Ogier Gisleen van Busbeke: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Leopard (overleg | bijdragen)
10.244 bewerkingen
enkele aanvullingen en aanpassingen
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:OG de busbecq.jpg|thumb|Ogier van Busbeke]]
[[Bestand:OG de busbecq.jpg|thumb|Ogier van Busbeke]]


'''Ogier Gisleen van Busbeke''', [[Latijn]]: ''Augerius Gislenius Busbequius'' ([[Komen (Frankrijk)|Komen]], circa [[1522]] - kasteel Maillot in [[Saint-Germain-sous-Cailly]] (bij [[Rouen]]), [[28 oktober]] [[1592]]) was een [[Graafschap Vlaanderen|Vlaams]] [[Renaissance-humanisme|humanist]] met internationale uitstraling.
'''Ogier Gisleen van Busbeke''' (ook: Boesbeke, Boesbeeck, Boesbeek), [[Latijn]]: ''Augerius Gislenius Busbequius'', [[Frans]]: ''Ogier Ghislain de Busbecq'' (ook: Augier; ook Ghiselin; ook Bousbecque, Busbecque), ([[Komen (Frankrijk)|Komen]], circa [[1522]] – kasteel Maillot in [[Saint-Germain-sous-Cailly]] (bij [[Rouen]]), [[28 oktober]] [[1592]]) was een [[Graafschap Vlaanderen|Vlaams]] [[Renaissance-humanisme|humanist]] met internationale uitstraling.


[[Bestand:Turkish letters-cover.jpg|thumb|left|150px|De ''Epistolae Turcicae'' in de uitgave van 1595]]
[[Bestand:Turkish letters-cover.jpg|thumb|left|150px|De ''Epistolae Turcicae'' in de uitgave van 1595]]
Hij werd geboren in 1521 of 1522 als buitenechtelijk kind in een adellijke familie en groeide op in [[Busbeke]] (Bousbecque), tegenwoordig net over de Franse grens. Later werd hij door de familie erkend. In het Frans wordt zijn naam als ''Augier de Bousbecque'' geschreven.
Hij werd geboren in 1521 of 1522 als buitenechtelijk kind in een adellijke familie en groeide op in [[Busbeke]] (Bousbecque), tegenwoordig net over de Franse grens. Later werd hij door de familie erkend.


Hij studeerde [[kunstgeschiedenis]] in 1536 aan het [[Collegium Trilingue]], het Drietalencollege in [[Leuven]], waar hij vriendschap sloot met Charles de l'Écluse, die zich later [[Carolus Clusius]] noemde. Hij studeerde verder aan bekende Europese universiteiten zoals [[Universiteit van Parijs|Parijs]], [[Universiteit van Bologna|Bologna]], [[Padua (stad)|Padua]] en [[Venetië (stad)|Venetië]]. <br />In 1554 kreeg hij de taak om als gezant van [[Keizer Ferdinand I (1503-1564)|Ferdinand van Oostenrijk]] een bezoek te brengen aan [[Süleyman I]], de Prachtlievende, [[sultan (rang)|sultan]] van het [[Ottomaanse Rijk]]. In 1564 was hij terug in [[Wenen]]. Van 1574 tot 1591 was hij [[ambassadeur]] in [[Parijs]].
Hij studeerde [[kunstgeschiedenis]] in 1536 aan het [[Collegium Trilingue]], het Drietalencollege in [[Leuven]], waar hij vriendschap sloot met Charles de l'Écluse, die zich later [[Carolus Clusius]] noemde. Hij studeerde verder aan bekende Europese universiteiten zoals [[Universiteit van Parijs|Parijs]], [[Universiteit van Bologna|Bologna]], [[Padua (stad)|Padua]] en [[Venetië (stad)|Venetië]]. <br />In 1554 kreeg hij de taak om als gezant van [[Keizer Ferdinand I (1503-1564)|Ferdinand van Oostenrijk]] een bezoek te brengen aan [[Süleyman I]], de Prachtlievende, [[sultan (rang)|sultan]] van het [[Ottomaanse Rijk]]. In 1564 was hij terug in [[Wenen]]. Van 1574 tot 1591 was hij [[ambassadeur]] in [[Parijs]].


