Het Europees kampioenschap voetbal2020 of Euro 2020 wordt de 16e editie van het vierjaarlijkse voetbaltoernooi. Het wordt gehouden in de zomer van 2020 in twaalf verschillende landen.[1] Nog nooit waren zoveel landen gastheer tegelijk. De openingswedstrijd wordt gespeeld in Rome, de finale in Londen.
Kandidaatstelling
Procedure
De eindronde zou in eerste instantie in dertien stadions in dertien steden in dertien landen worden gehouden. Twaalf steden zouden elk drie groepswedstrijden en een achtste of kwartfinale organiseren, de dertiende stad zou de halve finales en finale organiseren. Omdat de UEFA in 2017 besloot om Brussel als speelstad te schrappen, werden dat uiteindelijk twaalf steden en landen.[2]
Alle landen die bij de UEFA zijn aangesloten mochten één stadion aandragen om de groepswedstrijden en de knock-outwedstrijd te organiseren en één stadion aandragen voor de finaleronde. Dit mocht hetzelfde stadion zijn. Nieuwe stadions mochten ook worden voorgedragen mits deze uiterlijk in 2016 worden opgeleverd.
De minimale capaciteit voor de stadions voor de verschillende fases van het toernooi was als volgt vastgesteld:
70.000 voor de halve finale en finale,
60.000 voor de kwartfinales,
50.000 voor de achtste finale en de groepswedstrijden.
Twee uitzonderingen werden toegestaan voor stadions met een capaciteit van 30.000 toeschouwers. Hier mogen dan de groepswedstrijden en een achtste finale worden gehouden.
Alle landen moeten meedoen aan de kwalificaties en het is dus mogelijk dat een gastland zich niet kwalificeert.
Tijdspad
Het tijdspad voor landen om hun speelstad aan te bieden is als volgt:[1]
28 maart 2013: De UEFA stelt de eisen aan de kandidatuur en de regels vast;
april 2013: De UEFA publiceert de eisen en opent de bidfase;
september 2013: De landen moeten hun kandidaatstad benoemen;
april 2014: De landen moeten het bidbook indienen en de UEFA start met de beoordeling;
19 september 2014: De UEFA wijst de speelsteden aan.
Kandidaatstadions
De UEFA publiceerde in april 2014 de lijst met kandidaatstadions. Twee landen wilden de finaleronde organiseren; Duitsland en Engeland. Negentien landen (waaronder ook Duitsland en Engeland) wilden de groepswedstrijden organiseren. Hiervan werden er dertien geselecteerd.[3] Vier landen (Bulgarije, Denemarken, Macedonië en Wit-Rusland), stelden zich kandidaat met een stadion met een capaciteit tussen de 35.000 en 50.000 toeschouwers; hier zouden er maximaal twee van worden geselecteerd. Van de 15 landen met stadions vanaf 50.000 toeschouwers zouden ten minste 11 landen worden geselecteerd. De stadions werden al in september 2014 aangewezen.[4]
* De UEFA besloot in 2017 om Brussel als speelstad te schrappen omdat er onvoldoende zekerheid was dat het nieuw te bouwen stadion tijdig gereed zou komen. De in Brussel geplande wedstrijden werden toegedeeld aan Londen[5]
Proces voorafgaand aan het besluit tot de pan-Europese opzet
In eerste instantie zouden één of twee landen zich kandidaat moeten stellen om het toernooi te organiseren, zo maakte de UEFA begin 2012 bekend. Landen hadden tot mei 2012 de tijd om hun interesse te tonen. Indien er slechts één kandidaat zou zijn, zou de UEFA met dat land verdergaan om te kijken of het geschikt is voor de organisatie. Bij meerdere kandidaten zouden de kandidaten 18 maanden de tijd krijgen om een bidbook in te dienen en zou het gastland eind 2013, begin 2014 bekend worden gemaakt.[6]
Tot enkele dagen voor de deadline bleek Turkije waarschijnlijk de enige belangstellende te worden.[7] Op het laatste moment maakten ook de combinatie van Azerbeidzjan en Georgië en een van Ierland, Schotland en Wales hun interesse bekend.[8][8][9] Een maand later gaf de UEFA niet alleen deze landen, maar ook alle andere landen de mogelijkheid om voor het einde van 2012 met een bidbook te komen.[10]
