Madrileense kroniek van Skylitzes: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
[[File:MadridSkylitzesFol217r.jpg|{{largethumb}}|Beleg van [[Thessaloniki]] door [[Alusianus]] (1040)]]
{{meebezig}}
[[File:Bulgarians nominate Peter Deljan as king of Bulgary from the Chronicle of John Skylitzes.jpg|{{largethumb}}|Bulgaren kiezen [[Peter Deljan]] tot koning]]
De '''Madrileense kroniek van Skylitzes''' is een verlucht manuscript uit de twaalfde eeuw. Het bevat de keizerskroniek van [[Johannes Skylitzes]] en is geïllustreerd met 574 miniaturen. De huidige bewaarplaats is de [[Biblioteca Nacional de España|Nationale Bibliotheek van Spanje]] (MS Graecus Vitr. 26-2).
[[File:Byzantines repel the Russian attack of 941.jpg|{{largethumb}}|Byzantijnen slaan de Russische aanval van 941 af]]

De '''Madrileense kroniek van Skylitzes''' is een [[verlucht]] manuscript uit de [[twaalfde eeuw]]. Het bevat de keizerskroniek van [[Johannes Skylitzes]] (Σύνοψις ἱστοριῶν) en is geïllustreerd met 574 [[miniatuur (handschrift)|miniaturen]]. Dit zijn de enige bekende miniaturen uit de middelbyzantijnse tijd. De huidige bewaarplaats is de [[Biblioteca Nacional de España|Nationale Bibliotheek van Spanje]] (MS Graecus Vitr. 26-2).


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
Het manuscript vermeldt geen oorsprong, maar het gebruikte handschrift verraadt een Siciliaanse oorsprong. Het is gelijkaardig aan dat van een Arabische geneeskundehandboek uit een scriptorium in het zuiden van Italië (een Griekse vertaling bewaard in de [[Vaticaanse Bibliotheek|Vaticaanse bibliotheek]], Vat. Gr. 300), alsook aan een tweetalig document uit de [[Palermo|Palermitaanse]] kanselarij van [[Rogier II van Sicilië]] ([[Patti (Italië)|Patti]], Capitulaire archieven, I.164). De illustraties zijn verwant aan deze van een dichtwerk van Pierre d'Éboli (handschrift vervaardigd in Palermo voor [[Keizer Hendrik VI]] in de jaren 1190 - [[Bern (stad)|Bern]], Burgerbibliothek, lat. 120). De kroniek zou dus vervaardigd zijn onder Rogier II en zijn zoon [[Willem I van Sicilië|Willem]], in het derde kwart van de [[12e eeuw|<span class="romain">12e eeuw</span>]]<ref name="GB">''The Glory of Byzantium'', p. 501-502</ref>.
Het manuscript vermeldt geen oorsprong, maar het handgeschreven Grieks verraadt een Siciliaanse herkomst. Het is gelijkaardig aan dat van een Arabische geneeskundehandboek uit een [[scriptorium]] in het zuiden van Italië (een Griekse vertaling bewaard in de [[Vaticaanse Bibliotheek|Vaticaanse bibliotheek]], Vat. Gr. 300), alsook aan een tweetalig document uit de [[Palermo|Palermitaanse]] kanselarij van [[Rogier II van Sicilië]] ([[Patti (Italië)|Patti]], Capitulaire archieven, I.164). De illustraties zijn verwant aan deze van een dichtwerk van [[Pietro da Eboli]] (handschrift vervaardigd in Palermo voor [[Keizer Hendrik VI]] in de jaren 1190 - [[Bern (stad)|Bern]], Burgerbibliothek, lat. 120). De kroniek zou dus vervaardigd zijn onder Rogier II en zijn zoon [[Willem I van Sicilië|Willem]], in het derde kwart van de [[12e eeuw]].<ref name="GB">{{aut|Helen C. Evans}} en {{aut|William D. Wixom}}, ''The Glory of Byzantium'', 1997, p. 501-502</ref>


Nadien is het gesignaleerd in het Sint-Salvatorklooster van [[Messina]] in de loop van de [[15e eeuw|<span class="romain">15e eeuw</span>]]. Het kwam in 1712 terecht in de koninklijke bibliotheek van Madrid.<ref name="GB">''The Glory of Byzantium'', p. 501-502</ref>
Nadien is het werk gesignaleerd in het Sint-Salvatorklooster van [[Messina]] in de loop van de [[15e eeuw|<span class="romain">15e eeuw</span>]]. Het kwam in 1712 terecht in de koninklijke bibliotheek van Madrid.<ref name="GB">{{aut|Helen C. Evans}} en {{aut|William D. Wixom}}, ''The Glory of Byzantium'', 1997, p. 501-502</ref>


