Sint Maarten (eiland): verschil tussen versies
→Geschiedenis: in 500 jaar geschiedenis trekt dit de verhouding scheef. Try Wikinieuws. |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox eiland |
{{Infobox eiland |
||
| naam |
| naam = Saint-Martin - Sint Maarten |
||
| kaart |
| kaart = [[Bestand:Caribbean - SSS Islands Overview.PNG|265px]]<br />[[Bestand:Caribbean - SSS Islands.PNG|265px]] |
||
| locatie |
| locatie = |
||
| groep |
| groep = [[Kleine Antillen]] |
||
| land |
| land = [[Frankrijk]]/[[Koninkrijk der Nederlanden]] |
||
| hoofdplaats = [[Marigot (Sint-Maarten)|Marigot]] / [[Philipsburg]] |
| hoofdplaats = [[Marigot (Sint-Maarten)|Marigot]] / [[Philipsburg]] |
||
| km2 |
| km2 = 53 / 34 (totaal 87 ) |
||
| hoogste punt = Pic Paradis (411 m) |
| hoogste punt = Pic Paradis (411 m) |
||
| lengte = 14,3 km |
| lengte = 14,3 km |
||
| breedte = 13,3 km |
| breedte = 13,3 km |
||
| omtrek |
| omtrek = |
||
| inwoners |
| inwoners = 74.884 (2007) |
||
| gebruik |
| gebruik = |
||
}} |
}} |
||
[[Bestand:Saint martin map.PNG|{{Largethumb}}|Detailkaart]] |
[[Bestand:Saint martin map.PNG|{{Largethumb}}|Detailkaart]] |
||
| Regel 45: | Regel 45: | ||
== Geschiedenis == |
== Geschiedenis == |
||
Sinds 4000 v. Chr is het eiland bewoond, sinds ca. 800 door de [[Arowakken]]-indianen. In de [[14e eeuw]] kwamen de [[Cariben (indianen)|Carib]]-indianen, die veel oorlogszuchtiger waren en mogelijk aan [[kannibalisme]] deden. Zij noemden het eiland ''Soualiga'' (Zouteiland). |
Sinds 4000 v. Chr is het eiland bewoond, sinds ca. 800 door de [[Arowakken]]-indianen. In de [[14e eeuw]] kwamen de [[Cariben (indianen)|Carib]]-indianen, die veel oorlogszuchtiger waren en mogelijk aan [[kannibalisme]] deden. Zij noemden het eiland ''Soualiga'' (Zouteiland). |
||
Het eiland zou op [[11 november]] (Sint-Maarten) [[1493]] door [[Christoffel Columbus|Columbus]] ontdekt zijn. De [[Spanje (personele unie)|Spanjaarden]] lieten het eiland aanvankelijk met rust. Rond 1630 vestigden zich er Fransen en Nederlanders, vooral vanwege het aanwezige [[Zeezout|zout]], maar zij werden door de Spanjaarden verdreven. Pas in 1644 gaven de Spanjaarden hun rechten op. |
|||
Op 23 maart 1648 tekenden het [[koninkrijk Frankrijk]] en de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]] een overeenkomst ([[Verdrag van Concordia]]), waarbij het eiland gedeeld werd. Pas in 1817 werd deze overeenkomst definitief; het eiland was toen al ongeveer 16 keer van eigenaar verwisseld. |
Op 23 maart 1648 tekenden het [[koninkrijk Frankrijk]] en de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]] een overeenkomst ([[Verdrag van Concordia]]), waarbij het eiland gedeeld werd. Pas in 1817 werd deze overeenkomst definitief; het eiland was toen al ongeveer 16 keer van eigenaar verwisseld. |
||
=== Orkanen === |
|||
Het eiland is enkele malen door een verwoestende orkaan getroffen. De meest recente was [[Irma (orkaan)|Irma]] op 6 september 2017, waarbij meerdere doden vielen.<ref>[https://www.trouw.nl/home/legaal-of-illegaal-noodhulp-is-voor-iedereen-op-sint-maarten~a21f984c] Trouw, 9 september, pagina 5</ref> |
|||
Sint Maarten ligt in een gebied dat kwetsbaar is voor [[Tropische cycloon|orkanen]]. Zo werd Sint Maarten in 1995 zwaar getroffen door [[Atlantisch orkaanseizoen 1995#Orkaan Luis|orkaan Luis]], die grote schade aan het eiland berokkende. |
|||
