Transsubstantiatie: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Afbeelding toegevoegd
Regel 18: Regel 18:


==Andere toepassingen van het woord==
==Andere toepassingen van het woord==
Hoewel het woord transsubstantiatie meestal aan het christelijke geloof doet denken, geeft het woordenboek der Nederlandse taal een ruime betekenis als eerste betekenis, namelijk: ''"Wezensverandering, overgang in een ander wezen. Ongewoon<ref>[http://www.wnt.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M069862 Woordenboek der Nederlandse Taal]</ref>."''
Hoewel het woord transsubstantiatie meestal aan het christelijke geloof doet denken, geeft het [[Woordenboek der Nederlandsche taal]] een ruime betekenis als eerste betekenis, namelijk: ''"Wezensverandering, overgang in een ander wezen. Ongewoon<ref>[http://www.wnt.inl.nl/iWDB/search?actie=article_content&wdb=WNT&id=M069862 Woordenboek der Nederlandsche Taal]</ref>."''
De term transsubstantiatie kan dus nog betrekking hebben op andere gebieden dan deze van het christelijke geloof.
De term transsubstantiatie kan dus nog betrekking hebben op andere gebieden dan deze van het christelijke geloof.
Een voorbeeld zijn de alchemisten die lood in goud willen veranderen.
Een voorbeeld zijn de alchemisten die lood in goud willen veranderen.

Versie van 16 okt 2015 16:05

deel van de serie over de
Eucharistie

ook bekend als
"Heilige Mis".
Vergelijk:
"Avondmaal" (prot.)

Ingesteld door
Jezus

Theologie
Mis
Hostie
Lichaam van Christus
Consecratie
Werkelijke Tegenwoordigheid
Transsubstantiatie
Eucharistische aanbidding
(prot.:)
Consubstantiatie
Avondmaal

Belangrijke theologen
Paulus · Justinus · Thomas
Augustinus · Chrysostomos
Protestantse theologen:
Calvijn · Luther · Zwingli

Verwante artikelen
Tabernakel
Christendom
Monstrans
Byzantijnse liturgie
Tridentijnse mis
Concilie van Trente
Sacrament · Sacramentsdag
Eerste communie
Ziekencommunie · Viaticum

Transsubstantiatie is de binnen de Katholieke Kerk gebruikte term om de verandering van brood en wijn in het lichaam en bloed van Christus, die volgens de katholieke leer tijdens de eucharistieviering of Mis plaatsvindt, filosofisch-metafysisch te omschrijven. De term als dusdanig werd voor het eerst in de 13e eeuw gebruikt; op het Vierde Lateraans Concilie.

Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen dat wat wel verandert (de zelfstandigheid = substantie) en datgene wat niet verandert (de verschijningsvorm). Er is geen sprake van transmaterialisatie, hoewel de verschijningsvorm bij eucharistische wonderen in Lanciano en Amsterdam wel veranderd is.

Het gaat hier dus niet, zoals vaak wordt gedacht, om de leer dat Christus werkelijk tegenwoordig is in het Sacrament, maar om de verklaring op welke manier Christus tegenwoordig komt in het Sacrament.

Rond 1960 hebben sommige theologen zoals Piet Schoonenberg S.J. en Luchesius Smits O.F.M.Cap. aan het eucharistisch mysterie een meer symbolische betekenis willen geven en noemden dat 'transsignificatie' (= verandering van betekenis) of 'transfinalisatie' (= verandering van doel).

Kort daarop stelde Paus Paulus VI in de encycliek Mysterium Fidei van 3 september 1965 echter dat theologen weliswaar over de betekenis van de Eucharistie mogen nadenken en discussiëren om tot een dieper verstaan ervan te komen, maar zonder de leer (theologische doctrine) van de transsubstantiatie te verwerpen of onvermeld te laten. Transsignificatie en transfinalisatie werden doorheen de rooms-katholieke geschiedenis altijd door de pausen verworpen als ketterijen.

Volgens het katholieke dogma (geloofswaarheid) is elke christen aan de geconsacreerde heilige Hostie en aan de geconsacreerde wijn goddelijke aanbidding verschuldigd, zelfs aan het kleinste deeltje (partikel) ervan.

Protestantisme

De meeste gelovigen van de protestantse kerken geloven niet in de transsubstantiatie. Wèl geloven zij dat de gelovige op het moment dat hij het brood en de wijn tot zich neemt, werkelijk gemeenschap heeft aan het lichaam van Christus. Luther wees de leer van de transsubstantiatie af ten gunste van de consubstantiatie. Het verschil is subtiel. Luther leerde dat het brood en de wijn naast het vlees en het bloed van Jezus tegenwoordig zijn in plaats van erin te veranderen. De bekende protestantse broeder Frère Roger geloofde wèl in de transsubstantiatie. In de loop van de tijd hebben zich onder de denominaties van de christenheid andere verschillen met betrekking tot de betekenis van de eucharistie en de manier en frequentie van de viering ervan ontwikkeld. Desondanks is deze ceremonie in de een of andere vorm in de hele christenheid van fundamenteel belang gebleven

Andere toepassingen van het woord

Hoewel het woord transsubstantiatie meestal aan het christelijke geloof doet denken, geeft het Woordenboek der Nederlandsche taal een ruime betekenis als eerste betekenis, namelijk: "Wezensverandering, overgang in een ander wezen. Ongewoon[1]." De term transsubstantiatie kan dus nog betrekking hebben op andere gebieden dan deze van het christelijke geloof. Een voorbeeld zijn de alchemisten die lood in goud willen veranderen. In bijvoorbeeld de literatuur wordt het woord ook gebruikt voor de auteur die, door zijn ervaringen om te zetten in een boek, bezig is met transsubstantiatie: zichzelf, en/of de eigen ervaringen over doen gaan in een verhaal.

Externe link