Vesting (verdedigingswerk): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 16 sep 2015 20:20

Vestingen en fortificaties in Gelderland, Holland, Utrecht en Duitsland.

Een vesting, ook wel fortificatie, vest, veste,^[1] versterking of verdedigingswerk genoemd, is een middel om een stad, een kasteel of zelfs een land te verdedigen tegen vijandelijke invallen. Onderscheiden worden: forten, kastelen en vestingsteden. Met een vesting wordt vaak een vestingstad bedoeld. De wetenschap die zich bezighoudt met vestingen wordt vestingbouwkunde genoemd. In tegenstelling met fort woonden in een vesting niet alleen militairen maar ook burgers.

Definitie

Een vesting kan veel vormen hebben doordat de krijgskunde in de loop van de eeuwen sterk veranderd is. Wat onder een vesting verstaan wordt, kan variëren van een omwalling met stenen muren en torens, een omwalling van aarde met bastions en ravelijnen tot zelfs een complex van betonnen bunkers en tankgrachten.

Is een stad voorzien van verdedigingswerken, dan is het nog geen vesting of vestingstad, enkel steden die op een strategisch belangrijk punt lagen en belangrijk waren voor de landsverdediging, kan men als echte vestingstad beschouwen. Het zijn ook deze steden waarbij de vestingwallen steeds werden gemoderniseerd en onderhouden, en waarvan in sommige gevallen nu nog de imposante verdedigingswerken te zien zijn. Veel andere versterkte steden hadden wel verdedigingswerken, maar deze fungeerden enkel ter verdediging van de eigen stad, en dan vooral tegen roversbenden en ander gespuis. Zij konden zich maar zeer zelden verdedigen tegen georganiseerde legers. De wallen van deze steden bestonden niet zelden enkel uit de oude middeleeuwse muren, eventueel aangeaard. Denk hierbij aan steden als Vianen, Brielle , Lier, Leerdam of Culemborg.

Een voorbeeld van een stad die in beide categorieën past is Sittard. Deze stad was lang een belangrijke en imposante vesting. Na door de Fransen in de 17e eeuw te zijn veroverd en nagenoeg verwoest, werd de stad gedwongen haar vestingwerken af te breken. Wel bleef de oude middeleeuwse muur grotendeels staan om de stad te kunnen verdedigen tegen muitende troepen en roversbenden. Grote delen van deze muur zijn nu nog te bezichtigen.

Hetzelfde geldt voor kastelen. Kastelen die een rol bleven vervullen in de landsverdediging, bijvoorbeeld als reduit van een fort, en die een strikt militaire rol vervulden, waren vestingen (bijvoorbeeld het Muiderslot en Slot Loevestein). Een kasteel dat een residentiële functie had, en enkel verdedigingswerken had ter bescherming van de inwonenden, was geen vesting (bijvoorbeeld Kasteel Duurstede, kasteel Hoensbroek en kasteel Doorwerth).

Vestingbouw

Net zoals andere takken van wetenschap en techniek, is er een eigen terminologie voor de vestingbouw.

Bekende vestingbouwers waren:

Hans Vredeman de Vries 1526-1609
Adriaen Anthonisz 1541-1620
Simon Stevin 1548-1620
Johan van Valckenburgh ± 1575 - 1625
Menno van Coehoorn 1641-1704
Sébastien Le Prestre de Vauban 1633-1707, uit Frankrijk
Henri Alexis Brialmont 1820-1903

Externe links

Simon Stevin Vlaams Vestingbouwkundig Centrum vzw

Zie ook

↑ prof.dr.G.Geerts en dr.H.Heestermans met medewerking van dr. C.Kruyskamp. Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, 11de uitgave, 1984, Utrecht/Antwerpen

Zie de categorie Fortifications van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[vanDale-1] rof.dr.G.Geerts en dr.H.Heestermans met medewerking van dr. C.Kruyskamp. Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, 11de uitgave, 1984, Utrecht/Antwerpen

[1]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-[[Bestand:Naarden kl Bijgewerkt.jpg|thumb|350px|Vestingstad [[Naarden]], in Noord-Holland]]
+[[Bestand:Naarden kl Bijgewerkt.jpg|thumb|Vestingstad Naarden in Noord-Holland|350px]]
-[[Bestand:Vestingen.png|thumb|350px|Vestingen en fortificaties in Gelderland, Holland, Utrecht en Duitsland.]]
+[[Bestand:Vestingen.png|thumb|Vestingen en fortificaties in Gelderland, Holland, Utrecht en Duitsland.|350px]]
-Een '''vesting''', ook wel '''[[fortificatie]]''', '''vest''', '''veste''',<ref name=vanDale>{{cite book | last = prof.dr.G.Geerts & dr.H.Heestermans met medewerking van dr. C.Kruyskamp| title = van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse taal, 11de uitgave | date = 1984 | publisher=Van Dale Lexicografie | location = Utrecht/Antwerpen}}</ref> '''versterking''' of '''verdedigingswerk''' genoemd, is een middel om een stad, een kasteel of zelfs een land te verdedigen tegen vijandelijke invallen. Onderscheiden worden: [[Fort (vesting)|forten]], [[Kasteel|kastelen]] en vestingsteden. Met een vesting wordt vaak een [[vestingstad]] bedoeld.
+Een '''vesting''', ook wel '''fortificatie''', '''vest''', '''veste''',<ref name=vanDale>{{aut|prof.dr.G.Geerts}} en {{aut|dr.H.Heestermans}} met medewerking van {{aut|dr. C.Kruyskamp}}. [[Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal]], 11de uitgave, 1984, Utrecht/Antwerpen</ref> '''versterking''' of '''verdedigingswerk''' genoemd, is een middel om een stad, een kasteel of zelfs een land te verdedigen tegen vijandelijke invallen. Onderscheiden worden: [[Fort (vesting)|forten]], [[Kasteel|kastelen]] en vestingsteden. Met een vesting wordt vaak een [[vestingstad]] bedoeld.
 De wetenschap die zich bezighoudt met vestingen wordt ''vestingbouwkunde'' genoemd. In tegenstelling met fort woonden in een vesting niet alleen militairen maar ook burgers.