Bamboe: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 46928783 van 86.80.250.148 (overleg) ongedaan gemaakt. Link verwiiderd
Bas20001234 (overleg | bijdragen)
Terminologie
Labels: Visuele tekstverwerker Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Regel 28: Regel 28:
De stam van bamboe kan in lengte variëren van enige centimeters tot meer dan dertig meter, en in diameter van enkele millimeters tot meer dan 25 centimeter. De grootste bamboe is de [[reuzenbamboe]] (''Dendrocalamus giganteus'') die tot 35 m hoog wordt en tot 30 cm dikke stengels heeft. De plant wordt in uiteenlopende klimaten aangetroffen, van koude berggebieden tot hete, tropische streken. Hij verspreidt zich hoofdzakelijk via zijn wortels, die zich ondergronds ver kunnen verspreiden om hier en daar nieuwe halmen boven de grond te laten komen.
De stam van bamboe kan in lengte variëren van enige centimeters tot meer dan dertig meter, en in diameter van enkele millimeters tot meer dan 25 centimeter. De grootste bamboe is de [[reuzenbamboe]] (''Dendrocalamus giganteus'') die tot 35 m hoog wordt en tot 30 cm dikke stengels heeft. De plant wordt in uiteenlopende klimaten aangetroffen, van koude berggebieden tot hete, tropische streken. Hij verspreidt zich hoofdzakelijk via zijn wortels, die zich ondergronds ver kunnen verspreiden om hier en daar nieuwe halmen boven de grond te laten komen.


Bamboesoorten groeien vaak heel snel. De snelst groeiende plant ter wereld is een bepaalde bamboesoort waarvan reeds groeisnelheden van een meter per dag zijn waargenomen. Dit is drie keer zo snel als de snelst groeiende boom. Bamboe is de laatste jaren sterk in opkomst als tuinplant. Vooral de groep [[Fargesia]] uit de bamboefamilie is in opkomst doordat deze soorten in een pol groeien en dus geen uitlopers hebben zoals vele andere bamboesoorten wel hebben.
Bamboesoorten groeien vaak heel snel. De snelst groeiende plant ter wereld is een bepaalde bamboesoort waarvan reeds groeisnelheden van een meter per dag zijn waargenomen. Dit is drie keer zo snel als de snelst groeiende boom. Bamboe is de laatste jaren sterk in opkomst als tuinplant. Vooral de groep [[Fargesia]] uit de bamboefamilie is in opkomst doordat deze soorten in een pol groeien en dus geen uitlopers hebben zoals vele andere bamboesoorten wel hebben.

De naam van de bamboeplant is oorspronkelijk afkomstig uit het laagland van China, het meer van e10 welbepaald, waar de toenmalige bamboehouthakkers altijd BAMBOE riepen als ze in de plant in kwestie kapten. Aan het meer van e10 vindt jaarlijks een herdenking plaats van deze opmerkelijke benaming


== Bloei ==
== Bloei ==

Versie van 27 jun 2016 23:22

Bamboe
Bamboe
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:Eenzaadlobbigen
Clade:Commeliniden
Orde:Poales
Familie:Poaceae (Grassenfamilie)
Tribus
Bambuseae
Kunth ex Dumort. (1824)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Bamboe op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Bamboespruit, park in Tokio
Bloeiende Fargesia nitida, Real Jardín Botánico de Madrid (Koninklijke botanische tuin, Madrid), april 2006
Bamboe als bouwmateriaal, hier gebruikt voor dakconstructies. Indonesië, 1936
Een Peruaan bespeelt de Zampoña, een panfluit uit de Andes

Bamboe is de benaming voor een aantal plantensoorten die een geslachtengroep (tribus) vormen van de grassen (Gramineae oftewel Poaceae).[1] Dit tribus Bambuseae behoort tot het supertribus Bambusodae en de onderfamilie Bambusoideae. De naam bamboe is afkomstig uit het Maleis en in vrijwel alle talen bekend (als bambu, bamboo enz.).

De stengels bestaan uit dichte parallelle vezelbundels; ze zijn van binnen hol en worden op geregelde afstanden onderbroken door knopen waar de bladeren aanhechten.

De stam van bamboe kan in lengte variëren van enige centimeters tot meer dan dertig meter, en in diameter van enkele millimeters tot meer dan 25 centimeter. De grootste bamboe is de reuzenbamboe (Dendrocalamus giganteus) die tot 35 m hoog wordt en tot 30 cm dikke stengels heeft. De plant wordt in uiteenlopende klimaten aangetroffen, van koude berggebieden tot hete, tropische streken. Hij verspreidt zich hoofdzakelijk via zijn wortels, die zich ondergronds ver kunnen verspreiden om hier en daar nieuwe halmen boven de grond te laten komen.