| ⚫ | Op 6 september 2017 werd het eiland getroffen door [[Irma (orkaan)|orkaan Irma]]. Deze was van de zwaarste categorie (5) en richtte opnieuw zware schade aan op het eiland, waarbij er meerdere doden en gewonden vielen.<ref>[https://nos.nl/artikel/2191759-sint-maarten-zwaar-getroffen-zeker-acht-doden-op-franse-eilanden.html Sint Maarten zwaar getroffen: zeker acht doden op Franse eilanden], NOS Nieuws, 7 september 2017</ref><ref>[https://www.trouw.nl/home/legaal-of-illegaal-noodhulp-is-voor-iedereen-op-sint-maarten~a21f984c Legaal of illegaal, noodhulp is voor iedereen op Sint Maarten] |
||
| ⚫ | |||
Trouw, 9 september, pagina 5</ref><ref>[https://www.nrc.nl/nieuws/2017/09/09/de-orkaan-die-alles-overtrof-12904490-a1572842 De orkaan die alles overtrof], www.nrc.nl; 9 september 2017</ref> |
|||
| ⚫ | Sint Maarten is een belangrijke [[toerisme|toeristenbestemming]]. Er meren dagelijks meerdere [[cruisetoerisme|cruiseschepen]] aan. Op het Nederlandse deel van het eiland bevindt zich het [[Princess Juliana International Airport]], waarop vliegtuigen van het type [[Boeing 747]] kunnen landen. Ook op het Franse deel ligt een vliegveldje: [[Aérogare de l'Espérance]]. Amerikanen vormen het leeuwendeel van de toeristen die arriveren per cruiseschip en per vliegtuig. |
||
| ⚫ | |||
{{Zie hoofdartikel|Lijst van Antilliaanse rampen}} |
{{Zie hoofdartikel|Lijst van Antilliaanse rampen}} |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Sint Maarten is een belangrijke [[toerisme|toeristenbestemming]]. Er meren dagelijks meerdere [[cruisetoerisme|cruiseschepen]] aan. Op het Nederlandse deel van het eiland bevindt zich het [[Princess Juliana International Airport]], waarop vliegtuigen van het type [[Boeing 747]] kunnen landen. Ook op het Franse deel ligt een vliegveldje: [[Aérogare de l'Espérance]]. Amerikanen vormen het leeuwendeel van de toeristen die arriveren per cruiseschip en per vliegtuig. |
||
==Kunst, cultuur, sport, evenementen== |
==Kunst, cultuur, sport, evenementen== |
||
Sint Maarten is historisch en cultureel een smeltkroes van Europese en [[Caraïben|Caribische]] invloeden, hetgeen onder andere in de kunst en architectuur van het eiland tot uitdrukking komt. Het is vrijwel onmogelijk om de kunst van Sint Maarten los te zien van de rest van het Caribisch gebied. |
Sint Maarten is historisch en cultureel een smeltkroes van Europese en [[Caraïben|Caribische]] invloeden, hetgeen onder andere in de kunst en architectuur van het eiland tot uitdrukking komt. Het is vrijwel onmogelijk om de kunst van Sint Maarten los te zien van de rest van het Caribisch gebied. |
||
De [[Universiteit van Sint Maarten]] biedt door het jaar heen maar ook in de zomer diverse cursussen aan jongeren vanuit de hele Antillen. Favoriete sporten op het eiland zijn honkbal, softbal, boksen, atletiek, voetbal en basketbal. Daarnaast zijn de [[hanengevecht]]en een bekend fenomeen. Deze oude sport wordt beoefend op onder andere het Franse deel van het eiland, [[La Savanna]], [[Rambeaud]] en [[Grand Case]]. Hierbij wordt ook gegokt. In april is het jaarlijkse [[carnaval]], dat in [[Afro-Caraïbisch|Afrikaans-Caribische]] stijl wordt gevierd. Dit carnaval wordt zelfs uitbundiger gevierd dan kerstmis. De voorbereidingen van de kostuums worden reeds in november gestart. Het eiland kent voorts veel toeristische trekpleisters, resorts, discotheken, restaurants en zwemgelegenheden, maar ook diverse musea, kerken, en concertlocaties. |
