Halal en haram

Halal (Arabisch: حَلاَلْ: rein, toegestaan) is een islamitische term waarmee wordt aangegeven wat voor moslims toegestaan is. Het tegenovergestelde is in niet-juridische termen haram (Arabisch: حَرَامْ: onrein, verboden). Het gaat hierbij zowel om handelingen als producten.

Onder meer voor voedsel gelden speciale richtlijnen waar een moslim zich aan dient te houden. Deze regels zijn afgeleid uit de Koran, de Hadith en daaruit afgeleide soenna.

Als men naar de fiqh kijkt, ziet men dat halal en haram géén tegenovergestelde van elkaar zijn.

Voedsel

Moslims mogen alleen voedsel eten dat halal is. Soera De Koe 172-173 zegt hierover:

O gij die gelooft, eet van de goede dingen, waarmede Wij u hebben voorzien en dank Allah, indien gij Hem alleen aanbidt. Hij heeft u slechts het gestorvene, het bloed, het varkensvlees en datgene, waarover een andere naam, dan die van Allah is uitgeroepen, verboden. Maar hij, die gedwongen is en dit niet wenst en geen overtreder is, op hem rust geen zonde. Want Allah is Vergevensgezind, Genadevol.

Halalvlees dient uitgebloed vlees te zijn van een beperkt aantal toegestane dieren, die volgens de islamitische voorschriften geslacht worden (dhabiha). Vlees van carnivoren en van dieren die spontaan gestorven zijn, evenals het expliciet in de Koran vermelde varkensvlees, zijn enkel toegestaan als er niets anders voorhanden is om in leven te blijven. Paardenvlees is niet verboden, maar het slachten van paarden is onder moslims niet gebruikelijk. Dieren die nog zogende jongen hebben evenals de zogende jongen zelf mogen niet geslacht worden. Het doden van een dier is enkel toegestaan voor consumptie of om het uit zijn lijden te verlossen indien het ziek of gewond is.

Alles wat uit de zee komt is volgens de meeste madhhabs zonder meer halal, het hoeft niet op een speciale wijze gedood te worden. De madhhabs kennen kleine verschillen, bijvoorbeeld over de vraag of garnalen en muildieren toegestaan zijn voor consumptie, met name de hanafitische madhhab kent beperkingen op wat uit de zee gegeten mag worden.

Insecten zijn zonder meer haram evenals stoffen gewonnen uit insecten zoals bijvoorbeeld karmijnrood (E120) dat wordt gewonnen uit de cochenilleluis.

Alle andere soorten voedsel (groenten, vruchten en dranken, met uitzondering van alcoholische dranken en verdovende middelen) zijn zonder bijzondere bewerkingen toegestaan voor consumptie. Enkele groepen moslims interpreteren het koranverbod op het drinken van wijn (khamr) letterlijk en kennen dus geen verbod op het drinken van andere alcoholische dranken.

Ritueel slachten ('dhabiha')

Zie dhabiha voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Net als joden kennen moslims voorschriften voor het slachten van dieren voor consumptie. Er zijn verschillende voorwaarden die in acht genomen moeten worden voordat het vlees is toegestaan voor consumptie (halal)Het te slachten dier moet goed geleefd hebben en op het moment van de slacht rustig zijn. Het mag niet in de gaten hebben dat het geslacht gaat worden en mag dus geen voor hem geslachte dieren zien en mag ook het mes niet zien aankomen. Voor de slacht moet de slachter het dier water te drinken geven en als het dier niet rustig wordt mag het niet geslacht worden. Bij de slacht moet de keel van het dier met een scherp mes worden doorgesneden, waarbij de luchtweg en halsslagader in één keer door gaan en het dier snel de dood vindt. Hierna moet het helemaal leegbloeden. In Zwitserland, Noorwegen, Zweden, Finland en IJsland is deze manier van slachten bij wet verboden. In Nederland is in 2011 een dergelijk wetsvoorstel verworpen door de Eerste Kamer, op basis van vrijheid van godsdienst.

De omstandigheden waarin een dier gefokt werd, de kwaliteit van het voedsel en het onderdak dat het kreeg, evenals de wijze van transport en de afstand waarover dit verantwoord gebeurde, kan ook een rol spelen bij de beoordeling of het vlees halal is. Dierenwelzijn is een belangrijke verantwoordelijkheid (khalifa) die God de mens toevertrouwde.

De Koran stelt dat eten van vlees gedood in naam van iets anders dan God niet toegestaan is. Sommige islamitische geestelijken zijn de mening toegedaan dat vlees van toegestane dieren die door een niet-moslim zijn geslacht, maar wel op de door de moslims voorgeschreven wijze, ook halal is. Koosjervlees en vlees van dieren die door christenen en Joden in naam van God geslacht zijn, worden volgens Soera De Tafel ook als halal beschouwd: "Alle goede dingen zijn u deze dag geoorloofd. Het voedsel der mensen van het Boek (christenen en Joden) is u geoorloofd en uw voedsel is hun toegestaan." (Soera 5:5).

Dieren die haram zijn

Aasgieren, apen, beren, coyotes, octopuseekhoorns, egels, gieren, hagedissen, haviken, honden, hyena's, jachtluipaarden, jakhalzen, jerboa's, katten, kevers, kiekendieven, krokodillen, leeuwen, luipaarden, marters, muizen, muskieten, olifanten, panters, ratten, schildpadden, schorpioenen, slangen, sperwers, spinnen, tamme ezels, tijgers, valken, varkens, vleermuizen, vliegen, vossen, wespen, wezels, wolven, wormen en zwijnen.

Deze opsomming is niet noodzakelijkerwijs volledig. Zij is gecategoriseerd naar de regels van het hanafisme. De drie andere rechtsscholen kennen kleine verschillen. Zo werd de garnaal door Hanafi als haram beschouwd, maar werd deze bij de andere soennitische rechtsscholen onder halal gecategoriseerd, omdat (de meeste soorten) garnalen in de zee leven en volgens hen in de Koran alle zeeleven als halal aangeduid wordt.

Andere zaken

Andere zaken die haram zijn volgens de islam zijn onder meer: het hebben van buitenechtelijke seksuele relaties; alcohol consumeren tot je dronken bent; ongelovig zijn; het vermoorden van iemand; zelfmoord plegen; bedriegen; stelen; vloeken; zinloos geweld; het heffen of innen van rente; gokken; tatoeages.

Zie ook

• Sharia
• Kasjroet (kosjer)
• Halalhypotheek

Externe links

• Halal E-nummers en additieven

Bronnen, noten en/of referenties

• Islam - the lawful (Halaal) and the prohibited (Haram), Engelstalige pagina

· ·

Islam (portaal)