Staten van de Nederlandse Antillen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 5 sep 2020 20:18

Politiek in de Nederlandse Antillen

Politiek van de Nederlandse Antillen Staatsregeling • Eilandenregeling Monarchie • Gouverneur (lijst) • Premier (lijst) Staten Politieke partijen Bestuurlijke indeling Eilandgebied Gezaghebber Bestuurscollege Eilandsraad

Portaal Politiek

Staten van de Nederlandse Antillen was het eenkamerige parlement van de Nederlandse Antillen, dat tot 10 oktober 2010 een land was van het Koninkrijk der Nederlanden.

Op 20 december 1937 vond de eerste verkiezing voor de Staten van de Nederlandse Antillen plaats. De Staten was de opvolger van de Koloniale Raad van het Gebiedsdeel Curaçao, samengesteld uit dertien leden benoemd door de Gouverneur. In haar eerste samenstelling bestond de Staten uit vijftien leden, waarvan vijf leden benoemd door de Gouverneur en tien leden gekozen door de inwoners van de eilanden op basis van een beperkt mannen-kiesrecht gebonden aan een bepaalde graad van ontwikkeling, minimaal lagere school, en het betalen van belastingen. In 1949 had de invoering van het algemeen mannen- en vrouwenkiesrecht gevolgen voor de samenstelling van de Staten. Kroonleden kwamen te vervallen en ging de Staten enkel uit gekozen leden bestaan: 21 zetels met een vaste verdeling per eiland. De eerste zetelverhouding en het ledenaantal werden al in 1950 aangepast.^[1]

Vanaf 1950 telde de Staten 22 zetels, die bij directe verkiezingen (evenredige vertegenwoordiging per eiland) voor een periode van vier jaar gekozen werden door de kiesgerechtigden met de Nederlandse nationaliteit voor zover zij ingezetene waren van de Nederlandse Antillen. De Statenleden waren georganiseerd in politieke partijen. Het aantal leden van elk eiland dat in de Staten zitting mocht nemen was vastgelegd. Er waren hierdoor geen nationale partijen.

Voorzitters

Lijst van voorzitters van de Staten van de Nederlandse Antillen

Zetelverdeling

De zetelverdeling naar eiland was als volgt:

1949: Curaçao 8, Aruba 8, Bonaire 2, Sint Maarten 1, Sint Eustatius 1, Saba 1.
1950 t/m 1985: Curaçao 12, Aruba 8, Bonaire 1, Bovenwindse Eilanden 1.
1986 t/m 2010: Curaçao 14, Bonaire 3, Sint Maarten 3, Saba 1, Sint Eustatius 1.

De Staten hielden zitting in Willemstad op Curaçao.

Op 9 oktober 2010 hieven de Staten zichzelf op in hun laatste zitting, die werd bijgewoond door prins Willem-Alexander en prinses Máxima, en door de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal, René van der Linden en Gerdi Verbeet.

Historische zetelverdeling

Partij	1949	1950	1954	1958	1962	1966	1969	1973	1977	1979	1982	1985	1990	1994	1998	2002	2006	2010
Kieskring Curaçao	8	totaal 12 zetels										totaal 14 zetels
Nationale Volkspartij (PNP / NVP)	4	5	5	6	7	5	3	5	3	2	3	6	7	3	3	3	2	1
Democratische Partij (DP)	3	4	5	5	5	7	6	4	6	3	3	3	1	1	0	0	0	0
Frente Obrero i Liberashon 30 di Mei (FOL)	-	-	-	-	-	-	3	3	3	0	0	1	3	0	2	5	2	0
Movementu Antiyas Nobo (MAN)	-	-	-	-	-	-	-	0	^[2]	7	6	4	2	2	2	0	3	5^[3]
Partido Antiá Restrukturá (PAR)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	8	4	4	5	6
Partido Laboral Krusada Popular (PLKP)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	3	2	0	-
Forsá Korsou (FK)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	2	^[3]
Pueblo Soberano	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	0	2
Nos Patria	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	0	-	-	-	-
Katholieke Volkspartij (KVP)	1	2	1	1	0	0	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Curaçaose Onafhankelijke Partij (COP)	0	1	1	^[4]	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Kieskring Bonaire	2	totaal 1 zetel										totaal 3 zetels
Democratische Partij Bonaire (DP-B)	?	0	1	1	1	1	0	0	1	0	1	2	0	2	2	1	1	1
Union Patriotiko Boneriano (UPB)	-	-	-	-	-	-	-	-	0	1	0	1	3	1	1	2	2	2
Partido Obero Boneriano (POB)	-	-	-	-	-	-	1	1	0	-	-	-	-	-	-	-	-	-
? (UNI)	?	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Kieskring Sint Maarten^[5]	1											totaal 3 zetels
Democratische Partij Sint Maarten (DP-SM)												3	2	1	2	2	1	0
National Alliance (NA, SPA)^[6]												0	1	2	1	1	2	3
onafhankelijk	1
Kieskring Sint Eustatius^[5]	1											totaal 1 zetel
Democratische Partij Sint Eustatius (DP-SA)												1	1	1	0	1	1	1
Sint Eustatius Alliance (SEA)												0	0	0	1	0	0	0
onafhankelijk	1
Kieskring Saba^[5]	1											totaal 1 zetel
Windward Islands People's Movement (WIPM)												1	1	1	1	1	1	1
onafhankelijk	1
Kieskring Aruba^[5]	totaal 8 zetels
Arubaanse Volkspartij (AVP)	5	4	2	2	3	3	4	0	0	2	2
Partido Patriotico di Aruba (PPA)	-	2	5	5	5	4	4	3	3	1	1
Movimiento Electoral di Pueblo (MEP)	-	-	-	-	-	-	-	5	5	5	5
Union Nacional Arubano (UNA)	3	1	1	1	0	1	^[7]	-	-	-	-
Arubaanse Eenheidspartij (AEP)	-	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Kieskring Bovenwindse Eilanden^[5]		totaal 1 zetel
Democratische Partij Bovenwindse Eilanden (DP-BE)		0	1	1	1	1	1	1	1	1	1
Onafhankelijke Partij Bovenwinden (OPB)		1	-	-	-	-	-	-	-	-	-
totaal	21	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22	22

