Dongen (plaats): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 110: Regel 110:
* Scouting Sint Jozef Dongen
* Scouting Sint Jozef Dongen
* Scouting de Stormvogels
* Scouting de Stormvogels
* Voetbalvereniging [[vv Bal op het Dak]]
* recreatievoetbalvereniging [[vv Bal op het Dak]]


==Voorzieningen==
==Voorzieningen==

Versie van 22 jan 2016 17:33

Dongen
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Dongen (Noord-Brabant)
Dongen
Situering
Provincie Noord-Brabant
Gemeente Dongen
Coördinaten 51° 38′ NB, 4° 56′ OL
Algemeen
Oppervlakte 15,3 km²
Inwoners
(2009)
22.030
Overig
Netnummer 0162
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Dongen (uitspraak) is de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente Dongen. De plaats telt zo'n 22.000 inwoners en heeft een industrieel karakter.

Toponymie

Dongen in 1866

De eerste bewoners van Dongen woonden op donken, hooggelegen zandruggen te midden van veen- en of kleigebieden. Het riviertje waaraan Dongen ontstond werd, zoals veel rivieren, de Aa genoemd en zo ontstond de benaming Donken aan de Aa of Donkaa. Hieruit ontstond uiteindelijk de naam Dongen voor de plaats en Donge voor de beek.

Geschiedenis

Bestuurlijk gezien behoorde Dongen tijdens het ancien régime tot de Baronie van Breda. In 1330 werd Dongen een hoge heerlijkheid en de eerste heer was Willem van Duivenvoorde, die korte tijd later het Kasteel Dongen liet bouwen. Omstreeks dezelfde tijd werd ook de watermolen van Dongen gebouwd. Door doodslag te begaan verloor de laatste heer in 1513 zijn rechten en kwam het kasteel aan het Huis Nassau. Reeds in de 18e eeuw waren er enkele leerlooierijen. Gedurende de 19e eeuw zou zich deze activiteit, samen met de schoenindustrie, op industriële schaal ontwikkelen.

Wijkindeling

  • Plan West I
  • Plan West II
  • De Biezen
  • Centrum
  • Oud Dongen
  • De Hoge Akker
  • De Beljaart

Economie

Historisch gezien was de leder- en schoenindustrie belangrijk voor Dongen. Het belang van deze industrie klinkt nog door in de namen van belangrijke instanties, zoals het Cambreurcollege. Nog steeds is er een leerlooierij onder de naam Ecco actief.

Bekende Dongense fabrieken zijn de lijm- en gelatinefabriek Trobas en Coca-Cola Enterprises Nederland BV (CCE), de enige Nederlandse productievestiging van Coca-Cola. Hier werd in het begin van de 21e eeuw ook de productie uit Schiedam naar overgebracht.

Bezienswaardigheden

Sint-Laurentiuskerk
Franciscanessenklooster
Gemeentehuis van Dongen
  • Gemeentehuis, uit 1857
  • Sint-Laurentiuskerk, een belangrijk werk van Joseph Cuypers, ook wel bekend als de "Koepelkerk"
  • Oude Kerk, de hervormde kerk. Een gotisch gebouw met 14e-eeuwse toren, 15e-eeuws koor en dwarspand, en ingestort schip.
  • Sint-Josephkerk, neogotische kerk uit 1907, gesloopt in 2009.
  • Het Franciscanessenklooster aan de Hoge Ham, uit 1898
  • De Kerkstraat, is de oorspronkelijke hoofdstraat van Dongen, met de Oude Kerk, het Dongha museum, een dwarsgevelboerderij uit 1782 en een Vlaamse schuur. Voorts waren hier de belangrijkste schoenfabrieken en leerlooierijen gevestigd, waaronder schoenfabriek Smits.
  • Stellingmolen Koningin Wilhelmina
  • Watertoren
  • Restant van windmolen De Hoop
  • Diverse woonhuizen, waaronder enkele schoenmakershuizen zoals Kerkstraat 15; fabrikantenwoningen zoals Lage Ham 16, behorend bij Leerlooierij Bierwagen (1880) en Hoge Ham 100, van leerfabrikant Broeders uit 1895, villa "Vredenoord" aan Hoge Ham 65, en villa "Berkenheuvel" aan Heuvelstraat 8, in chaletstijl.
  • Diverse industriële monumenten zoals de voormalige leerlooierij aan de Klein Dongenseweg 13-15 uit het midden van de 19e eeuw, looierij Hessels aan de Kerkstraat (nu: Dongha museum), leerfabriek Driessen aan Hoge Ham 7-9, en leerfabriek F. van den Assum aan de Heuvelstraat 15, uit omstreeks 1900. Voorts schoenfabrieken als Schoenfabriek J.A. Ligtenberg aan de Sint-Josephstraat 39, uit 1880, 1912 en 1920; Schoenfabriek Smits & Cie., uit de jaren 20 van de 20e eeuw; Fabriek van Looiextracten Tanin aan de Kanaaldijk 13, uit 1916 met uitbreidingen tot 1950 en bestaande uit productiehallen en een schoorsteen.
  • Diverse boerderijen, zoals Heuvelstraat 6, met een origineel interieur; langgevelboerderij aan Eindsestraat 38, uit de 18e eeuw, met Vlaamse schuur uit dezelfde tijd; kortgevelboerderij aan Eindsestraat 12.