Als auteur verschafte hij zijn lezers informatie over het Ottomaanse Rijk. Vele van zijn boeken, waaronder de "Itinera Constantinopolitanum et Amasianum", heruitgegeven in 1595 als "Turcicae epistolae" of "Turkse Brieven", werden in de belangrijkste Europese talen vertaald. Hele scheepsladingen antieke teksten liet hij vanuit Constantinopel verzenden naar Europa. Zo ontdekte hij in de tempel van Augustus en Roma te Ankara een inscriptie met de [[Res gestae divi Augusti]]. In 1562 schreef hij ook een lijst van een tachtigtal woorden uit het [[Krim-Gotisch]], een germaanse taal die tot in de achttiende eeuw in de [[Krim]] werd gesproken door een kleine groep [[Goten]]. Het is de enige bewaard gebleven bron van de taal.
Als auteur verschafte hij zijn lezers informatie over het Ottomaanse Rijk. Vele van zijn boeken, waaronder de "Itinera Constantinopolitanum et Amasianum", heruitgegeven in 1595 als "Turcicae epistolae" of "Turkse Brieven", werden in de belangrijkste Europese talen vertaald. Hele scheepsladingen antieke teksten liet hij vanuit Constantinopel verzenden naar Europa. Zo ontdekte hij in de tempel van Augustus en Roma te Ankara een inscriptie met de '' ''[[Res gestae divi Augusti]]''. In 1562 schreef hij ook een lijst van een tachtigtal woorden uit het [[Krim-Gotisch]], een Germaanse taal die tot in de achttiende eeuw in de [[Krim]] werd gesproken door een kleine groep [[Goten]]. Het is de enige bewaard gebleven bron van de taal.


Als wetenschapper beschreef Van Busbeke ook de plantengroei van Klein-Azië. Vlak voor zijn dood stuurde hij tulpenzaden aan Carolus Clusius, die een jaar later hoogleraar in Leiden werd en de eerste baas van de nieuwe [[Hortus Botanicus (Leiden)|Hortus Botanicus]]. Van Busbeke heeft ook andere planten en bloemen in de Lage Landen geïntroduceerd zoals de [[Hyacint (soort)|hyacint]], de [[sering]], de [[witte paardenkastanje]] en de [[lelie (geslacht)|lelie]]. Ook introduceerde hij de [[Angorageit]] in West-Europa.
Als wetenschapper beschreef Van Busbeke ook de plantengroei van Klein-Azië. Vlak voor zijn dood stuurde hij tulpenzaden aan Carolus Clusius, die een jaar later hoogleraar in Leiden werd en de eerste baas van de nieuwe [[Hortus Botanicus Leiden|Hortus Botanicus]]. Van Busbeke heeft ook andere planten en bloemen in de Lage Landen geïntroduceerd zoals de [[Hyacint (soort)|hyacint]], de [[sering]], de [[witte paardenkastanje]] en de [[lelie (geslacht)|lelie]]. Ook introduceerde hij de [[angorageit]] in West-Europa.


[[Willy Spillebeen]] schreef een jeugdroman over deze Vlaming: ''Busbeke of de thuiskomst'' (Leuven 2000).
[[Willy Spillebeen]] schreef een jeugdroman over deze Vlaming: ''Busbeke of de thuiskomst'' (Leuven 2000).


Van Busbeke woonde op kasteel Maillot in [[Saint-Germain-sous-Cailly]]. Hij overleed na een operatie waarbij men vergeefs probeerde zijn [[Blaassteen|blaasstenen]] te verwijderen.
Van Busbeke woonde op kasteel Maillot in [[Saint-Germain-sous-Cailly]]. Hij overleed na een operatie waarbij men vergeefs probeerde zijn [[Blaassteen|blaasstenen]] te verwijderen.

