Soennisme

Het soennisme, Arabisch: أهل السنة والجماعة, is de stroming binnen de islam met de meeste aanhangers en het grootste verspreidingsgebied. Het soennisme is verdeeld in verschillende madhahib (rechtsscholen), die zonder noemenswaardige onderlinge conflicten naast elkaar bestaan.

Naam

Het woord soenna is Arabisch voor 'traditie'. Soennitische moslims volgen de traditie die gebaseerd is op het leven van de laatste profeet van de islam, Mohammed. De Hadith, een verzameling overleveringen van het spreken, handelen en goedkeuringen van Mohammed, heeft naast het heilige boek van de moslims, de Koran, groot gezag voor soennieten. Ook de instemming van de sahaba, de eerste moslims, 'idjma-as-Sahaba' genaamd over bepaalde specifieke zaken, en de 'qiyaas', analogie, met deze en andere voorvallen zijn bronnen binnen de soennitische stroming van de islam.

Geschiedenis

Het soennisme is evenals het sjiisme ontstaan uit de strijd om de rechtmatige opvolging van Mohammed, die begon na zijn dood in het jaar 632. De soennieten gaan ervan uit dat Mohammed tijdens zijn leven geen opvolger heeft aangeduid, en ook niet heeft aangegeven hoe een opvolger bepaald moest worden. De strijd ging tussen aanhangers van Mohammeds neef en schoonzoon Ali en die van de kaliefen. De soennieten zijn volgelingen van de laatsten. De eerste kalief was Mohammeds schoonvader Aboe Bakr.

Na de eerste vier gekozen kaliefen was het grote schisma binnen de islam een feit en kwam het kalifaat in handen van opeenvolgende soennitische dynastieën, de Omajjaden en de Abbassiden. Hun invloed strekte zich via veroveringsoorlogen binnen enkele generaties uit van Spanje (de Pyreneeën) tot aan de Punjab in oostelijk India.

Het soennisme krijgt veel kritiek van aanhangers van andere islamitische stromingen en van buitenaf, omdat het qua praktisering, hadith-keuze en leer te veel beïnvloed zou zijn door de Omajjaden.

Soennieten en sjiieten

Soennitische theologie wijkt op bepaalde punten af van die van de sjiieten: onder meer de 'al Mahdi' (verlosser). Wel geloven de soennieten dat de Mahdi nog zal verschijnen. Verder de rol van de imam: voor soenni's niet veel meer dan de leider van het vrijdagse gebed in de moskee. Bij de soennieten is n.l. (her)interpretatie van de Koran niet toegestaan, bij de sjiieten mag de imam deze wel (her)interpreteren en dient een gelovige zich daarom een te volgen imam te kiezen.

Circa 90% van alle moslims, ook die in het Westen leven, is soennitisch. De andere stromingen zijn het sjiisme, beleden in Iran, en het ibadisme, beleden in Oman. De oemma is de wereldwijde islamitische gemeenschap.

Landen met een moslimbevolking van minimaal 10%

■ soennitisch

■ sjiitisch

■ ibadisch

Rechtsscholen

De Soenna zoals vastgelegd in de 6 Hadith-verzamelingen wordt geïnterpreteerd door juristen van 4 Soenni madhabs, scholen van jurisprudentie: Hanafi, Hanbali, Maliki en Shafi'i, en vormen naast de koran als primaire bron voor de regels van de islamitische wet, de Sharia, die praktisch ieder aspect van het leven, van persoonlijke hygiëne tot macro-economie, bestrijkt.

Zie ook

• Internationale soennitische conferentie in Grozny

· ·

Islam (portaal)

Bronnen, noten en/of referenties