Verzamelstoornis

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Appartement van een dwangmatige verzamelaar

Verzamelstoornis of hoarding is een psychiatrische aandoening die volgens de DSM-5 behoort tot het obsessieve-compulsieve spectrum. Er is sprake van persisterende moeilijkheden met het weggooien van bezittingen. De woning van een dwangmatige verzamelaar of 'hoarder' kan zo overvol raken, dat er geen ruimte voor normale bewoning overblijft. Verzamelstoornis wordt geassocieerd met verschillende gezondheidsrisico's, slecht functioneren, economische lasten en nadelige gevolgen voor familie en vrienden.

Vaak ziet men het volgende patroon:

• Allerlei zaken die de meeste mensen zouden wegdoen, worden bewaard. Hierdoor worden eerst de overtollige ruimtes zoals zolder en garage, en vervolgens de woonruimtes gevuld met met objecten. Uiteindelijk raken zelfs de slaapkamers, keuken en de badkamer overvol.
• Het huis raakt zo overvol dat er geen ruimte meer is voor normale bewoning. Bedden kunnen niet meer worden beslapen, de keuken kan niet meer worden gebruikt evenmin als de badkamer, aangezien zelfs bedden, wastafels, baden en douches, en aanrechten volgestouwd zijn. Dit heeft negatieve effecten op de hygiëne in huis en derhalve de gezondheid en functioneren. Ook ontstaat een brandonveilige situatie.
• De obsessieve verzamelaar vereenzaamt omdat hij geen vrienden of familie meer uitnodigt wegens schaamte voor de rommel, of hier ruzie over krijgt. Vaak worden de blinden of gordijnen permanent gesloten. Ook is het mogelijk dat de verzamelaar problemen krijgt met buren, de verhuurder, woningbouwvereniging of eigenaarsvereniging, die hem aanspreken op de situatie en in het uiterste geval tot juridische stappen over kunnen gaan.

Soms bestaat een voorkeur voor een bepaalde zaak. Een bekend voorbeeld is bibliomanie, waarbij iemand dwangmatig boeken verzamelt die hij niet of nauwelijks leest en die ook als collectestukken geen grote waarde vertegenwoordigen. Ook bestaan personen die obsessief huisdieren verzamelen, dat wil zeggen dat ze meer huisdieren houden dan waar zij of de woonruimte de capaciteit voor hebben, met onhygiënische situaties ten gevolge. In dit geval komen ook dierenwelzijnsaspecten aan de orde. Een verzamelstoornis kan zich ook uiten in de vorm van een downloadmanie, waarbij iemand obsessief (bepaalde) bestanden download. Dit kan ertoe leiden dat men dag en nacht achter de computer zit en dagelijkse taken verwaarloost. Er is hier een overlap met download- of internetverslaving. Bij betrapte downloaders van kinderporno bestaat een niet onaanzienlijk deel uit mensen die het mede of vooral om het verzamelen gaat, ze verzamelen bijvoorbeeld alles op het gebied van porno (waaronder kinderporno) of verzamelen een bepaald soort porno (bijvoorbeeld bondage) waarbij ze ook kinderporno meenemen,

Bronnen, noten en/of referenties