== Literatuur ==
== Literatuur ==
* Zweder VON MARTELS, ''Augerius Gislenius Busbequius: leven en werk van de keizerlijke gezant aan het hof van Süleyman de Grote een biografische, literaire en historische studie met editie van onuitgegeven teksten'', 1989, ISBN 90-900296-3-X
* Zweder von Martels, ''Augerius Gislenius Busbequius: leven en werk van de keizerlijke gezant aan het hof van Süleyman de Grote een biografische, literaire en historische studie met editie van onuitgegeven teksten'', Groningen 1989, ISBN 90-900296-3-X<ref>[http://www.dbnl.org/tekst/_fra001199301_01/_fra001199301_01_0012.php Zweder von Martels over Ogier van Boesbeke in ''De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas Français'', jaargang 1993, p. 203-216]</ref>
* Dominique ARRIGHI, ''Ogier Ghiselin de Busbecq. Les Lettres Turques'', Frans vertaling, Honoré Champion, Champion Classiques collection, ISBN 978-2-7453-2038-4, inleiding van Gilles Veinstein, Ottoman geschiedenis belijder, Collège de France.
* Dominique Arrighi, ''Ogier Ghiselin de Busbecq. Les Lettres Turques'', Honoré Champion, Champion Classiques collection: Paris, ISBN 978-2-7453-2038-4, Franse vertaling, inleiding van [[Gilles Veinstein]], specialist in Turkse en Ottomaanse geschiedenis, Collège de France.
* Frans BAEKELANDT, ''Ogier Ghislain van Busbeke'', in: Kontaktblad Gidsenbond Brugge en West-Vlaanderen, december, 1999 - idem in: ''Historische opstellen'', Brugge, 2011.
* Frans Baekelandt, 'Ogier Ghislain van Busbeke', in: ''Kontaktblad Gidsenbond van Brugge en West-Vlaanderen'', december, 1999 – idem in: ''Historische opstellen'', Brugge, 2011.
* Ogier Ghiselin van Boesbeeck / Augerius Gislenius Busbequius, ''Vier brieven over het gezantschap naar Turkije – Legationis Turcicae epistolae quatuor'', Uitgeverij Verloren: Hilversum 1994, ISBN: 9789065500076 (vertaling Michel Goldsteen; inleiding en aantekeningen Zweder von Martels)<ref>[http://www.digibron.nl/search/detail/82c9bd4d4c58d599581dd42d7e5b9204/een-ezel-te-midden-van-apen B. J. Spruyt, 'Vier Een ezel te midden van apen – Vlaming Boesbeeck beschreef verblijf in Istanboel in Vier Turkse Brieven', ''Reformatorisch Dagblad'', 3 mei 1996]</ref>,<ref>[https://www.verloren.nl/boeken/2086/241/39/brieven/vier-brieven-over-het-gezantschap-naar-turkije 'Vier brieven over het gezantschap naar Turkije', Verloren]</ref>,<ref>[http://www.islamicmanuscripts.info/reference/books/Boesbeeck-1994-Brieven/Boesbeeck-1994-Brieven-1-386-432.pdf laatste pagina’s van vermeld werk, p. 388-432]</ref>


== Externe links ==
== Externe links ==
Regel 24: Regel 26:
* {{fr}} [http://www.france-pittoresque.com/perso/46b.htm Ghislain DE BUSBECQ]
* {{fr}} [http://www.france-pittoresque.com/perso/46b.htm Ghislain DE BUSBECQ]
* {{fr}} [http://site.voila.fr/BUSBECQUIUS Site des amis de Busbecq]
* {{fr}} [http://site.voila.fr/BUSBECQUIUS Site des amis de Busbecq]
* [http://www.dwc.knaw.nl/busbequius-augerius-gislenius-1521-1591/ Z.R.W.M. von Martels, ‘Augerius Gislenius Busbequius’ in: Jan Bloemendal & Chris Heesakkers, eds., ''Bio-bibliografie van Nederlandse Humanisten''. Digitale uitgave DWC/Huygens Instituut KNAW (Den Haag 2009)]
* [http://www.nederlandsheidendom.nl/webstek/Krimgoten.htm Krimgoten]
* [http://www.dbnl.org/tekst/_ver016200301_01/_ver016200301_01_0011.php Willy Spillebeen, 'Zénon versus Ogier van Busbeke – Over L'oeuvre au Noir (Marguerite Yourcenar) en Busbeke of de thuiskomst (Willy Spillebeen)', in ''De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas Français'', jaargang 1993, p. 223-242]
* {{en}} [http://sourcebooks.fordham.edu/halsall/mod/1555busbecq.asp Modern History Sourcebook: Ogier Ghiselin de Busbecq: The Turkish Letters, 1555-1562, Fordham University] (passage uit ''Epistolae Turcicae'' in het Engels vertaald)
* [http://archive.is/UIG5c Boppo Grimmsma, 'De laatste der Krimgoten', Nederlands heidendom]


{{Appendix}}


{{DEFAULTSORT:Busbeke, Ogier}}
{{DEFAULTSORT:Busbeke, Ogier}}

Versie van 19 sep 2016 19:44

Ogier van Busbeke

Ogier Gisleen van Busbeke (ook: Boesbeke, Boesbeeck, Boesbeek), Latijn: Augerius Gislenius Busbequius, Frans: Ogier Ghislain de Busbecq (ook: Augier; ook Ghiselin; ook Bousbecque, Busbecque), (Komen, circa 1522 – kasteel Maillot in Saint-Germain-sous-Cailly (bij Rouen), 28 oktober 1592) was een Vlaams humanist met internationale uitstraling.