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Amigoe di Curaçao, "Dertig jaar: eerste Staten N.A.", 20 december 1967, voorpagina
↑ MAN-kandidaten stonden op de FOL-lijst.
↑ ^a ^b In 2010 Lista di Kambio, een gemeenschappelijke lijst van MAN, FK en NPA.
↑ COP-kandidaten stonden op de PNP-lijst.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e De kieskringen Aruba en Bovenwindse Eilanden zijn opgeheven op 1 januari 1986. Aruba trad toen uit de Nederlandse Antillen uit; Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten vormden daarna elk een aparte kieskring.
↑ SPA opgegaan in NA
↑ UNA-kandidaten stonden op de AVP-lijst.

[1] Amigoe di Curaçao, "Dertig jaar: eerste Staten N.A.", 20 december 1967, voorpagina

[2] MAN-kandidaten stonden op de FOL-lijst.

[Kambio-3] In 2010 Lista di Kambio, een gemeenschappelijke lijst van MAN, FK en NPA.

[4] COP-kandidaten stonden op de PNP-lijst.

[bovenwinds-5] De kieskringen Aruba en Bovenwindse Eilanden zijn opgeheven op 1 januari 1986. Aruba trad toen uit de Nederlandse Antillen uit; Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten vormden daarna elk een aparte kieskring.

