N-hexaan: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Toepassing: Grammatica gecorrigeerd
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app
Regel 97: Regel 97:


== Toepassing ==
== Toepassing ==
''n''-hexaan wordt gebruikt om olie op te lossen uit [[sojabonen]] bij de productieproces, waardoor in de eindproducten voor menselijke consumptie sporen hexaan zitten. De hoeveelheden die daarbij geconsumeerd worden, zoals waargenomen bij [[olijfolie]] onder andere, zitten onder een acceptabele waarde.<ref>[http://www.soyfoods.org/wp-content/uploads/Regulatory%20Expert%20Document-Barry%20Swanson%20revised.pdf Hexaan & sojabonen]{{en}}</ref>
''n''-hexaan wordt gebruikt om olie op te lossen uit [[sojabonen]] bij het productieproces, waardoor in de eindproducten voor menselijke consumptie sporen hexaan zitten. De hoeveelheden die daarbij geconsumeerd worden, zoals waargenomen bij [[olijfolie]] onder andere, zitten onder een acceptabele waarde.<ref>[http://www.soyfoods.org/wp-content/uploads/Regulatory%20Expert%20Document-Barry%20Swanson%20revised.pdf Hexaan & sojabonen]{{en}}</ref>


== Externe links ==
== Externe links ==

Versie van 18 nov 2017 01:46

n-hexaan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van n-hexaan
N-hexaan
Algemeen
Molecuulformule C6H14
IUPAC-naam n-hexaan
Molmassa 86,17536 g/mol
SMILES
CCCCCC
InChI
1S/C6H14/c1-3-5-6-4-2/h3-6H2,1-2H3
CAS-nummer 110-54-3
PubChem 8058
Wikidata Q150440
Beschrijving Vluchtige, kleurloze vloeistof met kenmerkende geur
Vergelijkbaar met n-pentaan, n-heptaan
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
OntvlambaarSchadelijkSchadelijk voor de gezondheidMilieugevaarlijk
Gevaar
H-zinnen H225 - H304 - H315 - H336 - H361 - H373 - H411
EUH-zinnen geen
P-zinnen P210 - P261 - P273 - P281 - P301+P310 - P331
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Kleur kleurloos
Dichtheid 0,6603 g/cm³
Smeltpunt -95 °C
Kookpunt 69 °C
Vlampunt -22 °C
Oplosbaarheid in water (bij 20°C) 0,0013 g/L
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

n-hexaan is een organische verbinding met als brutoformule C6H14. Het is bij kamertemperatuur een kleurloze ontvlambare vloeistof die onder meer wordt gebruikt als oplosmiddel. Het wordt gewonnen uit aardolie.

Structuur en eigenschappen

n-hexaan is een verzadigde koolwaterstof en valt binnen de stofklasse der alkanen, in het bijzonder de lineaire alkanen. Andere koolwaterstoffen met zes koolstofatomen zijn cyclohexaan (een cycloalkaan) en benzeen (een aromaat).

n-hexaan is weinig reactief en is een bestanddeel van benzine.

Isomeren

hexaan kent 5 isomeren:

Verbinding Kookpunt (°C)
n-hexaan 69
2,2-dimethylbutaan 49,7
2,3-dimethylbutaan 57,9
2-methylpentaan 61,0
3-methylpentaan 63,15

De atmosferische kookpunten van deze isomeren zijn respectievelijk: 49,7°C (2,2-dimethylbutaan), 57,9°C (2,3-dimethylbutaan), 61°C (2-methylpentaan), 63,15°C (3-methylpentaan) en 69°C (n-hexaan). De toename in het atmosferisch kookpunt valt te verklaren uit de afname van het aantal vertakkingen. Een lineaire molecule kan immers meer interacties aangaan met een andere lineaire molecule dan met vertakte. Deze wisselwerking staat bekend als Londonkracht.

Toxicologie en veiligheid

n-hexaan is een schadelijke stof voor de gezondheid, voornamelijk op lange termijn. De acute toxiciteit van de vloeistof is relatief laag, hoewel de damp een milde narcotische werking kan hebben. Het inhaleren van hoge concentraties van de damp kan in eerste instantie een euforisch gevoel opleveren, maar dit wordt gevolgd door slapeloosheid, hoofdpijn en braken.

De langetermijneffecten van n-hexaan zijn goed bekend en beschreven. Wanneer de mens chronisch wordt blootgesteld aan dampconcentraties van 400 tot 600 ppm kan een ontregeling van het perifeer zenuwstelsel optreden. De initiële symptomen zijn tintelingen en krampen in de armen en benen, gevolgd door moeheid en spierverslapping. In ernstiger gevallen wordt atrofie van de spieren vastgesteld, samen met coördinatieverlies en problemen met de ogen. De toxiciteit is niet aan n-hexaan zelf te wijten, maar aan de geoxideerde metaboliet ervan, hexaan-2,5-dion. Dit diketon reageert in het lichaam met de aminogroep in de zijketen van lysine in eiwitten, waardoor de werking ervan verstoord wordt.

Toepassing

n-hexaan wordt gebruikt om olie op te lossen uit sojabonen bij het productieproces, waardoor in de eindproducten voor menselijke consumptie sporen hexaan zitten. De hoeveelheden die daarbij geconsumeerd worden, zoals waargenomen bij olijfolie onder andere, zitten onder een acceptabele waarde.[1]

Externe links

Zie de categorie Hexane van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.