Tijdens een persconferentie op 30 juni 2012, een dag voor de finale van Euro 2012 maakte UEFA-voorzitter Michel Platini bekend dat hij overweegt om het toernooi in 2020 over 12 à 13 steden over Europa te willen houden. Dit ter ere van het 60-jarige bestaan van het EK. Ook zou het financieel interessant zijn omdat dan per stad of land slechts één stadion nodig is. Platini gaf verder aan dat de UEFA in januari 2013 besluit of het de kandidatuur openstelt voor één land, twee landen of voor heel Europa.[11]
De UEFA besloot op 6 december 2012 het toernooi in verschillende landen te houden. Van de 53 Europese voetbalbonden was alleen de Turkse voetbalbond tegen.[12] Turkije achtte zich kansrijk om in 2020 het toernooi alleen te mogen organiseren, mede na de publiekelijke steun van Platini.[13]
Direct na de bekendmaking van de definitieve opzet in januari 2013 gaf Platini een persconferentie waarbij hij aangaf op Turkije te stemmen wanneer dat land zich kandidaat zou stellen voor de organisatie van de halve finales en finale. Hij maakte wel een voorbehoud; als Istanboel op 7 september 2013 de organisatie van de Olympische Zomerspelen 2020 was toegewezen, was het uitgesloten dat het EK in Turkije zou worden gehouden.[14] Het was echter Tokio dat de voorkeur kreeg boven Istanboel en Madrid. Vlak voor het verstrijken van de deadline besloot de Turkse voetbalbond zich niet kandidaat te stellen. Dit omdat het graag het toernooi alleen wil organiseren en het zich daarom zal richten op 2024.[15]
Eenheid en verbondenheid zijn belangrijke kenmerken van het logo, die tot uiting komen door de afbeelding van een brug. De basis van het logo is een brug, met daarop de Henri Delaunay-Cup. Rondom de beker staan de fans. Elk van de 12 landen ontwierp een eigen logo met een brug uit de eigen speelstad.[26]
De kwalificatiegroepen werden geloot op 2 december 2018 in Dublin.
Procedure
Alle landen die deelnemen moeten zich via de kwalificatie plaatsen, ook de landen waar tijdens de eindronde wordt gespeeld. Voor de kwalificatie worden tien groepen gevormd waarbij uit iedere groep de eerste twee landen zich plaatsen voor de eindronde. De 55 landen die zich hebben ingeschreven worden verdeeld over vijf groepen met vijf landen en vijf groepen met zes landen. Bij de loting worden alle landen geplaatst op basis van hun prestaties tijdens de UEFA Nations League 2018-19. De vier landen die zich hebben geplaatst voor de finale van de Nations League worden geplaatst in een groep van vijf landen.
Bij de indeling van de groepen wordt rekening gehouden met meerdere extra factoren waaronder ligging van het land en politieke gevoeligheden. Bovendien kunnen hooguit twee landen die wedstrijden tijdens de eindronde organiseren bij elkaar in de groep komen.
Na de kwalificatie hebben 20 landen zich geplaatst. De laatste vier deelnemers komen uit de play-offs die in de vier divisies van de Nations League worden gehouden na afloop van de kwalificatie.
Om de uitbreiding van 16 naar 24 ploegen op te vangen, is het format gewijzigd in vergelijking met de editie van 2012. Er worden twee extra groepen toegevoegd in de groepsfase, en een extra ronde in de knock-outfase. De zes groepen (A tot en met F) bestaan elk uit vier ploegen, waarvan de beste twee van elke groep doorgaan naar de knock-outfase. Ook de vier beste derde ploegen gaan door naar de achtste finales, voor er wordt overgegaan naar de gebruikelijke kwartfinales, halve finales en de finale. Zo vallen er na de groepsfase slechts acht ploegen af.
