Zuid-Ossetië: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina Java gewijzigd in Java (stad in Georgië) met DisamAssist.
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 21: Regel 21:
}}
}}


'''Zuid-Ossetië''', officieel '''de Republiek Zuid-Ossetië - staat Alanië'''<ref>https://www.rferl.org/a/caucasus-report-south-ossetia-referendum-name-change/28298590.html</ref> ([[Ossetisch]]: Хуссар Ирыстон; ''Choessar Iryston'', [[Georgisch]]: სამხრეთ ოსეთი; ''Samchret Osseti'', [[Russisch]]: Южная Осетия; ''Joezjnaja Osetija'') is een bergachtig en dunbevolkt gebied tussen het [[Georgië|Georgische]] kerngebied in het westen, zuiden en oosten en de Russische deelrepubliek [[Noord-Ossetië]]-Alanië in het noorden. Geografisch gezien ligt het net ten zuiden van de kam van de [[Grote Kaukasus]].
'''Zuid-Ossetië''', officieel '''de Republiek Zuid-Ossetië - Staat Alanië'''<ref>https://www.rferl.org/a/caucasus-report-south-ossetia-referendum-name-change/28298590.html</ref> ([[Ossetisch]]: Хуссар Ирыстон; ''Choessar Iryston'', [[Georgisch]]: სამხრეთ ოსეთი; ''Samchret Osseti'', [[Russisch]]: Южная Осетия; ''Joezjnaja Osetija'') is een bergachtig en dunbevolkt gebied tussen het [[Georgië|Georgische]] kerngebied in het westen, zuiden en oosten en de Russische deelrepubliek [[Noord-Ossetië]]-Alanië in het noorden. Geografisch gezien ligt het net ten zuiden van de kam van de [[Grote Kaukasus]].