De [[Universiteit van Sint Maarten]] biedt door het jaar heen maar ook in de zomer diverse cursussen aan jongeren vanuit de hele Antillen. Favoriete sporten op het eiland zijn honkbal, softbal, boksen, atletiek, voetbal en basketbal. Daarnaast zijn de [[hanengevecht]]en een bekend fenomeen. Deze oude sport wordt beoefend op onder andere het Franse deel van het eiland, [[La Savanna]], [[Rambeaud]] en [[Grand Case]]. Hierbij wordt ook gegokt. In april is het jaarlijkse [[carnaval]], dat in [[Afro-Caraïbisch|Afrikaans-Caribische]] stijl wordt gevierd. Dit carnaval wordt zelfs uitbundiger gevierd dan kerstmis. De voorbereidingen van de kostuums worden reeds in november gestart. Het eiland kent voorts veel toeristische trekpleisters, resorts, discotheken, restaurants en zwemgelegenheden, maar ook diverse musea, kerken, en concertlocaties. |
||
| Regel 68: | Regel 72: | ||
Op het eiland zijn acht soorten [[vleermuizen]] gevonden:<ref name="Vleermuis">[http://biomicro.sdstate.edu/pederses/CARIBRES.html#sxm {{en}}De vleermuizen van Sint Maarten]</ref> de [[Jamaicavruchtenvampier]] (''Artibeus jamaicensis''), ''[[Ardops|Ardops nichollsi]]'', ''[[Monophyllus plethodon]]'', ''[[Brachyphylla cavernarum]]'', ''[[Molossus molossus]]'', de [[guanovleermuis]] (''Tadarida brasiliensis''), ''[[Mexicaanse trechteroorvleermuis|Natalus stramineus]]'' en de [[grote hazenlipvleermuis]] (''Noctilio leporinus''). Ook het uitgestorven [[knaagdieren|knaagdier]] ''[[Amblyrhiza]]'' kwam op Sint Maarten voor. |
Op het eiland zijn acht soorten [[vleermuizen]] gevonden:<ref name="Vleermuis">[http://biomicro.sdstate.edu/pederses/CARIBRES.html#sxm {{en}}De vleermuizen van Sint Maarten]</ref> de [[Jamaicavruchtenvampier]] (''Artibeus jamaicensis''), ''[[Ardops|Ardops nichollsi]]'', ''[[Monophyllus plethodon]]'', ''[[Brachyphylla cavernarum]]'', ''[[Molossus molossus]]'', de [[guanovleermuis]] (''Tadarida brasiliensis''), ''[[Mexicaanse trechteroorvleermuis|Natalus stramineus]]'' en de [[grote hazenlipvleermuis]] (''Noctilio leporinus''). Ook het uitgestorven [[knaagdieren|knaagdier]] ''[[Amblyrhiza]]'' kwam op Sint Maarten voor. |
||
Sint Maarten is omgeven met [[koraalrif]], waar een grote variatie aan onderwaterflora en -fauna is: heel veel vissoorten waaronder [[Verpleegsterhaai|verpleegsterhaaien]], [[Reuzenmanta|reuzenmanta's]], [[Adelaarsrog|adelaarsroggen]], [[pijlstaartroggen]], maar ook de [[Zeesterren|zeester]], de [[kreeften|kreeft]], de [[roze vleugelhoorn]] en de [[Holacanthus ciliaris|gekroonde keizersvis]]. |
|||
Er zijn ook diverse soorten schildpadden te vinden, zoals de [[lederschildpad]], de [[onechte karetschildpad]] en de [[karetschildpad]]. Ze kunnen gezien worden in het zuidelijke en oostelijke gedeelte van het eiland. |
Er zijn ook diverse soorten schildpadden te vinden, zoals de [[lederschildpad]], de [[onechte karetschildpad]] en de [[karetschildpad]]. Ze kunnen gezien worden in het zuidelijke en oostelijke gedeelte van het eiland. |
||
| Regel 82: | Regel 86: | ||
* [[Sjabbe Bouman]] (1915-2008), Nederlands atleet |
* [[Sjabbe Bouman]] (1915-2008), Nederlands atleet |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{Appendix}} |
{{Appendix}} |
||
| ⚫ | |||
{{Commonscat|Sint Maarten, Dutch Caribbean|Sint Maarten (Nederlands deel)}} |
|||
| ⚫ | |||
{{Coor title dms|18|3|48|N|63|3|37|W|type:isle_region:FR/NL}} |
