Nervus pudendus: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Marrakech heeft de pagina Nervus pudendi hernoemd naar Nervus pudendus over een doorverwijzing: conform TA |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 14: | Regel 14: | ||
| MeshNumber = A08.800.800.720.450.680 |
| MeshNumber = A08.800.800.720.450.680 |
||
}} |
}} |
||
De '''nervus |
De '''nervus pudendus''' of '''schaamzenuw'''<ref name=”Pinkhof1923”>Pinkhof, H. (1923). ''Vertalend en verklarend woordenboek van uitheemsche geneeskundige termen.’’ Haarlem: De Erven F. Bohn.</ref> is een zenuw in het bekken. Hij bevat sensorische, motorische, somatische en [[orthosympathisch zenuwstelsel|orthosympathische]] vezels. De zenuw verzorgt de [[innervatie]] van de geslachtsorganen van beide geslachten ([[clitoris]] bij de vrouw, [[penis]] bij de man), de [[blaassfincter]]s en het [[Endeldarm|rectum]]. De zenuw ontstaat uit de zenuwwortels van ruggenmergsegmenten S2-S4 die deel uitmaken van de [[plexus sacralis]]. |
||
== Verloop == |
== Verloop == |
||
De nervus |
De nervus pudendus gaat het bekken uit via het ''[[foramen ischiadicum majus]]''. Na het uittreden uit het bekken loopt de zenuw door de regio glutaea (billen) en loopt naar het perineum door het ''[[foramen ischiadicum minus]]''. De spieren van de bekkenbodem worden motorisch en de huid van het perineum, de penis en de clitoris worden sensorisch geïnnerveerd.<ref>Morton DA, Foreman KB, Albertine KH. Chapter 35. Gluteal Region and Hip. In: Morton DA, Foreman KB, Albertine KH, eds. The Big Picture: Gross Anatomy. New York: McGraw-Hill; 2011. http://www.accessmedicine.com/content.aspx?aID=8668469. Accessed July 29, 2013.</ref> |
||
== Pathologie == |
== Pathologie == |
||
Tijdens een moeizame geboorte of bij fietsen kan de zenuw (tijdelijk) beklemd raken. Permanente beschadiging van deze zenuw komt weinig voor, maar kan ontstaan door een tumor of door een operatie in de regio. In de [[verloskunde]] wordt soms het [[perineum]] verdoofd om pijn te verminderen. Hierbij wordt de nervus |
Tijdens een moeizame geboorte of bij fietsen kan de zenuw (tijdelijk) beklemd raken. Permanente beschadiging van deze zenuw komt weinig voor, maar kan ontstaan door een tumor of door een operatie in de regio. In de [[verloskunde]] wordt soms het [[perineum]] verdoofd om pijn te verminderen. Hierbij wordt de nervus pudendus geblokkeerd. |
||
Neuropathie van de nervus |
Neuropathie van de nervus pudendus is vaak moeilijk te diagnosticeren en te behandelen. Meestal wordt de aandoening gekenmerkt door bij bij zitten, maar klachten als incontinentie, vaginale pijn of erectieproblemen kunnen ook ontstaan door pudendusneuropathie. De zenuwgeleidingstijden kunnen worden onderzocht door middel van een [[elektromyografie]] (EMG). Als er tekenen zijn van vertraagde zenuwgeleiding en er zijn klachten aanwezig die hierbij passen, is de diagnose zeer waarschijnlijk. |
||
Deze aandoening kan conservatief worden behandeld met pijnstillers en lokale pijnstillende crèmes. Soms wordt echter besloten om chirurgisch te behandelen. Hierbij kan de zenuw worden vrijgemaakt. De gevolgen van de operatie op lange termijn zijn niet bekend, omdat er weinig onderzoek hiernaar is gedaan.<ref>{{Citeer web |url= http://www.neuropathie.nu/neuropathie-diverse-oorzaken/pudendus-neuropathie-of-perineodynie-behandeld-met-amitriptyline.html|titel= Pudendus neuropathie, of perineodynie behandeld met amitriptyline creme |