== Beschrijving en iconografische analyse ==
== Beschrijving en iconografische analyse ==
De kroniek van [[Johannes Skylitzes]] is geschreven rond 1070 en werd honderd jaar later nog gekopieerd, zoals blijkt uit het Madrileense handschrift. Enkele bladzijden uit het midden en einde ontbreken. Er zijn ook pagina's die bewust leeg zijn gelaten door de scribenten, voor verluchtingen die er nooit zijn gekomen.<ref name="GB">''The Glory of Byzantium'', p. 501-502</ref>
De kroniek van [[Johannes Skylitzes]] is geschreven rond 1070 en werd honderd jaar later nog gekopieerd, zoals blijkt uit het Madrileense handschrift. Enkele bladzijden uit het midden en einde ontbreken. Er zijn ook pagina's die bewust leeg zijn gelaten door de scribenten, voor verluchtingen die er nooit zijn gekomen.<ref name="GB">{{aut|Helen C. Evans}} en {{aut|William D. Wixom}}, ''The Glory of Byzantium'', 1997, p. 501-502</ref>


De 574 miniaturen zijn historisch van groot belang. Specialisten onderkennen grosso modo twee soorten<span></span>: deze van puur byzantijnse inspiratie en deze die ook een westerse invloed hebben ondergaan. Ook de islamitische schilderstijl is goed herkenbaar. Ongetwijfeld zijn de minitaturen gemaakt door een divers team van verluchters, wat perfect te rijmen valt met de Siciliaanse realiteit van dat moment. Waarschijnlijk zagen de Normandische koningen van Sicilië het verhaal van de Byzantijnse keizers als inspiratiebron voor hun eigen imperiale ambities.<ref name="GB">''The Glory of Byzantium'', p. 501-502</ref>
De 574 miniaturen zijn historisch van groot belang. Specialisten onderkennen grosso modo twee soorten: deze van puur Byzantijnse inspiratie en deze die ook een westerse invloed hebben ondergaan. Ook de islamitische schilderstijl is goed herkenbaar. Ongetwijfeld zijn de minitaturen gemaakt door een divers team van verluchters, wat perfect te rijmen valt met de Siciliaanse realiteit van dat moment. Waarschijnlijk zagen de Normandische koningen van Sicilië het verhaal van de Byzantijnse keizers als inspiratiebron voor hun eigen imperiale ambities.<ref name="GB">{{aut|Helen C. Evans}} en {{aut|William D. Wixom}}, ''The Glory of Byzantium'', 1997, p. 501-502</ref>


== Literatuur ==
== Literatuur ==
* {{es}} {{aut|Sebastián Cirac Estopañán}}, ''Scylitzes Matritensis I. Reproducciones y miniatures'', Herder, Barcelona en Madrid, 1965
* <span class="ouvrage" id="EvansWixom1997"><span class="ouvrage" id="Helen_C._EvansWilliam_D._Wixom1997"><span class="indicateur-langue"></span></span></span><span class="ouvrage" id="EvansWixom1997"><span class="ouvrage" id="Helen_C._EvansWilliam_D._Wixom1997"></span></span><span class="ouvrage" id="EvansWixom1997"></span><br>
* André Grabar en M. Manoussacas, ''Illustration du manuscrit de Skylitzès de la Bibliothèque nationale de Madrid'', coll. « Bibliothèque de l'Institut hellénique d'études byzantines et post-byzantines de Venise » (<abbr class="abbr" title="numéro">n<sup>o</sup></abbr><abbr class="abbr" title="numéro"></abbr>&nbsp;<span>10</span>) Venise : Institut hellénique d'études byzantines et post-byzantines de Venise, 1979, 210 p.
* {{fr}} {{aut|André Grabar}} en {{aut|M. Manoussacas}}, ''Illustration du manuscrit de Skylitzès de la Bibliothèque nationale de Madrid'', Venitië, Institut hellénique d'études byzantines et post-byzantines de Venise, 1979, 210 p.
* {{Sjabloon:En}} Vasiliki Tsamakda, ''Illustrated Chronicle of Ioannes Skylitzes in Madrid'', Leiden, Alexandros, 2002, 436 p. [[:fr:Special:BookSources/9789080647626|ISBN 9789080647626]]
* {{en}} {{aut|Vasiliki Tsamakda}}, ''Illustrated Chronicle of Ioannes Skylitzes in Madrid'', Leiden, Alexandros, 2002, 436 p. [[:Special:BookSources/9789080647626|ISBN 9789080647626]]

=== Articles connexes ===
* Enluminure byzantine
* [[Johannes Skylitzes|Jean Skylitzès]]


