Poel (water): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 30 jun 2021 10:18

Een poel is een omsloten stilstaand en ondiep oppervlaktewater. Poelen ontstaan als hemelwater zich in een laagte verzamelt of worden gegraven. Ze waren van oudsher in gebruik voor verschillende doeleinden zoals drinkplaats voor vee en opslag van bluswater.

Ook werden poelen gegraven om de waterhuishouding te regelen voor omliggend landbouwland. Bij overvloedige regenval werd er water in opgevangen zodat het weglopende water de landbouwgrond minder erodeerde, en er werd meteen een reserve opgebouwd voor bevloeiing tijdens droge periodes. Kleinschalige turfstekerij en de winning van ijzeroer liet ook ondiepe poelen na. IJzeroer werd ook wel 'poelerts' genoemd. Andere poelen, meestal langwerpig, groef men in sommige streken om bloedzuigers te kweken. Ook kraters van bombardementen zijn soms als poel in het landschap achtergebleven.

Poelen hebben landschappelijke waarde en worden ook wel (her-)aangelegd als broedplaats voor amfibieën en insecten zoals libellen. Een paddenpoel is een water met een bij uitstek voor amfibieën geschikt biotoop. Overheden bieden bij het herinrichten van landschappen soms ondersteuning voor de aanleg van poelen.

In grote delen van Nederland spreekt men eerder van een dobbe, in kust- en poldergebieden duidt men omsloten wateroppervlakte vaak aan als kolk.

Zie ook

Ven

Bronnen, noten en/of referenties

Landschapsbeheer Nederland: Dobben en poelen
Engelhardt, 1983, Venen plassen en poelen, Thiemen

Zie de categorie Puddles van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

@@ Regel 2: / Regel 2: @@
 Een '''poel''' is een omsloten stilstaand en ondiep [[oppervlaktewater]]. Poelen ontstaan als [[hemelwater]] zich in een laagte verzamelt of worden gegraven. Ze waren van oudsher in gebruik voor verschillende doeleinden zoals drinkplaats voor vee en opslag van bluswater.
-Ook werden poelen gegraven om de waterhuishouding te regelen voor omliggend landbouwland. Bij overvloedige regenval werd er water in opgevangen zodat het weglopende water de landbouwgrond minder [[erosie|erodeerde]], en er werd meteen een reserve opgebouwd voor bevloeiing tijdens droge periodes. Kleinschalige [[Turf (brandstof)|turf]]stekerij en bijvoorbeeld [[ijzerertsontginning]] in de [[Kempen (streek)|Kempische]] zandgronden liet ook ondiepe poelen na. [[IJzeroer]] werd ook wel ''poelerts'' genoemd. Andere poelen, meestal langwerpig, groef men om [[bloedzuigers]] te kweken. Een paard of ander vee werd door de poel met bloedzuigers geleid, waarna men kon 'oogsten' door de bloedzuigers van het dier te plukken. Ook kraters van bombardementen zijn soms als poel in het landschap achtergebleven.
+Ook werden poelen gegraven om de waterhuishouding te regelen voor omliggend landbouwland. Bij overvloedige regenval werd er water in opgevangen zodat het weglopende water de landbouwgrond minder [[erosie|erodeerde]], en er werd meteen een reserve opgebouwd voor bevloeiing tijdens droge periodes. Kleinschalige [[Turf (brandstof)|turf]]stekerij en de winning van [[ijzeroer]] liet ook ondiepe poelen na. IJzeroer werd ook wel 'poelerts' genoemd. Andere poelen, meestal langwerpig, groef men in sommige streken om [[bloedzuigers]] te kweken. Ook kraters van bombardementen zijn soms als poel in het landschap achtergebleven.
-Poelen hebben landschappelijke waarde en worden ook (her-)aangelegd als broedplaats voor bijvoorbeeld amfibieën en insecten. Een [[Paddenpoel (water)|paddenpoel]] is een water met een bij uitstek voor [[amfibieën]] geschikt [[biotoop]]. Overheden bieden bij het herinrichten van landschappen soms ondersteuning voor de aanleg van poelen.
+Poelen hebben landschappelijke waarde en worden ook wel (her-)aangelegd als broedplaats voor [[amfibieën]] en [[insecten]] zoals [[libellen]]. Een [[Paddenpoel (water)|paddenpoel]] is een water met een bij uitstek voor [[amfibieën]] geschikt [[biotoop]]. Overheden bieden bij het herinrichten van landschappen soms ondersteuning voor de aanleg van poelen.
 In grote delen van Nederland spreekt men eerder van een [[dobbe]], in kust- en poldergebieden duidt men omsloten wateroppervlakte vaak aan als [[kolk (water)|kolk]].
@@ Regel 10: / Regel 10: @@
 == Zie ook ==
 * [[Ven (water)|Ven]]
-* [[De Poel (Amstelveen)|De Poel]], een water in [[Amstelveen]]
-* De [[Westeinderplassen|Westeinderplas]], een water in [[Aalsmeer]], in de volksmond ook wel de Poel genoemd
 {{Appendix|2=