen;"|[[haploïde]]<br>fase<br>met<br>'''[[gametofyt]]''' |
||
| |
|microspore<br>vrijkomend |
||
| |
|2 macrosporen<br>niet vrijkomend |
||
| |
|microspore<br>vrijkomend |
||
| |
|macrospore<br>niet vrijkomend |
||
| |
|trilete pre-pollen<br>vrijkomend |
||
| |
|embryozakcel |
||
| |
|[[stuifmeel]]<br>vrijkomend |
||
| |
|[[embryozakcel]] |
||
|- |
|- |
||
| |
|micro-<br>[[Voorkiem|prothallium]]-<br>cel + buiscel |
||
| |
|2 macro-<br>prothallia<br>(endospoor)<br>+<br>pollenkamer |
||
| |
|2 prothallium-<br>cellen<br>en buiscel |
||
| |
|macro-<br>prothallium<br>(endospoor)<br>+<br>pollenkamer |
||
| |
|[[pollenbuis]],<br>vegetatieve<br>celkernen<br>(endospoor) |
||
| |
|macro-<br>prothallium<br>(endospoor) |
||
| |
|pollenbuis,<br>vegetatieve<br>celkernen<br>(endospoor) |
||
| |
|[[synergide]]n<br>en [[Antipode (biologie)|antipoden]]<br>(endospoor) |
||
|- |
|- |
||
| |
|[[antheridium]] |
||
| |
|2-∞ [[archegonium|archegonia]] |
||
| |
|(antheridia?) |
||
| |
|2 archegonia |
||
| |
|[[pollenbuis]]kern |
||
| |
|archegonium |
||
| |
|[[pollenbuis]]kern |
||
| |
|[[Secundaire embryozakkern|secundaire<br>embryozakkern]]<br>2 polaire kernen |
||
|- |
|- |
||
| |
|[[Zaadcel|antherozoïde]],<br>spiraalband<br>van cilia |
||
| |
|[[eicel]] |
||
| |
|2 antherozoïden,<br>spiraalband<br>van cilia |
||
| |
| |
||
| |
|2 generatieve<br>kernen |
||
| |
|eicel |
||
| |
|2 generatieve<br>kernen |
||
| |
|eicel, +<br>secundaire<br>kern (2n) |
||
|} |
|} |
||
Versie van 19 sep 2014 20:28
Homologe organen zijn organen die oorspronkelijk hetzelfde bouwplan en dezelfde functie hadden, maar onder andere door veranderende omstandigheden en evolutie andere vormen en functies kunnen hebben gekregen. Een bekend voorbeeld is dat van de voorpoten (voorste extremiteiten) bij zoogdieren.
Homologe structuren bij landplanten
Vergelijking van levenscycli bij Embryophyta: Mossen en Varens | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Embryophyta landplanten |
hauwmossen, mossen[1] en levermossen |
Lycopodiales Lycopodium wolfsklauwen |
Lycopodiales Selaginella |
Equisetum paardenstaarten |
Marsileaceae pilvarenfamilie |
Polypodiopsida "echte" varens | |||||
geslachts- verdeling: |
isospoor | isospoor | heterospoor | functioneel heterospoor |
heterospoor | isospoor | |||||
mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | |
diploïde fase met sporofyt |
monosporangiaat, beperkte groei |
sporenaar = strobilus | sporenaar = strobilus | strobilus | sorocarp = sporocarp | ||||||
1-∞ kapselsteel | ∞ sporofyllen | ∞ micro- sporofyl |
∞ macro- sporofyl |
sporofyl | |||||||
∞ sporangiofoor | ∞ sori = sporangiënhoopjes met indusia |
∞ sporenhoopje | |||||||||
(bij Monilophyta geen integumenten om macrosporangium) | |||||||||||
1 sporen- kapsel |
1 sporangium | 1 micro- sporangium |
1 macro- sporangium |
6 sporangia | ∞ micro- sporangia |
1 macro- sporangium |
∞ sporangia | ||||
spore- moedercel |
spore- moedercel |
microspore- moedercel |
macrospore- moedercel |
spore- moedercel |
microspore- moedercel |
macrospore- moedercel |
spore- moedercellen | ||||
haploïde fase met gametofyt |
∞ sporen, vrijkomend |
∞ sporen, vrijkomend |
∞ microsporen, vrijkomend |
4 macrosporen (1 tetrade,) vrijkomend |
∞ androspore (♂), ∞ gynospore (♀), vrijkomend |
microspore, vrijkomend |
macrosporen, vrijkomend |
sporen, vrijkomend | |||
protonema, vrij, fotoautotrofe plant |
prothallium, vrij, saprofytisch |
micro- prothallium, endospoor, fotoautotroof |
macro- prothallium, endospoor, fotoautotroof |
♂ prothallium, ♀ prothallium, fotoautotroof |
micro- prothallium, endospoor, fotoautotroof |
macro- prothallium, endospoor, fotoautotroof |
prothallium, vrij, fotoautotroof | ||||
archegonia | antheridia | archegonium | antheridium | antheridium | archegonium | archegonium of antheridium |
2 antheridia | 1 archegonium | antheridia | archegonia | |
biflagellate antherozoïde |
eicel | biflagellate antherozoïde |
eicel | biflagellate antherozoïde |
eicel | eicel, antherozoïde met spiraalband van cilia |
multiflagellate antherozoïde |
eicel | anthero- zoïden |
eicel |
Vergelijking van levenscycli bij Embryophyta: Naakt- en Bedektzadigen | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Embryophyta landplanten |
Cycadophyta palmvarens |
Ginkgo |
Coniferae coniferen |
bedektzadigen Angiospermae | ||||
geslachts- verdeling: |
heterospoor | heterospoor | heterospoor | heterospoor | ||||
mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | mnl. (♂) | vrl. (♀) | |
diploïde fase met sporofyt |
♂ kegel = strobilus |
♀ kegel = strobilus |