== Status ==
== Status ==
Regel 28: Regel 28:
Na de [[Oorlog in Zuid-Ossetië (2008)|Oorlog in Zuid-Ossetië]] erkende Rusland als eerste staat de onafhankelijkheid van het gebied.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/7582181.stm|title=Russia recognises Georgian rebels|publisher=BBC|date=26 augustus 2008}}</ref> Op [[5 september]] 2008 volgde [[Nicaragua]],<ref>{{en}} {{Citeer web |url=http://www.earthtimes.org/articles/show/229515,nicaragua-joins-russia-in-recognizing-south-ossetia-abkhazia.html |titel=Nicaragua joins Russia in recognizing South Ossetia, Abkhazia |uitgever=The Earth Times |datum=3 september 2008}}</ref> op 10 september 2009 [[Venezuela]] en op 15 december 2009 [[Nauru]].<ref>{{Citeer web |url=http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=DMF20090910_025 |titel=Venezuela erkent Abchazië en Zuid-Ossetië |uitgever=[[De Standaard]] |datum=10 september 2009}}</ref><ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://www.nytimes.com/2009/12/16/world/europe/16georgia.html?_r=1 |titel=Abkhazia Is Recognized — by Nauru |uitgever=[[The New York Times]] |datum=15 december 2009}}</ref> Op 19 september 2011 volgde nog [[Tuvalu]]<ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://eng.kavkaz-uzel.ru/articles/18457/ |titel=Pacific state of Tuvalu recognizes independence of South Ossetia and Abkhazia |uitgever=[[Caucasian Knot]] |datum=23 september 2011}}</ref>, maar deze eilandstaat trok dit op 31 maart 2014 weer in na het aangaan van diplomatieke relaties met Georgië<ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://civil.ge/eng/article.php?id=27093 |titel=Tuvalu Retracts Abkhazia, S.Ossetia Recognition |uitgever=[[Civil.ge]] |datum=31 maart 2011 |bezochtdatum=2014-03-31 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20140331150853/http://www.civil.ge/eng/article.php?id=27093 |archiefdatum=2014-03-31 |dodeurl=ja }}</ref>. Hiernaast hebben alleen de niet algemeen erkende separatistische republieken [[Abchazië]] en [[Transnistrië]] Zuid-Ossetië erkend als soevereine staat. Samen met Abchazië, Transnistrië en [[Republiek Artsach|Artsach]] vormt Zuid-Ossetië de [[Gemeenschap van niet erkende Staten]].
Na de [[Oorlog in Zuid-Ossetië (2008)|Oorlog in Zuid-Ossetië]] erkende Rusland als eerste staat de onafhankelijkheid van het gebied.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/7582181.stm|title=Russia recognises Georgian rebels|publisher=BBC|date=26 augustus 2008}}</ref> Op [[5 september]] 2008 volgde [[Nicaragua]],<ref>{{en}} {{Citeer web |url=http://www.earthtimes.org/articles/show/229515,nicaragua-joins-russia-in-recognizing-south-ossetia-abkhazia.html |titel=Nicaragua joins Russia in recognizing South Ossetia, Abkhazia |uitgever=The Earth Times |datum=3 september 2008}}</ref> op 10 september 2009 [[Venezuela]] en op 15 december 2009 [[Nauru]].<ref>{{Citeer web |url=http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=DMF20090910_025 |titel=Venezuela erkent Abchazië en Zuid-Ossetië |uitgever=[[De Standaard]] |datum=10 september 2009}}</ref><ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://www.nytimes.com/2009/12/16/world/europe/16georgia.html?_r=1 |titel=Abkhazia Is Recognized — by Nauru |uitgever=[[The New York Times]] |datum=15 december 2009}}</ref> Op 19 september 2011 volgde nog [[Tuvalu]]<ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://eng.kavkaz-uzel.ru/articles/18457/ |titel=Pacific state of Tuvalu recognizes independence of South Ossetia and Abkhazia |uitgever=[[Caucasian Knot]] |datum=23 september 2011}}</ref>, maar deze eilandstaat trok dit op 31 maart 2014 weer in na het aangaan van diplomatieke relaties met Georgië<ref>{{en}}{{Citeer web |url=http://civil.ge/eng/article.php?id=27093 |titel=Tuvalu Retracts Abkhazia, S.Ossetia Recognition |uitgever=[[Civil.ge]] |datum=31 maart 2011 |bezochtdatum=2014-03-31 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20140331150853/http://www.civil.ge/eng/article.php?id=27093 |archiefdatum=2014-03-31 |dodeurl=ja }}</ref>. Hiernaast hebben alleen de niet algemeen erkende separatistische republieken [[Abchazië]] en [[Transnistrië]] Zuid-Ossetië erkend als soevereine staat. Samen met Abchazië, Transnistrië en [[Republiek Artsach|Artsach]] vormt Zuid-Ossetië de [[Gemeenschap van niet erkende Staten]].


Tijdens het referendum over de naamverandering in 2017, veranderde de Republiek Zuid-Ossetië haar naam naar '''de Republiek Zuid-Ossetië - staat Alania'''.<ref>https://foreignpolicy.com/2017/04/10/a-breakaway-regions-referendum-brings-georgia-new-iteration-of-old-challenges/</ref><ref>http://oc-media.org/referendum-to-rename-south-ossetia-alania-set-for-april/</ref>
Tijdens het referendum over de naamverandering in 2017, veranderde de Republiek Zuid-Ossetië haar naam naar '''de Republiek Zuid-Ossetië - Staat Alania'''.<ref>https://foreignpolicy.com/2017/04/10/a-breakaway-regions-referendum-brings-georgia-new-iteration-of-old-challenges/</ref><ref>http://oc-media.org/referendum-to-rename-south-ossetia-alania-set-for-april/</ref>


Sommige internationale rechtskundigen beschouwen de republiek Zuid-Ossetië als een [[de facto]] onafhankelijke republiek. Anderen stellen echter dat deze status alleen mogelijk is door de Russische militaire aanwezigheid en dat de republiek zelf niet sterk genoeg is om op eigen benen te staan.
Sommige internationale rechtskundigen beschouwen de republiek Zuid-Ossetië als een [[de facto]] onafhankelijke republiek. Anderen stellen echter dat deze status alleen mogelijk is door de Russische militaire aanwezigheid en dat de republiek zelf niet sterk genoeg is om op eigen benen te staan.