Dit format genereert een totaal van 51 wedstrijden, tegenover de 31 wedstrijden die gespeeld werden op de voormalige 16 ploegen-toernooien. Deze 51 wedstrijden worden in een periode van 31 dagen afgewerkt.
Tijdzones
Omdat de 12 speelsteden van het EK verspreid zijn over een groot deel van Europa, krijgt men tijdens het EK te maken met speelsteden in verschillende tijdzones. De tijdzones variëren tijdens het EK van UTC+1 tot UTC+4. Dublin, Glasgow en Londen vallen tijdens het EK in tijdzone UTC+1 (1 uur vroeger). Amsterdam, Bilbao, Boedapest, Kopenhagen, München en Rome vallen tijden het EK in tijdzone UTC+2 (geen tijdsverschil). Boekarest en Sint-Petersburg vallen tijdens het EK in tijdzone UTC+3 (1 uur later) en Bakoe valt tijdens het EK in tijdzone UTC+4 (2 uur later).[27]
Loting
De groepen worden geloot in Boekarest, op 30 november 2019.
Voorlopige potindeling en speelschema
De 24 ploegen worden in zes groepen van vier ploegen geloot. De vier ploegen die zich plaatsen via de play-offs zijn ten tijde van de loting nog niet bekend. Om deze reden worden die ploegen ingedeeld als play-off winnaars 1 tot en met 4. De volgende criteria worden aangehouden tijdens de loting: [28]
De potindeling wordt bepaald op basis van de overall ranking in de kwalificatie voor de Europese Kampioenschappen 2020 na afloop van de kwalificatie.
Gekwalificeerde landen die tevens ook groepswedstrijden organiseren in een speelstad worden ingedeeld in die groep waar deze wedstrijden worden afgewerkt.
Als het niet mogelijk is om de loting te volbrengen op 30 november 2019 zal er nog een additionele loting plaatsvinden nadat de play-off wedstrijden hebben plaatsgevonden.
Pot 1 (Groepshoofden)
Pot 2
Pot 3
Pot 4
Beslissingscriteria
In eerste instantie zijn teams gerangschikt op het aantal punten in alle groepswedstrijden. Mochten twee of meer teams hetzelfde puntenaantal hebben, dan bepalen de volgende criteria hun positie:
Hoogste aantal punten verkregen bij de onderlinge wedstrijden tussen de teams;
Doelsaldo verkregen bij de onderlinge wedstrijden tussen de gelijk eindigende teams (als er meer dan twee teams gelijk staan);
Hoogste aantal gescoorde doelpunten verkregen bij de onderlinge wedstrijden tussen de teams (als er meer dan twee teams gelijk staan);
Mochten er, na het toepassen van criteria 1 t/m 3, nog steeds twee teams gelijk eindigen, dan moeten criteria 1 t/m 3 opnieuw worden toegepast tussen deze twee teams. Staan deze teams dan nog steeds gelijk, dan wordt de positie bepaald door criteria 5 t/m 9;
Doelsaldo verkregen bij alle wedstrijden in de groep;
Hoogste aantal gescoorde doelpunten verkregen bij alle wedstrijden in de groep;
Mochten er twee teams in de laatste groepswedstrijd tegen elkaar spelen, de wedstrijd in een gelijkspel eindigen en de teams gelijk staan volgens criteria 1 t/m 6, dan spelen deze twee teams een strafschoppenserie om hun positie te bepalen. Dit geldt niet als er nog een ander team in dezelfde groep gelijk staat met deze twee teams;
Fair-Playklassement van het toernooi (1 punt voor een enkele gele kaart, 3 punten voor een rode kaart ten gevolge van 2 gele kaarten, 3 punten voor een directe rode kaart, 4 punten voor een gele kaart gevolgd door een directe rode kaart);
