39.341
bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker Misbruikfilter: Experimenteren |
k (Wijzigingen door 84.199.253.50 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Kadeike) Label: Terugdraaiing |
||
{{Infobox heerser
| naam =Keizer Karel V
| afbeelding =
| onderschrift =Karel V in [[Rijksstad Augsburg|Augsburg]]. Geschilderd door [[Titiaan]] in 1548.
| afbeeldingbreedte =
'''Keizer Karel V''', vóór zijn mondigverklaring '''Karel van Luxemburg''' genoemd ([[Gent]], [[24 februari]] [[1500]] – [[Cuacos de Yuste]], Spanje, [[21 september]] [[1558]]), was een telg uit het [[huis Habsburg]]. Vanaf 1506 tot 1555 was hij de [[landsheer]] van uiteindelijk (sinds 1543) alle [[Habsburgse Nederlanden|Nederlandse gewesten]], van 1516 tot 1556 als ''Karel I'' koning van [[Spanje (personele unie)|Spanje]] en van 1519 tot 1556 als ''Karel V'' [[lijst van Rooms-Duitse koningen en keizers|Rooms-Duits]] [[keizer]]. In [[Vlaanderen]] staat hij algemeen bekend als ''keizer Karel'', in [[Nederland]] als ''Karel V''.
De landen waarover hij regeerde, het [[Spaanse Rijk]], vormden tezamen het grootste [[Europa (werelddeel)|Europese]] rijk sinds dat van [[Karel de Grote]]. Feitelijk was zijn gehele rijk, dus inclusief de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] en [[Azië|Aziatische]] gebieden, zelfs groter dan het vroegere [[Romeinse Rijk]] en kan met recht een van de eerste [[wereldrijk]]en van de [[nieuwe tijd]] genoemd worden. Met
== Familie en opvoeding ==
[[Bestand:Bernhard Strigel 003.jpg|links|thumb|175px|De jonge Karel te midden van zijn grootvader [[keizer Maximiliaan I]], zijn vader, [[Filips I van Castilië|Filips de Schone]], zijn op dat moment reeds overleden grootmoeder [[Maria van Bourgondië (1457-1482)|Maria van Bourgondië]], zijn broer, [[Keizer Ferdinand I (1503-1564)|Ferdinand]], en zijn zwager, [[Lodewijk van Hongarije]]. Schilderij door [[Bernhard Strigel]]]]
[[Bestand:Baptism of prince Charles.jpg|thumb|Doop te Gent op 7 maart 1500]]
=== De Bourgondische erflanden ===
In 1506, toen zijn vader Filips de Schone stierf, erfde Karel al diens landsheerlijkheden die tezamen de [[Bourgondische tijd|Bourgondische]] en later de [[Habsburgse Nederlanden]] genoemd werden. De belangrijkste waren het [[hertogdom Brabant]], de graafschappen [[graafschap Vlaanderen|Vlaanderen]] en [[graafschap Holland|Holland]] en het [[Vrijgraafschap Bourgondië]] ([[Franche-Comté]]). Omdat Karel nog minderjarig was, nam zijn grootvader [[keizer Maximiliaan I|Maximiliaan I van Oostenrijk]] het regentschap op zich, maar omdat zijn aanwezigheid elders in Europa nodig was, benoemde hij zijn dochter [[Margaretha
[[Bestand:MSK Théodore Canneel Keizer Karel met zijn minnares Johanna Van der Geynst bij de wieg van hun dochter Margaretha van Parma 17-03-2009 11-56-11 17-03-2009 11-56-11.JPG|thumb|''Karel met Johanna van der Gheynst en hun dochter Margaretha'' door [[Théodore-Joseph Canneel]] in 1844]]
|