Versie van 8 okt 2021 09:15

Zuid-Ossetië
Хуссар Ирыстон
Южная Осетия
სამხრეთ ოსეთი
Regio van Georgië
Kaart van Zuid-Ossetië
Geografie
Hoofdstad Tsinvali
Oppervlakte 3.900 km²
Coördinaten 42°13'30"NB, 43°58'12"OL
Bevolking
Inwoners (2015) 53.323 (18 /km²)
Religie Orthodox
Talen Ossetisch, Russisch en Georgisch
Overig
Munteenheid Russische roebel
Tijdzone UTC +3
Detailkaart
Kaart van Zuid-Ossetië
Detailkaart van Zuid-Ossetië

Zuid-Ossetië, officieel de Republiek Zuid-Ossetië - Staat Alanië[1] (Ossetisch: Хуссар Ирыстон; Choessar Iryston, Georgisch: სამხრეთ ოსეთი; Samchret Osseti, Russisch: Южная Осетия; Joezjnaja Osetija) is een bergachtig en dunbevolkt gebied tussen het Georgische kerngebied in het westen, zuiden en oosten en de Russische deelrepubliek Noord-Ossetië-Alanië in het noorden. Geografisch gezien ligt het net ten zuiden van de kam van de Grote Kaukasus.

Status

Georgië ziet Zuid-Ossetië als onderdeel van zijn staatsgebied en wordt daarin gesteund door de meeste landen en internationale organisaties. Het gebied zelf verklaarde zich echter in 1990 als de Republiek Zuid-Ossetië (Ossetisch: Республикæ Хуссар Ирыстон; Respoeblika Choessar Iryston, Russisch: Республика Южная Осетия; Respoeblika Joezjnaja Osetija, Georgisch: სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა; Samchret Osetis Respoeblika) onafhankelijk van de Georgische SSR tijdens het Georgisch-Ossetisch conflict.

Na de Oorlog in Zuid-Ossetië erkende Rusland als eerste staat de onafhankelijkheid van het gebied.[2] Op 5 september 2008 volgde Nicaragua,[3] op 10 september 2009 Venezuela en op 15 december 2009 Nauru.[4][5] Op 19 september 2011 volgde nog Tuvalu[6], maar deze eilandstaat trok dit op 31 maart 2014 weer in na het aangaan van diplomatieke relaties met Georgië[7]. Hiernaast hebben alleen de niet algemeen erkende separatistische republieken Abchazië en Transnistrië Zuid-Ossetië erkend als soevereine staat. Samen met Abchazië, Transnistrië en Artsach vormt Zuid-Ossetië de Gemeenschap van niet erkende Staten.

Tijdens het referendum over de naamverandering in 2017, veranderde de Republiek Zuid-Ossetië haar naam naar de Republiek Zuid-Ossetië - Staat Alania.[8][9]

Sommige internationale rechtskundigen beschouwen de republiek Zuid-Ossetië als een de facto onafhankelijke republiek. Anderen stellen echter dat deze status alleen mogelijk is door de Russische militaire aanwezigheid en dat de republiek zelf niet sterk genoeg is om op eigen benen te staan.

De regering van Zuid-Ossetië heeft zich uitgesproken om samen te gaan met Noord-Ossetië en heeft zich daartoe onafhankelijk verklaard van Georgië. Een groot deel van de bevolking heeft, net als in Abchazië, een Russisch paspoort aangevraagd om mede te kennen te geven niet bij Georgië te willen horen. Daarbij speelt, net zoals in Abchazië, mee dat de bevolking daarvoor alleen over een Sovjetpaspoort beschikte, dat in het buitenland niet meer werd erkend, zodat het moeilijk werd om te kunnen reizen buiten het gebied. Met een Russisch paspoort is dit wel mogelijk. Bovendien is Rusland welvarender dan Georgië en daarom economisch aantrekkelijker voor de bevolking van Zuid-Ossetië. Daarnaast kon het in 2008 worden aangegrepen om Rusland als 'Russische staatsburgers' om militaire bijstand te kunnen verzoeken toen in het gebied een breedschalige militaire confrontatie met de Georgische leger begon.