De vier beste derde ploegen worden bepaald volgens volgende criteria:
Hoogste aantal punten verkregen bij de onderlinge wedstrijden in hun groep;
Doelsaldo verkregen bij de onderlinge wedstrijden tussen de gelijk eindigende teams;
Hoogste aantal gescoorde doelpunten verkregen bij de onderlinge wedstrijden tussen de gelijk geëindigde teams;
Fair-Playklassement van het toernooi (1 punt voor een enkele gele kaart, 3 punten voor een rode kaart ten gevolge van 2 gele kaarten, 3 punten voor een directe rode kaart, 4 punten voor een gele kaart gevolgd door een directe rode kaart);
Positie op de UEFA-coëfficiëntenranglijst
Structuur knock-outfase
De UEFA heeft volgende structuur ontwikkeld voor de achtste finales:
Wedstrijd 1: Winnaar groep B v derde groep A/D/E/F
Wedstrijd 2: Winnaar groep A v tweede groep C
Wedstrijd 3: Winnaar groep F v derde groep A/B/C
Wedstrijd 4: Tweede groep D v tweede groep E
Wedstrijd 5: Winnaar groep E v derde groep A/B/C/D
Wedstrijd 6: Winnaar groep D v tweede groep F
Wedstrijd 7: Winnaar groep C v derde groep D/E/F
Wedstrijd 8: Tweede groep A v tweede groep B
De samenstellingen van de wedstrijden betreffende de ploegen die op de derde plaats eindigen in hun groep zijn afhankelijk van welke vier derdebeste ploegen zich plaatsen voor de achtste finales.
Vier beste 3de ploegen
Winnaar groep B v
Winnaar groep C v
Winnaar groep E v
Winnaar groep F v
A B C D
3de plaats groep A
3de plaats groep D
3de plaats groep B
3de plaats groep C
A B C E
3de plaats groep A
3de plaats groep E
3de plaats groep B
3de plaats groep C
A B C F
3de plaats groep A
3de plaats groep F
3de plaats groep B
3de plaats groep C
A B D E
3de plaats groep D
3de plaats groep E
3de plaats groep A
3de plaats groep B
A B D F
3de plaats groep D
3de plaats groep F
3de plaats groep A
3de plaats groep B
A B E F
3de plaats groep E
3de plaats groep F
3de plaats groep B
3de plaats groep A
A C D E
3de plaats groep E
3de plaats groep D
3de plaats groep C
3de plaats groep A
A C D F
3de plaats groep F
3de plaats groep D
3de plaats groep C
3de plaats groep A
A C E F
3de plaats groep E
3de plaats groep F
3de plaats groep C
3de plaats groep A
A D E F
3de plaats groep E
3de plaats groep F
3de plaats groep D
3de plaats groep A
B C D E
3de plaats groep E
3de plaats groep D
3de plaats groep B
3de plaats groep C
B C D F
3de plaats groep F
3de plaats groep D
3de plaats groep C
3de plaats groep B
B C E F
3de plaats groep F
3de plaats groep E
3de plaats groep C
3de plaats groep B
B D E F
3de plaats groep F
3de plaats groep E
3de plaats groep D
3de plaats groep B
C D E F
3de plaats groep F
3de plaats groep E
3de plaats groep D
3de plaats groep C
De samenstelling van de kwartfinales is als volgt:
Kwartfinale 1: Winnaar wedstrijd 1 v winnaar wedstrijd 2
Kwartfinale 2: Winnaar wedstrijd 3 v winnaar wedstrijd 4
Kwartfinale 3: Winnaar wedstrijd 5 v winnaar wedstrijd 6
Kwartfinale 4: Winnaar wedstrijd 7 v winnaar wedstrijd 8
De halve finales zijn dan als volgt:
Halve finale 1: Winnaar kwartfinale 1 v winnaar kwartfinale 2
Halve finale 2: Winnaar kwartfinale 3 v winnaar kwartfinale 4
De finale is dan: Winnaar halve finale 1 v winnaar halve finale 2.
