Hartslag

De hartslag is de pompbeweging van het hart. Ook wordt de frequentie waarmee het hart slaat in slagen per minuut wel hartslag genoemd.

Deze laatste heet ook wel polsslag, of kortweg pols omdat de hartslag zeer goed aan de pols te meten is.

In één hartslag worden achtereenvolgens de boezems en vervolgens kamers samengetrokken door de hartspier.

Menselijke hartslag

De hartslag van de mens in rust is tussen ruwweg 60 en 80 slagen per minuut (30-40 voor sporters in topconditie; 70 is een gemiddelde waarde).

De maximaal bereikbare normale hartslag van de mens is afhankelijk van de leeftijd, en is ruwweg als volgt te schatten:

• voor niet-sporters:
  • vrouwen: 226 - leeftijd
  • mannen: 220 - leeftijd
• voor sporters (met een lang sportverleden): 205 - (leeftijd/2)

trainingspols De hartslag wordt zeer veel gebruikt om trainingsintensiteit te meten en om met een bepaald doel te trainen. Zo neemt men aan dat vanaf 50% van de maximale hartslag de conditie verbetert. Ideaal voor conditietraining is echter tussen de 70-80% van de maximale hartslag, en voor vetverbranding wordt dit gesteld tussen de 60-70%. Echter wordt er bij een hogere intensiteit absoluut gezien meer vet verbrand ook al is de verhouding vet-koolhydraten dat gebruikt wordt minder. Over de stelling dat er pas na 30 minuten vet wordt verbrand zijn veel meningsverschillen.

Intensiteit van training aan de hand van hartslag

Hoeveel bedraagt de hartfrequentie tijdens een training of lichamelijke inspanning met een bepaalde intensiteit?

HF_inspan = HF_rust + HF_res * factor

HF_inspan = hartfrequentie tijdens de inspanning

HF_rust = hartfrequentie in rust

HF_res = hartfrequentie reserve → HF_max - HF_rust

HF_max = maximale hartfrequentie

factor = intensiteit/100

Voorbeeld voor 40-jarige man met een rustfrequentie van 70 slagen per minuut die aan het trainen is aan 60% van zijn maximale hartfrequentie.

HF_res = (220-40) - 70 = 110

HF_inspan = 70 + (110 * 0,60) = 70 + 66 = 136

Er is een te grote variatie mogelijk in de maximale hartslag binnen een groep mensen van dezelfde leeftijd om deze formule in een individueel geval te gebruiken. De formule is dus alleen bruikbaar voor een gemiddelde.

Onregelmatige hartslag

Met een onregelmatige hartslag of hartritmestoornis wordt een verstoring van het ritme van het hart bedoeld. Overigens is ook bij gezonde mensen een zekere geringe onregelmatigheid normaal.

Hartslag van zoogdieren

Van kleine zoogdieren is de hartslag meestal veel sneller dan van grote zoogdieren. De totale gemiddelde levensduur van een zoogdier is ongeveer omgekeerd evenredig met de hartslag. Uitzonderingen (zoals de vleermuis) daargelaten.

Zie ook

• Bloedsomloop
• Hart
• Hartslagmeter
• Polsslag