♂ kegel = strobilus |
gevorkte steel |
♀ kegel = strobilus |
♂ kegel = strobilus |
bloem | bloem |
micro- sporofyllen schubvormig |
macro- sporofyllen aan top stam |
micro- sporofyllen schubvormig |
meeldraad schubvormig |
zaadschub | meeldraad | vruchtblad carpel | ||
integumenten (zaadvliezen) |
integumenten | integumenten | integumenten | |||||
micro- sporangium, =pollenzakje |
nucellus (macro- sporangium) |
2 pollenzakjes op vertakte sporangiofoor |
nucellus= embryozak |
2 pollenzakje aan schub |
nucellus= embryozak |
2 pollenzakje op helmdraad |
nucellus= embryozak | |
microspore- moedercel |
macrospore- moedercel |
(microspore- moedercel) |
(macrospore- moedercel) |
pollen- moedercel |
embryozak- moedercel |
pollen- moedercel |
embryozak- moedercel | |
haploïde fase met gametofyt |
microspore vrijkomend |
2 macrosporen niet vrijkomend |
microspore vrijkomend |
macrospore niet vrijkomend |
trilete pre-pollen vrijkomend |
embryozakcel | stuifmeel vrijkomend |
embryozakcel |
micro- prothallium- cel + buiscel |
2 macro- prothallia (endospoor) + pollenkamer |
2 prothallium- cellen en buiscel |
macro- prothallium (endospoor) + pollenkamer |
pollenbuis, vegetatieve celkernen (endospoor) |
macro- prothallium (endospoor) |
pollenbuis, vegetatieve celkernen (endospoor) |
synergiden en antipoden (endospoor) | |
antheridium | 2-∞ archegonia | (antheridia?) | 2 archegonia | pollenbuiskern | archegonium | pollenbuiskern | secundaire embryozakkern 2 polaire kernen | |
antherozoïde, spiraalband van cilia |
eicel | 2 antherozoïden, spiraalband van cilia |
2 generatieve kernen |
eicel | 2 generatieve kernen |
eicel, + secundaire kern (2n) |
Homologe organen in het menselijk voortplantingssysteem
Lijst van homologe organen
Dit is een lijst van homologe organen in het menselijk lichaam, met name van de geslachtsorganen, die zich in een menselijk embryo onder invloed van o.a. het hormoon testosteron vanuit een dezelfde groep cellen (blastocyste) ontwikkelen tot verschillende mannelijke en vrouwelijke organen.
Inwendige differentiatie
Zie de drie figuren A, B en C rechts.
A. primitieve urogenitale organen in het embryo vóór genitale verschillen. |
B. vrouwelijk. |
C. mannelijk. |
3. Ureter | Ureter | Ureter |
4. Urineblaas | Urineblaas | Urineblaas |
5. Urachus | Urachus | Urachus |
i. Onderste deel van de ingewanden | i. Onderste deel van de ingewanden | i. Onderste deel van de ingewanden |
cl. Cloaca | ||
cp. Opbolling die zich ontwikkelt tot clitoris of penis (genitale tubercle) | cc. Corpus cavernosum clitoridis | cp. Corpora cavernosa penis |
ug. Sinus urogenitalis | C. Klier van Bartholin met direct daarboven de urethra | C. Klier van Bartholin van één kant |
f. De buikopening van de linker eileider | ||
g. ligamentum rotundum (ronde ligament), overeenkomend met het gubernaculum | g. het gubernaculum | |
h. Plaats van het hymen | ||
ls. Labioscrotale vouwen | l. Labium majus | s. Scrotum |
n. Labium minus | ||
m, m. Rechts en links de kanalen van Müller samen met de kanalen van Wolff in gc, het genitale koord | m. kanaal van Müller, het bovenste deel blijft bestaan als de hydatide van Morgagni; het onderste deel, aangegeven met een stippellijn naar de prostaat, is het soms aanwezige cornu en buis van de uterus masculinus. | |
ot. De genitale rand waar de eierstok of teelbal wordt gevormd. | o. De linker eierstok | t. Teelbal op de plaats waar deze oorspronkelijk wordt gevormd; t’, samen met de gestippelde lijn erboven geeft dit de richting aan waarin de teelbal en de bijbal afdalen in het scrotum. |
pr. De prostaat | ||
sc. Corpus cavernosum urethrae | sp. Corpus cavernosum urethrae | |
u. Uterus. De eileider aan de rechterkant is m. | ||
v. Vulva | ||
va. Vagina | ||
vh. Ductus aberrans | ||
vs. Vesicula seminalis | ||
W. Links Lichaam van Wolff | W. verspreide resten van het Lichaam van Wolff, bestaande uit het orgaan van Giraldès, of de paradidymis van Waldeyer. | |
w, w. Rechts en links kanalen van Wolff | W. Verspreide resten van de kanalan van Wolff bij het paroöphoron van Waldeyer; dG. Resten van het linker kanaal van Wolff, deze gaan naar het kanaal van Gärtner, aangegeven met stippellijnen; aan de rechterkant aangegeven met w. | |
po. Epoöphoron |
Uitwendige differentiatie
Tekening rechts; fasen in de ontwikkeling van uitwendige organen:
- A: Gelijk
- B, D, F: Vrouwelijk
- C, E: Mannelijk
Zie ook
Geplaatst op:
11-05-2009 |
Dit artikel is een beginnetje over biologie. U wordt uitgenodigd om op bewerken te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen. |