Bamboesoorten groeien vaak heel snel. De snelst groeiende plant ter wereld is een bepaalde bamboesoort waarvan reeds groeisnelheden van een meter per dag zijn waargenomen. Dit is drie keer zo snel als de snelst groeiende boom. Bamboe is de laatste jaren sterk in opkomst als tuinplant. Vooral de groep Fargesia uit de bamboefamilie is in opkomst doordat deze soorten in een pol groeien en dus geen uitlopers hebben zoals vele andere bamboesoorten wel hebben.

De naam van de bamboeplant is oorspronkelijk afkomstig uit het laagland van China, het meer van e10 welbepaald, waar de toenmalige bamboehouthakkers altijd BAMBOE riepen als ze in de plant in kwestie kapten. Aan het meer van e10 vindt jaarlijks een herdenking plaats van deze opmerkelijke benaming

Bloei

De meeste bamboesoorten bloeien zelden, maar sommige jaarlijks, waarbij elke afzonderlijke plant niet vaker dan eens per drie jaar bloeit. Ook zijn er soorten waarbij planten in beperkte clusters tegelijk bloeien.

Spectaculair en bekend zijn meerjarige soorten die slechts een maal met zeer grote tussenpozen bloeien en dan in een aantal gevallen wereldwijd afsterven. Tussen twee bloeiperiodes kan zelfs meer dan 150 jaar zitten. Als zo'n plant bloeit, dan bloeit hij in een groot gebied, soms zelfs zo groot als een continent of groter. Hoe al die planten 'weten' dat ze tegelijk moeten bloeien stelt biologen nog steeds voor een raadsel. Na de bloei vindt massale achteruitgang en afsterving van bamboe plaats. Bamboe is de voornaamste voedselbron van de reuzenpanda die het moeilijk kan krijgen als in zijn leefgebied een belangrijke bamboesoort gaat bloeien.

Bloei Fargesia murieliae

De wereldwijde bloei van de Fargesia murieliae en de sterfte van alle volwassen exemplaren in de jaren negentig is goed gedocumenteerd. De eerste waarneming van een bloeiende murieliae kwam uit Denemarken in 1975. In 1998 bloeiden er planten in de Kew Gardens, in 1997 en 1998 in de rest van Europa, en in 1998 in de Arnold Arboretum in Massachusetts. Van 1996 tot 2000 was er bloei in de beboste bergen van Shennongjia in China, het natuurlijke verspreidingsgebied. De dood van de westerse planten, waarschijnlijk allemaal afstammelingen van Chinese spruiten uit 1905, heeft geleid tot vele selecties van de zaailingen.

Bloei Fargesia nitida

Van circa 2003 tot het najaar van 2009 bloeide in tuinen wereldwijd de Fargesia nitida (fonteinbamboe), na een min of meer bloeivrije periode van zo'n 120 jaar. Sinds hun kweek uit Chinees zaad in 1886 hadden ze niet gebloeid. Al in 1993 bloeiden er overigens planten in Groot-Brittannië. Voor een polvormende bamboe betekent bloei een definitief, maar spectaculair einde.[2]

Chinese cultuur

In de Chinese cultuur wordt de bloei van bamboe gezien als een slecht teken. Bamboe in Chinese schilderingen worden daarom vrijwel nooit afgebeeld in bloeitijd.

Toepassingen

Bamboescheuten zijn eetbaar en worden veel in de Aziatische keuken gebruikt.

Als (bouw)materiaal wordt bamboe veel gebruikt, onder andere voor:

Als tuinplant

Er bestaat pollenvormende, langzaam- en snelverspreidende bamboe. De snelle variant verspreidt zich met een tempo van tientallen centimeters per jaar en kan tuinlieden voor grote problemen stellen: een bamboeplant kan alleen definitief verwijderd worden door de wortels uit te graven. Bamboe kan daarmee een onkruid zijn. Er is speciale rizomenbegrenzer in de handel, een afscheiding die ingegraven wordt in de grond, waarmee woekeren voorkomen kan worden. De pollenvormende bamboe, voornamelijk vertegenwoordigd door het geslacht Fargesia, heeft deze eigenschap niet of nauwelijks.

Uit de zaailingen van Fargesia murieliae is een veelvoud van rassen voortgekomen, waaronder de kleine (tot 1,25 m), compacte F. murieliae 'Little John' . Daarnaast zijn er diverse botanische Fargesia's met goede tuineigenschappen zoals de middelhoge (tot ongeveer 2 m) F. dracocephala 'Rufa' met vosrode schutbladeren om de halmen. Ze zijn alle wintergroen en kunnen goed tegen schaduw en wind.

Plaatmateriaal van bamboe

Bamboe is goed te verwerken tot plaatmateriaal. De reuzenbamboe wordt in lange stroken gezaagd. Om parasieten te verdelgen en om het bamboe buigzaam te maken worden de stroken in water gekookt, waarna ze onder hoge druk op elkaar worden gelijmd. Door meerdere lagen te gebruiken kan in dikte worden gevarieerd. Deze platen kunnen op dezelfde manier worden gebruikt als houten timmerpanelen, bijvoorbeeld in (design) meubels of keukens respectievelijk als tafel- of als aanrechtblad.

Externe link

Op andere Wikimedia-projecten