[6] SPA opgegaan in NA

[7] UNA-kandidaten stonden op de AVP-lijst.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Regel 2: / Regel 2: @@
 '''Staten van de Nederlandse Antillen''' was het eenkamerige [[parlement]] van de [[Nederlandse Antillen]], dat tot 10 oktober 2010 een land was van het [[Koninkrijk der Nederlanden]].
-Op 20 december 1937 vond de eerste verkiezing voor de Staten van de Nederlandse Antillen plaats. De Staten was de opvolger van de [[Koloniale Raad]] van het [[Gebiedsdeel Curaçao]], samengesteld uit dertien leden benoemd door de [[Gouverneur]]. In haar eerste samenstelling bestond de Staten uit vijftien leden, waarvan vijf leden benoemd door de Gouverneur en tien leden gekozen door de inwoners van de eilanden op basis van een beperkt mannen-kiesrecht gebonden aan een bepaalde graad van ontwikkeling, minimaal lagere school, en het betalen van belastingen. In 1949 had de invoering van het algemeen mannen- en vrouwenkiesrecht gevolgen voor de samenstelling van de Staten. Kroonleden kwamen te vervallen en ging de Staten enkel uit gekozen leden bestaan: 21 zetels met een vaste verdeling per eiland. De eerste zetelverhouding en het ledenaantal werden al in 1950 aangepast.<ref> Amigoe di Curaçao, "Dertig jaar: eerste Staten N.A.", 20 december 1967, voorpagina</ref>
+Op 20 december 1937 vond de eerste verkiezing voor de Staten van de Nederlandse Antillen plaats. De Staten was de opvolger van de [[Koloniale Raad]] van het [[Gebiedsdeel Curaçao]], samengesteld uit dertien leden benoemd door de [[Gouverneur]]. In haar eerste samenstelling bestond de Staten uit vijftien leden, waarvan vijf leden benoemd door de Gouverneur en tien leden gekozen door de inwoners van de eilanden op basis van een beperkt mannen-kiesrecht gebonden aan een bepaalde graad van ontwikkeling, minimaal lagere school, en het betalen van belastingen. In 1949 had de invoering van het algemeen mannen- en vrouwenkiesrecht gevolgen voor de samenstelling van de Staten. Kroonleden kwamen te vervallen en ging de Staten enkel uit gekozen leden bestaan: 21 zetels met een vaste verdeling per eiland. De eerste zetelverhouding en het ledenaantal werden al in 1950 aangepast.<ref>Amigoe di Curaçao, "Dertig jaar: eerste Staten N.A.", 20 december 1967, voorpagina</ref>
 Vanaf 1950 telde de Staten 22 zetels, die bij directe verkiezingen (evenredige vertegenwoordiging per eiland) voor een periode van vier jaar gekozen werden door de kiesgerechtigden met de Nederlandse nationaliteit voor zover zij ingezetene waren van de Nederlandse Antillen. De Statenleden waren georganiseerd in [[politieke partij]]en. Het aantal leden van elk eiland dat in de Staten zitting mocht nemen was vastgelegd. Er waren hierdoor geen nationale partijen.
 == Voorzitters ==
@@ Regel 10: / Regel 10: @@
 == Zetelverdeling ==
 De zetelverdeling naar eiland was als volgt:
 * 1949:          [[Curaçao]] 8, [[Aruba]] 8, [[Bonaire]] 2, [[Sint Maarten (land)|Sint Maarten]] 1, [[Sint Eustatius]] 1, [[Saba]] 1.
 * 1950 t/m 1985: [[Curaçao]] 12, [[Aruba]] 8, [[Bonaire]] 1, [[SSS-eilanden|Bovenwindse Eilanden]] 1.
 * 1986 t/m 2010: [[Curaçao]] 14, [[Bonaire]] 3, [[Sint Maarten (land)|Sint Maarten]] 3, [[Saba]] 1, [[Sint Eustatius]] 1.
@@ Regel 28: / Regel 26: @@
 !  Kieskring Curaçao || 8 ||colspan="10"|totaal 12 zetels||colspan="7"|totaal 14 zetels
 |-
-| style="text-align:left;" | [[Nationale Volkspartij|Nationale Volkspartij]] (PNP / NVP)||4||5||5||6||7||5||3||5||3||2||3||6||7||3||3||3||2||1
+| style="text-align:left;" | [[Nationale Volkspartij]] (PNP / NVP)||4||5||5||6||7||5||3||5||3||2||3||6||7||3||3||3||2||1
 |-
 | style="text-align:left;" | [[Democratische Partij (Nederlandse Antillen)|Democratische Partij]] (DP)||3||4||5||5||5||7||6||4||6||3||3||3||1||1||0||0||0||0
@@ Regel 36: / Regel 34: @@
 | style="text-align:left;" | [[Partido MAN|Movementu Antiyas Nobo]] (MAN)||-||-||-||-||-||-||-||0||<ref>MAN-kandidaten stonden op de FOL-lijst.</ref>||7||6||4||2||2||2||0||3||5<ref name="Kambio">In 2010 ''Lista di Kambio'', een gemeenschappelijke lijst van MAN, FK en NPA.</ref>
 |-
-| style="text-align:left;" | [[Partido Antiá Restrukturá|Partido Antiá Restrukturá]] (PAR)||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||8||4||4||5||6
+| style="text-align:left;" | [[Partido Antiá Restrukturá]] (PAR)||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||8||4||4||5||6
 |-
 | style="text-align:left;" | [[Partido Laboral Krusada Popular]] (PLKP)||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||3||2||0||-
@@ Regel 62: / Regel 60: @@
 !Kieskring Sint Maarten<ref name="bovenwinds">De kieskringen Aruba en Bovenwindse Eilanden zijn  opgeheven op 1 januari 1986. Aruba trad toen uit de Nederlandse Antillen uit; Saba, Sint Eustatius en Sint Maarten vormden daarna elk een aparte kieskring.</ref>|| 1 ||colspan="10" style="background-color:whitesmoke" | ||colspan="7"| totaal 3 zetels
 |-
-| style="text-align:left;" | [[Democratische Partij Sint Maarten|Democratische Partij Sint Maarten]] (DP-SM)|| colspan="11" style="background-color:whitesmoke" |  ||3||2||1||2||2||1||0
+| style="text-align:left;" | [[Democratische Partij Sint Maarten]] (DP-SM)|| colspan="11" style="background-color:whitesmoke" |  ||3||2||1||2||2||1||0
 |-
 | style="text-align:left;" | National Alliance (NA, SPA)<ref>SPA opgegaan in NA</ref>|| colspan="11" style="background-color:whitesmoke" |  ||0||1||2||1||1||2||3