{{Coor title dms|18|3|48|N|63|3|37|W|type:isle_region:FR/NL}} |
||
Versie van 11 sep 2017 03:15
| Eiland van Frankrijk/Koninkrijk der Nederlanden | |
|---|---|
 
| |
| Locatie | |
| Land | Frankrijk/Koninkrijk der Nederlanden |
| Eilandengroep | Kleine Antillen |
| Coördinaten | 18°4'NB, 63°3'WL |
| Algemeen | |
| Oppervlakte | 53 / 34 (totaal 87 ) km² |
| Inwoners | 74.884 (2007) |
| Hoofdplaats | Marigot / Philipsburg |
| Lengte | 14,3 km |
| Breedte | 13,3 km |
| Hoogste punt | Pic Paradis (411 m) |
Sint Maarten (Frans: Saint-Martin) is een eiland in de Caraïbische Zee, genoemd naar de heilige Maarten (Martinus van Tours). Het ligt 240 kilometer ten oosten van Puerto Rico, en zuidelijk van Anguilla, en behoort tot de Kleine Antillen.
Grenzen
Sint Maarten is verdeeld in een Frans en een Nederlands deel, Collectivité de Saint-Martin respectievelijk het land Sint Maarten, die Frans resp. Nederlands als officiële taal hebben. De voertaal op het eiland is echter Engels, doordat de bevolking grotendeels afstamt van Engelstalige slaven.
De totale oppervlakte van het eiland bedraagt 87 km². De totale lengte van de grens tussen het Nederlandse en het Franse deel van het eiland bedraagt 10 km. Er is vrij verkeer tussen beide eilandsdelen.
Het Franse deel viel van 1946 tot 2007 onder het departement Guadeloupe, maar koos op 7 december 2003 bij referendum voor zelfbestuur en werd in 2007 een overzeese gemeenschap (collectivité d'outre-mer).
Het Nederlandse deel is sinds 10 oktober 2010 een apart land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Voorheen was het onderdeel van de Nederlandse Antillen.
|
|
Geschiedenis
Sinds 4000 v. Chr is het eiland bewoond, sinds ca. 800 door de Arowakken-indianen. In de 14e eeuw kwamen de Carib-indianen, die veel oorlogszuchtiger waren en mogelijk aan kannibalisme deden. Zij noemden het eiland Soualiga (Zouteiland).
Het eiland zou op 11 november (Sint-Maarten) 1493 door Columbus ontdekt zijn. De Spanjaarden lieten het eiland aanvankelijk met rust. Rond 1630 vestigden zich er Fransen en Nederlanders, vooral vanwege het aanwezige zout, maar zij werden door de Spanjaarden verdreven. Pas in 1644 gaven de Spanjaarden hun rechten op.
Op 23 maart 1648 tekenden het koninkrijk Frankrijk en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een overeenkomst (Verdrag van Concordia), waarbij het eiland gedeeld werd. Pas in 1817 werd deze overeenkomst definitief; het eiland was toen al ongeveer 16 keer van eigenaar verwisseld.
Orkanen
Sint Maarten ligt in een gebied dat kwetsbaar is voor orkanen. Zo werd Sint Maarten in 1995 zwaar getroffen door orkaan Luis, die grote schade aan het eiland berokkende.
Op 6 september 2017 werd het eiland getroffen door orkaan Irma. Deze was van de zwaarste categorie (5) en richtte opnieuw zware schade aan op het eiland, waarbij er meerdere doden en gewonden vielen.[2][3][4]
Zie Lijst van Antilliaanse rampen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Economie
Sint Maarten is een belangrijke toeristenbestemming. Er meren dagelijks meerdere cruiseschepen aan. Op het Nederlandse deel van het eiland bevindt zich het Princess Juliana International Airport, waarop vliegtuigen van het type Boeing 747 kunnen landen. Ook op het Franse deel ligt een vliegveldje: Aérogare de l'Espérance. Amerikanen vormen het leeuwendeel van de toeristen die arriveren per cruiseschip en per vliegtuig.