Deze aandoening kan conservatief worden behandeld met pijnstillers en lokale pijnstillende crèmes. Soms wordt echter besloten om chirurgisch te behandelen. Hierbij kan de zenuw worden vrijgemaakt. De gevolgen van de operatie op lange termijn zijn niet bekend, omdat er weinig onderzoek hiernaar is gedaan.<ref>{{Citeer web |url= http://www.neuropathie.nu/neuropathie-diverse-oorzaken/pudendus-neuropathie-of-perineodynie-behandeld-met-amitriptyline.html|titel= Pudendus neuropathie, of perineodynie behandeld met amitriptyline creme |
||
|auteur= Jan M. Keppel Hesselink|uitgever= |datum= februari 2009, revisie maart 2012|bezochtdatum=30 juli 2013}}</ref> |
|auteur= Jan M. Keppel Hesselink|uitgever= |datum= februari 2009, revisie maart 2012|bezochtdatum=30 juli 2013}}</ref> |
||
==Naamgeving== |
|||
De ''nervus pudendi'' wordt ook in vele uitgaven van de officiële nomenclatuur<ref name="His">His, W. (1895). ''Die anatomische Nomenclatur. Nomina Anatomica. Der von der Anatomischen Gesellschaft auf ihrer IX. Versammlung in Basel angenommenen Namen''. Leipzig: Verlag Veit & Comp.</ref><ref name="NA3">International Anatomical Nomenclature Committee (1966). ''Nomina Anatomica'' (Derde uitgave). Amsterdam: Excerpta Medica Foundation.</ref><ref name="NA4">International Anatomical Nomenclature Committee (1977). ''Nomina Anatomica, together with Nomina Histologica and Nomina Embryologica''. Amsterdam-Oxford: Excerpta Medica.</ref><ref name="NA5">International Anatomical Nomenclature Committee (1983). ''Nomina Anatomica, together with Nomina Histologica and Nomina Embryologica''. Baltimore/London: Williams & Wilkins</ref><ref name="NA6">International Anatomical Nomenclature Committee (1989). ''Nomina Anatomica, together with Nomina Histologica and Nomina Embryologica''. Edinburgh: Churchill Livingstone.</ref> (''[[Nomina Anatomica]]'') alsmede de laatste uitgave<ref name="FCAT">Federative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998). ''Terminologia Anatomica''. Stuttgart: Thieme</ref> (''[[Terminologia Anatomica]]'') geschreven als ''nervus pudendus''. Het latijnse [[gerundivum]]<ref name="Wageningen1921">Wageningen, J. van & Muller, F. (1921). ''Latijnsch woordenboek.'' (3de druk). Groningen/Den Haag: J.B. Wolters’ Uitgevers-Maatschappij</ref> ''pudendus'' betekent ''waarover men zich moet schamen''.<ref name="Wageningen1921"/> Het is afgeleid<ref name="Triepel1910b">Triepel, H. (1910). ''Die anatomischen Namen. Ihre Ableitung und Aussprache. Mit einem Anhang: Biographische Notizen.''(Dritte Auflage). Wiesbaden: Verlag J.F. Bergmann.</ref><ref name="Wageningen1921"/> van het werkwoord ''pudere'' ('zich schamen'<ref name="Wageningen1921"/>). In het klassieke en medische Latijn wordt voor de schaamstreek/schaamdelen ''pudendum'' in zowel enkelvoud<ref name="His"/> als meervoud (''pudenda'' <ref name="Triepel1910b"/>) als ''pars pudenda'' <ref name="Wageningen1921"/> gebruikt. Voor de schaamstreek is deze naam gepast, aangezien het werkelijk delen zijn waarvoor men zich schaamt, maar de naam ''nervus pudendus'' is ongepast aangezien het zich letterlijk laat vertalen als ''zenuw waar men zich voor schamen moet''.<ref name="Triepel1910b"/> Het alternatief ''nervus pudendi'' laat zich vertalen als ''zenuw van het schaamdeel'' <ref name="Kossmann">Kossmann, R. (1903). ''Allgemeine Gynaecologie.'' Berlin: Verlag von August Hirschwald.</ref> en zorgt niet voor betekenisverwarring. Het begrip ''nervus pudendorum'' bevat de tweede naamvalsvorm van het meervoud ''pudenda''.