Zoals op elk toernooi sinds UEFA Euro 1984, wordt er geen wedstrijd gespeeld voor de derde plaats.
Groepsfase
Puntentelling
De groepen spelen in een halve competitie, waarbij elk land eenmaal tegen elk ander land uit zijn eigen groep speelt. Volgens het driepuntensysteem krijgt een land drie punten voor een zege, één voor een gelijkspel en nul voor een nederlaag. De eerste twee landen uit elke groep en de vier beste nummers drie gaan door naar de volgende ronde.
Beslissingscriteria
Wanneer teams na het beëindigen van de groepsfase met evenveel punten eindigen, wordt een aantal opeenvolgende criteria doorlopen tot een verschil wordt gevonden en men de twee ploegen kan ordenen:
Meeste punten in de groepswedstrijden tegen andere ploegen met gelijk aantal punten.
Doelpuntensaldo als resultaat van de groepswedstrijden tegen andere ploegen met gelijk aantal punten.
Meeste doelpunten gescoord in de groepswedstrijden tegen andere ploegen met gelijk aantal punten.
Wanneer teams na het toepassen van de eerste drie criteria nog steeds gelijk staan, zullen criteria 1 tot en met 3 opnieuw worden toegepast, maar nu alleen tussen de teams in kwestie. Wanneer teams nog steeds gelijk staan, worden criteria 5 tot en met 9 toegepast.
Het doelpuntensaldo over alle groepswedstrijden.
Meeste doelpunten gescoord in alle groepswedstrijden.
Als twee teams hetzelfde aantal punten hebben en ook gelijk staan volgens criteria 1 tot en met 6 nadat ze in de laatste wedstrijd van de groepsfase tegen elkaar hebben gespeeld, wordt hun positie bepaald door een penalty shoot-out. Dit criterium wordt niet gebruikt als er meer dan twee teams op hetzelfde aantal punten eindigen.
Fair Play-ranglijst (1 punt voor een losse gele kaart, 3 punten voor een rode kaart als gevolg van twee gele kaarten, 3 punten voor een directe rode kaart en 4 punten voor een gele kaart gevolgd door een directe rode kaart).
Het totale prijzengeld is in februari 2018 vastgesteld op € 775,5 miljoen.[29] Elk land dat zich plaatst krijgt tenminste € 9,25 miljoen, de uiteindelijke winnaar zal naar huis gaan met € 34 miljoen.
Fase
Bedrag
Aantal landen
Plaatsing
€ 9,25 miljoen
24
Groepsfase
€ 1,5 miljoen bij winst € 750.000 voor gelijkspel
24
Achtste finales
€ 2 miljoen
16
Kwartfinales
€ 3,25 miljoen
8
Halve finales
€ 5 miljoen
4
Tweede plaats
€ 7 miljoen
1
Winnaar
€ 10 miljoen
1
Broadcasting
Het internationale broadcast centrum zal gevestigd worden in Expo Haarlemmermeer in Vijfhuizen, Nederland.[30]
Mascotte
De officiële mascotte voor het EK, Skillzy, werd gepresenteerd op 24 maart 2019. De mascotte is een levensecht mannelijk stripfiguur met freestyle, straatvoetbal en panna skills.[31]
12 Europese landen
Azerbeidzjan.svg){kind=small}
België
Denemarken
Duitsland
Engeland
Hongarije
Ierland
Italië
Nederland
Roemenië
Rusland
Schotland
Spanje
Bulgarije
Israël
Noord-Macedonië
Wales
Wit-Rusland
Zweden
.svg)
.JPG)
Zie Europees kampioenschap voetbal 2020 (kwalificatie) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
· 
· 