=== Externe links ===
== Externe links ==
{{commonscatklein|Madrid Skylitzes}}
* [http://bibliotecadigitalhispanica.bne.es/view/action/nmets.do?DOCCHOICE=1754254.xml&dvs=1385065122978~698&locale=fr&search_terms=&adjacency=&VIEWER_URL=/view/action/nmets.do?&DELIVERY_RULE_ID=4&usePid1=true&usePid2=true Digitale reproductie] op de website van het BNE
* [http://bibliotecadigitalhispanica.bne.es/view/action/nmets.do?DOCCHOICE=1754254.xml&dvs=1385065122978~698&locale=fr&search_terms=&adjacency=&VIEWER_URL=/view/action/nmets.do?&DELIVERY_RULE_ID=4&usePid1=true&usePid2=true Digitale reproductie] op de website van het BNE
* [http://bibliotecadigitalhispanica.bne.es/webclient/MetadataManager?pid=1754254&descriptive_only=true&winName=win0&metsid=1754254&label=Historia%20bizantina Fiche van de BNE]
* [http://bibliotecadigitalhispanica.bne.es/webclient/MetadataManager?pid=1754254&descriptive_only=true&winName=win0&metsid=1754254&label=Historia%20bizantina Fiche van de BNE]


== Bronnen en noten ==
== Bronnen en noten ==
<div class="references-small decimal" style="">
{{references|90%}}


[[Categorie:Grieks manuscript]]
</div>

Versie van 6 mei 2016 17:14

Beleg van Thessaloniki door Alusianus (1040)
Bulgaren kiezen Peter Deljan tot koning
Byzantijnen slaan de Russische aanval van 941 af

De Madrileense kroniek van Skylitzes is een verlucht manuscript uit de twaalfde eeuw. Het bevat de keizerskroniek van Johannes Skylitzes (Σύνοψις ἱστοριῶν) en is geïllustreerd met 574 miniaturen. Dit zijn de enige bekende miniaturen uit de middelbyzantijnse tijd. De huidige bewaarplaats is de Nationale Bibliotheek van Spanje (MS Graecus Vitr. 26-2).

Geschiedenis

Het manuscript vermeldt geen oorsprong, maar het handgeschreven Grieks verraadt een Siciliaanse herkomst. Het is gelijkaardig aan dat van een Arabische geneeskundehandboek uit een scriptorium in het zuiden van Italië (een Griekse vertaling bewaard in de Vaticaanse bibliotheek, Vat. Gr. 300), alsook aan een tweetalig document uit de Palermitaanse kanselarij van Rogier II van Sicilië (Patti, Capitulaire archieven, I.164). De illustraties zijn verwant aan deze van een dichtwerk van Pietro da Eboli (handschrift vervaardigd in Palermo voor Keizer Hendrik VI in de jaren 1190 - Bern, Burgerbibliothek, lat. 120). De kroniek zou dus vervaardigd zijn onder Rogier II en zijn zoon Willem, in het derde kwart van de 12e eeuw.[1]

Nadien is het werk gesignaleerd in het Sint-Salvatorklooster van Messina in de loop van de 15e eeuw. Het kwam in 1712 terecht in de koninklijke bibliotheek van Madrid.[1]

Beschrijving en iconografische analyse

De kroniek van Johannes Skylitzes is geschreven rond 1070 en werd honderd jaar later nog gekopieerd, zoals blijkt uit het Madrileense handschrift. Enkele bladzijden uit het midden en einde ontbreken. Er zijn ook pagina's die bewust leeg zijn gelaten door de scribenten, voor verluchtingen die er nooit zijn gekomen.[1]

De 574 miniaturen zijn historisch van groot belang. Specialisten onderkennen grosso modo twee soorten: deze van puur Byzantijnse inspiratie en deze die ook een westerse invloed hebben ondergaan. Ook de islamitische schilderstijl is goed herkenbaar. Ongetwijfeld zijn de minitaturen gemaakt door een divers team van verluchters, wat perfect te rijmen valt met de Siciliaanse realiteit van dat moment. Waarschijnlijk zagen de Normandische koningen van Sicilië het verhaal van de Byzantijnse keizers als inspiratiebron voor hun eigen imperiale ambities.[1]

Literatuur

  • (es) Sebastián Cirac Estopañán, Scylitzes Matritensis I. Reproducciones y miniatures, Herder, Barcelona en Madrid, 1965
  • (fr) André Grabar en M. Manoussacas, Illustration du manuscrit de Skylitzès de la Bibliothèque nationale de Madrid, Venitië, Institut hellénique d'études byzantines et post-byzantines de Venise, 1979, 210 p.
  • (en) Vasiliki Tsamakda, Illustrated Chronicle of Ioannes Skylitzes in Madrid, Leiden, Alexandros, 2002, 436 p. ISBN 9789080647626

Externe links

Commons heeft mediabestanden in de categorie Madrid Skylitzes.

Bronnen en noten

  1. a b c d Helen C. Evans en William D. Wixom, The Glory of Byzantium, 1997, p. 501-502