<ref name="Triepel1910b"/> De uitgave van de ''[[Nomina Anatomica]]'' <ref name="Kopsch">Kopsch, F. (1941). ''Die Nomina anatomica des Jahres 1895 (B.N.A.) nach der Buchstabenreihe geordnet und gegenübergestellt den Nomina anatomica des Jahres 1935 (I.N.A.)'' (3. Auflage). Leipzig: Georg Thieme Verlag.</ref> uit 1936 probeert de eerder genoemde begripsverwarring te ondervangen door gebruik te maken van het bijvoeglijk naamwoord ''pudendalis'' in ''nervus pudendalis'' om te verwijzen naar de schaamstreek en niet naar het schamen zelf.<ref name=”Triepel1936”>Triepel, H. & Stieve, H. (1936). ''Die anatomischen Namen. Ihre Ableitung und Aussprache. Anhang: Eigennamen, die früher in der Anatomie verwendet wurden.'' (Achtzehnte Auflage). Berlin/Heidelberg:Springer-Verlag.</ref> Een bijvoeglijk naamwoord afgeleid van een gerundivum komt echter niet voor in het klassieke Latijn<ref name="Lewis & Short">Lewis, C.T. & Short, C. (1879). ''A Latin dictionary founded on Andrews' edition of Freund's Latin dictionary.'' Oxford: Clarendon Press.</ref><ref name="Kossmann1895">Kossmann, R. (1895). Die gynäcologische Anatomie und ihre zu Basel festgestellte Nomenclatur. ''Monatsschrift für Geburtshülfe und Gynaekologie'', 2 (6), 447-472.</ref> en is volgens sommigen<ref name="Kossmann1895"/> af te raden. |
|||
{{Appendix|1=alles|2= |
{{Appendix|1=alles|2= |
||
Versie van 9 nov 2015 18:47
| Schaamzenuw | ||||
|---|---|---|---|---|
| Nervus pudendi | ||||
| Zenuw | ||||
| ||||
Nervus pudendi en de vertakkingen
| ||||
| ||||
Ligging van de plexus sacralis in het lichaam (lateraal gezien)
| ||||
| Verloop | ||||
| Van | Ruggenmergsegmenten S2-S4 | |||
| Naslagwerken | ||||
| Gray's Anatomy | 213,967 | |||
| MeSH | A08.800.800.720.450.680 | |||
| ||||
De nervus pudendus of schaamzenuw[1] is een zenuw in het bekken. Hij bevat sensorische, motorische, somatische en orthosympathische vezels. De zenuw verzorgt de innervatie van de geslachtsorganen van beide geslachten (clitoris bij de vrouw, penis bij de man), de blaassfincters en het rectum. De zenuw ontstaat uit de zenuwwortels van ruggenmergsegmenten S2-S4 die deel uitmaken van de plexus sacralis.
Verloop
De nervus pudendus gaat het bekken uit via het foramen ischiadicum majus. Na het uittreden uit het bekken loopt de zenuw door de regio glutaea (billen) en loopt naar het perineum door het foramen ischiadicum minus. De spieren van de bekkenbodem worden motorisch en de huid van het perineum, de penis en de clitoris worden sensorisch geïnnerveerd.[2]
Pathologie
Tijdens een moeizame geboorte of bij fietsen kan de zenuw (tijdelijk) beklemd raken. Permanente beschadiging van deze zenuw komt weinig voor, maar kan ontstaan door een tumor of door een operatie in de regio. In de verloskunde wordt soms het perineum verdoofd om pijn te verminderen. Hierbij wordt de nervus pudendus geblokkeerd.
Neuropathie van de nervus pudendus is vaak moeilijk te diagnosticeren en te behandelen. Meestal wordt de aandoening gekenmerkt door bij bij zitten, maar klachten als incontinentie, vaginale pijn of erectieproblemen kunnen ook ontstaan door pudendusneuropathie. De zenuwgeleidingstijden kunnen worden onderzocht door middel van een elektromyografie (EMG). Als er tekenen zijn van vertraagde zenuwgeleiding en er zijn klachten aanwezig die hierbij passen, is de diagnose zeer waarschijnlijk.
Deze aandoening kan conservatief worden behandeld met pijnstillers en lokale pijnstillende crèmes. Soms wordt echter besloten om chirurgisch te behandelen. Hierbij kan de zenuw worden vrijgemaakt. De gevolgen van de operatie op lange termijn zijn niet bekend, omdat er weinig onderzoek hiernaar is gedaan.[3]
Bronnen, noten en/of referenties
|