Zie ook:

Musea

  • De Looierij is gevestigd in een historische leerlooierij (1890) en toont in het gebouw het hele bewerkingsproces van het leerlooiproces vroeger en nu.
  • De IJzertijdboerderij, aan de Oude Oosterhoutsebaan.

Natuur en landschap

Dongen is ontstaan op natuurlijke hoogten nabij het dal van de Donge, die de kom van zuid naar noord doorsnijdt. Direct ten zuiden van de kom van Dongen bevindt zich het Wilhelminakanaal met ten zuiden daar weer van het bedrijventerrein Tichelrijt.

In het centrum van Dongen ligt het kleine zandverstuivingsgebiedje De Bergen. Ten zuidwesten van Dongen ligt natuur- en recreatiegebied De Duiventoren, vooral uit naaldbos bestaand, en naar het zuidoosten ligt, op de zuidoever van het kanaal, het broekgebied Lange Rekken.

Voor het overige wordt Dongen omgeven door landbouwontginningen, die voornamelijk op zandgrond liggen.

Cultuur en verenigingsleven

Het gebouw waar de meeste culturele activiteiten gebeuren heet De Cammeleur, een gemeenschapshuis in het centrum van Dongen. Dit gebouw zal in de zomer van 2016 worden afgebroken, en vervangen worden door een nieuwe multifunctionele accommodatie. Voor jongeren is er ook en jongeren centrum genaamd JC De poort gelegen naast de Koepel kerk.

Evenementen

  • Jaarmarkt
  • Oranjeparkfestival
  • Kermis
  • Straotparade
  • Carnaval
  • Lampkesoptocht
  • Avondvierdaagse
  • Zomerspelen
  • Dongen Ice
  • Dongen Draait Door
  • 3 Elements
  • Casino- en Stijlavond
  • Muziekfestival Drumfanfare Beatrix
  • Winterspelen
  • Sinterklaasintocht
Winkelcentrum Dongen

Verenigingen

  • Voetbalvereniging VV Dongen
  • Voetbalvereniging Olympia '60
  • Hockeyclub M.H.C. Liberty
  • Zwemvereniging De Vennen
  • Handbalverening HV Dongen
  • Voetbalvereniging DVVC
  • Atletiek en Trimvereniging ATLEDO
  • Drumfanfare Beatrix
  • Tennisvereniging T.C. Basdongen
  • Scouting Laurentius Dongen
  • Scouting Sint Jozef Dongen
  • Scouting de Stormvogels
  • recreatievoetbalvereniging vv Bal op het Dak

Voorzieningen

  • Winkelcentrum Dongen

Onderwijs

  • Verschillende basisscholen
  • Voortgezet onderwijs: Cambreur College (VMBO, HAVO en VWO)

Nabijgelegen kernen

's Gravenmoer, Oosteind, Oosterhout, Dorst, Rijen, De Moer, Dongense Vaart

Externe links

Zie de categorie Dongen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.