Kunst, cultuur, sport, evenementen
Sint Maarten is historisch en cultureel een smeltkroes van Europese en Caribische invloeden, hetgeen onder andere in de kunst en architectuur van het eiland tot uitdrukking komt. Het is vrijwel onmogelijk om de kunst van Sint Maarten los te zien van de rest van het Caribisch gebied.
De Universiteit van Sint Maarten biedt door het jaar heen maar ook in de zomer diverse cursussen aan jongeren vanuit de hele Antillen. Favoriete sporten op het eiland zijn honkbal, softbal, boksen, atletiek, voetbal en basketbal. Daarnaast zijn de hanengevechten een bekend fenomeen. Deze oude sport wordt beoefend op onder andere het Franse deel van het eiland, La Savanna, Rambeaud en Grand Case. Hierbij wordt ook gegokt. In april is het jaarlijkse carnaval, dat in Afrikaans-Caribische stijl wordt gevierd. Dit carnaval wordt zelfs uitbundiger gevierd dan kerstmis. De voorbereidingen van de kostuums worden reeds in november gestart. Het eiland kent voorts veel toeristische trekpleisters, resorts, discotheken, restaurants en zwemgelegenheden, maar ook diverse musea, kerken, en concertlocaties.
Fauna
Op het eiland treft men veel hagedissen en (groene) leguanen aan. Daarnaast leven er verwilderde geiten, bosratten, landheremietkreeften en meer dan 160 verschillende vogelsoorten, waaronder geelborstzangers, kolibries en pelikanen. Deze laatste is de nationale vogel van Sint Maarten. Je treft een afbeelding van de bruine pelikaan op het Wapen van Sint Maarten aan.
Op het eiland zijn acht soorten vleermuizen gevonden:[5] de Jamaicavruchtenvampier (Artibeus jamaicensis), Ardops nichollsi, Monophyllus plethodon, Brachyphylla cavernarum, Molossus molossus, de guanovleermuis (Tadarida brasiliensis), Natalus stramineus en de grote hazenlipvleermuis (Noctilio leporinus). Ook het uitgestorven knaagdier Amblyrhiza kwam op Sint Maarten voor.
Sint Maarten is omgeven met koraalrif, waar een grote variatie aan onderwaterflora en -fauna is: heel veel vissoorten waaronder verpleegsterhaaien, reuzenmanta's, adelaarsroggen, pijlstaartroggen, maar ook de zeester, de kreeft, de roze vleugelhoorn en de gekroonde keizersvis.
Er zijn ook diverse soorten schildpadden te vinden, zoals de lederschildpad, de onechte karetschildpad en de karetschildpad. Ze kunnen gezien worden in het zuidelijke en oostelijke gedeelte van het eiland.
Flora
Door het droge klimaat op Sint Maarten is de verscheidenheid aan flora beperkt. Het eiland telt desalniettemin meer dan vijfhonderd verschillende plantensoorten. In het heuvelachtige groene binnenland zijn veel palmbomen, cactussen, varens, loofbomen en dennenbomen. In het westen is meer water en dat levert een andere vegetatie op. Aan de waterkant van de Simpson Bay Lagoon zijn dat bijvoorbeeld mangroven.
Op Sint Maarten treft men fruitdragende bomen aan, leveranciers van de onder meer bananen, sinaasappelen, citroenen, citrusvruchten en mango's. Daarnaast is er de guavaberry die de bessen draagt waarvan likeur wordt gemaakt. Net als op de andere Caribische eilanden groeit er ook de aloë vera, erg populair voor (gezonde)voeding en cosmetica. Ook wilde salie is te vinden op het eiland. Aan de kust groeien veel katoen en manzanillabomen (Hippomane mancinella). Aan deze laatste groeien giftige vruchten: zelfs druppels uit de boom na een regenbui leiden vaak tot hevige huidirritatie.
Daarnaast zijn er unieke plantensoorten zoals de wisselbloem (Lantana camara) (yellow and orange sage), de flamboyant (Delonix regia) en de hibiscus. De wisselbloem komt ook voor in het wapen van Sint Maarten. Omdat het eiland weinig verschil in de seizoenen kent, bloeien planten het hele jaar door.
Geboren
- Sjabbe Bouman (1915-2008), Nederlands atleet
Bronnen, noten en/of referenties
|