De Epistolae Turcicae in de uitgave van 1595

Hij werd geboren in 1521 of 1522 als buitenechtelijk kind in een adellijke familie en groeide op in Busbeke (Bousbecque), tegenwoordig net over de Franse grens. Later werd hij door de familie erkend.

Hij studeerde kunstgeschiedenis in 1536 aan het Collegium Trilingue, het Drietalencollege in Leuven, waar hij vriendschap sloot met Charles de l'Écluse, die zich later Carolus Clusius noemde. Hij studeerde verder aan bekende Europese universiteiten zoals Parijs, Bologna, Padua en Venetië.
In 1554 kreeg hij de taak om als gezant van Ferdinand van Oostenrijk een bezoek te brengen aan Süleyman I, de Prachtlievende, sultan van het Ottomaanse Rijk. In 1564 was hij terug in Wenen. Van 1574 tot 1591 was hij ambassadeur in Parijs.

Als auteur verschafte hij zijn lezers informatie over het Ottomaanse Rijk. Vele van zijn boeken, waaronder de "Itinera Constantinopolitanum et Amasianum", heruitgegeven in 1595 als "Turcicae epistolae" of "Turkse Brieven", werden in de belangrijkste Europese talen vertaald. Hele scheepsladingen antieke teksten liet hij vanuit Constantinopel verzenden naar Europa. Zo ontdekte hij in de tempel van Augustus en Roma te Ankara een inscriptie met de Res gestae divi Augusti. In 1562 schreef hij ook een lijst van een tachtigtal woorden uit het Krim-Gotisch, een Germaanse taal die tot in de achttiende eeuw in de Krim werd gesproken door een kleine groep Goten. Het is de enige bewaard gebleven bron van de taal.

Als wetenschapper beschreef Van Busbeke ook de plantengroei van Klein-Azië. Vlak voor zijn dood stuurde hij tulpenzaden aan Carolus Clusius, die een jaar later hoogleraar in Leiden werd en de eerste baas van de nieuwe Hortus Botanicus. Van Busbeke heeft ook andere planten en bloemen in de Lage Landen geïntroduceerd zoals de hyacint, de sering, de witte paardenkastanje en de lelie. Ook introduceerde hij de angorageit in West-Europa.

Willy Spillebeen schreef een jeugdroman over deze Vlaming: Busbeke of de thuiskomst (Leuven 2000).

Van Busbeke woonde op kasteel Maillot in Saint-Germain-sous-Cailly. Hij overleed na een operatie waarbij men vergeefs probeerde zijn blaasstenen te verwijderen.

Literatuur

  • Zweder von Martels, Augerius Gislenius Busbequius: leven en werk van de keizerlijke gezant aan het hof van Süleyman de Grote een biografische, literaire en historische studie met editie van onuitgegeven teksten, Groningen 1989, ISBN 90-900296-3-X[1]
  • Dominique Arrighi, Ogier Ghiselin de Busbecq. Les Lettres Turques, Honoré Champion, Champion Classiques collection: Paris, ISBN 978-2-7453-2038-4, Franse vertaling, inleiding van Gilles Veinstein, specialist in Turkse en Ottomaanse geschiedenis, Collège de France.
  • Frans Baekelandt, 'Ogier Ghislain van Busbeke', in: Kontaktblad Gidsenbond van Brugge en West-Vlaanderen, december, 1999 – idem in: Historische opstellen, Brugge, 2011.
  • Ogier Ghiselin van Boesbeeck / Augerius Gislenius Busbequius, Vier brieven over het gezantschap naar Turkije – Legationis Turcicae epistolae quatuor, Uitgeverij Verloren: Hilversum 1994, ISBN: 9789065500076 (vertaling Michel Goldsteen; inleiding en aantekeningen Zweder von Martels)[2],[3],[4]

Externe links

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ogier_Gisleen_van_Busbeke&oldid=47484043"