Raad van Brabant

Het Paleis der Natie, zetel van de Raad van Brabant vanaf 1783; heden zetel van het Federaal Parlement van België

De Raad van Brabant was het hoogste rechtscollege in het hertogdom Brabant en de Landen van Overmaas. Gerechtelijke taken werden door de hertogen toegewezen aan een Curia of Raad. In 1430 (29 december) hervormde Filips de Goede zijn Camere tot een uitsluitend rechtsprekend college. De naam Raad van Brabant ontstond geleidelijk. Hij is niet te verwarren met de eerdere Raad van Kortenberg.

Vanaf 1576 trad de griffier van de Raad van Brabant ook op als griffier van de Staten-Generaal van de Nederlanden in Brussel.

Tijdens de Nederlandse opstand richtte de naar Den Haag overgebrachte Staten-Generaal op 26 september 1591 een eigen Raad van Brabant op voor het bestuur van het deel van het hertogdom onder Staatse controle. Als deze laatste de "Staatse" Raad van Brabant (in Den Haag) genoemd werd (ook wel Raad en Leenhove van Brabant), werd de oorspronkelijke Raad meer en meer de "Soevereine" Raad van Brabant (in Brussel) genoemd.

De Staatse Raad van Brabant fungeerde voornamelijk voor zaken in hoger beroep. Door het Leenhof van Brabant werden beleningen geregistreerd, voornamelijk van leengoederen in de Meierij van 's-Hertogenbosch. In 1795 werd de Raad ontbonden en vervangen door het Hof van Justitie te 's-Hertogenbosch.

Het archief van de (Soevereine) Raad van Brabant wordt beheerd op het Rijksarchief te Brussel. Het archief van de Staatse Raad en Leenhof van Brabant wordt beheerd op het Brabants Historisch Informatie Centrum in 's-Hertogenbosch. In het archief van de Raad zitten grote reeksen criminele en civiele vonnissen en criminele en civiele procesdossiers. De leenboeken bevatten lijsten en akten betreffende lenen van de hertog van Brabant en uit latere periodes.

Zie ook

• Raad van Vlaanderen
• Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland
• Willem Wittouck

Literatuur

• Arthur Gaillard, Le Conseil de Brabant, 3 dln., 1898–1902:
  • Vol. I, Histoire, 1898
  • Vol. II, Organisation et procédure, 1901
  • Vol. III, Organisation et procédure, 1902
• Jules Nauwelaers, Histoire des avocats au souverain conseil de Brabant, 2 dln., 1947
• Noordbrabants Historisch Jaarboek, 1985, ISBN 90601134284 (themanummer)
• Philippe Godding, Le Conseil de Brabant sous le règne de Philippe le Bon (1430-1467), 1999, ISBN 2803101629
• Erik-Jan Broers en Beatrix C. M. Jacobs, Staatse Raad van Brabant. Procesgids, 2000, ISBN 9065506276

Externe links

• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de gemeenten (1601-1700)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de adel (1511-1650)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de adel 1496-1722 (vnl. 1651-1690)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de adel 1618-1702 (vnl. 1691-1700)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de adel 1738-1795 (vnl. 1750-1795).
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de clerus 1672-1758 (vnl. 1700-1749)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de clerus 1749-1795
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de Staten van Brabant (1605-1794)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de Staten van Limburg, Dalhem, Valkenburg en 's-Hertogenrade, 1628-1788
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de particulieren (eerste reeks) 1574-1794. (vnl. 1670-1794)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de particulieren (tweede reeks) 1477-1632 (vnl. 1529-1632)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de particulieren 1724-1796 (vnl. 1754-1774)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de particulieren 1771-1796 (vnl. 1774-1775)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de steden (behalve Brussel) (1596 - 1794)
• Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de stad Brussel en steden supplement 1558-1795
• Informatie over en zoeken in het archief van de Staatse Raad en Leenhof van Brabant

Bronnen

• H. Deceulaer, Inventaris van de Raad van Brabant. Processen van de gemeenten (1601-1700) (Rijksarchief Brussel, Inventarissen 60), Brussel 2013, ISBN 978-90-5746-571-0
• B. Tops, Inventaris van de Raad van Brabant. Processen van de adel (1511-1650) (Rijksarchief Brussel, Inventarissen 62), Brussel 2013, ISBN 978-90-5746-574-1
• Ph. Godding, Le Conseil de Brabant sous le règne de Philippe le Bon (1430-1467)

Noten