Geschiedenis

Tot 1800

De Osseten (Ossetisch: upæmmæ/irættæ) stammen af van de Alanen, een grote Sarmatische stam, een Iraanstalig nomadenvolk. Een deel van de Alanen trok westwaarts verder Europa in en een deel bleef in het zuiden van het huidige Rusland, langs en ten zuiden van de rivier de Don. In de middeleeuwen stichtten deze oostelijke Alanen het koninkrijk Alanië in de noordelijke Kaukasus. In de dertiende eeuw werd tijdens het bewind van de Mongolen een deel van deze Alanen gedwongen naar het zuiden te migreren, in en over het Kaukasusgebergte. Daarna roeiden de troepen van Timoer Lenk een groot deel van de achtergebleven Alaanse bevolking uit. In het Kaukasusgebergte vermengden ze zich met inheemse Kaukasische volkeren. De Osseten kwamen in drie regio's aan weerszijden van het gebergte te wonen: Digor in het westen kwam onder invloed van de Kabardijnen, die de islam introduceerden, Tualläg in het zuiden werd het huidige Zuid-Ossetië, een onderdeel van de Georgische historische regio Samatsjablo, en Iron in het noorden werd het huidige Noord-Ossetië, dat in 1767 in de Russische invloedssfeer kwam. De meeste Osseten zijn Russisch-orthodox, de rest is moslim.

Onder Rusland en de Sovjet-Unie

Noord- en Zuid-Ossetië werden evenals Georgië (Kartlië) in 1774 en 1801 veroverd en opgenomen in het Russische Rijk. Na de Russische Revolutie, werd Zuid-Ossetië onderdeel van de Democratische Republiek Georgië. In april 1922 werd na hevige gevechten tussen het Witte Leger en Sovjet-troepen de Zuid Ossetische Autonome Oblast gevormd.

Na de val van de Sovjet-Unie

Hoewel aanvankelijk de relatie met Georgië goed was, verslechtert deze in snel tempo als in Georgië in 1990 Zviad Gamsachoerdia aan de leiding komt. De nationalistische Gamsachoerdia voerde propaganda tegen de Osseten, onder het mom "Georgië voor Georgiërs". Niet onbelangrijk om te weten in het conflict tussen de Osseten en Georgië, is het feit dat de voormalig president Micheil Saakasjvili (2004-2013) de voornoemde Gamsachoerdia middels een officiële herbegrafenis in ere heeft hersteld.[10]

De Georgische Opperste Sovjet verklaarde in augustus 1989 het Georgisch de nationale taal voor de hele republiek. Dit veroorzaakte grote onrust in Zuid-Ossetië, waar de leiders eisten dat het Ossetisch de taal van hun staat zou worden (november 1989). Ondanks het feit dat Zuid-Ossetië Ossetisch als eigen taal kent, was en is Russisch de officiële taal gebleven. Verontrust door het toenemende nationalisme in Georgië eiste het regerende Zuid-Ossetische Volksfront (Ademon Nychas) in 1989 eenwording met Noord-Ossetië. Op 10 november 1989 gaf de Zuid-Ossetische Opperste Sovjet haar goedkeuring aan het voorstel om tot eenwording over te gaan. Een dag later werd deze beslissing door de Georgische Opperste Sovjet teruggedraaid. Eind november 1989 is er een grote Georgische volksmars naar Tsinvali, resulterend in confrontaties. Gamsachoerdia zegt toe alle Osseten te verjagen. Op 10 september 1990 verklaarden Zuid-Ossetische leiders de regio onafhankelijk. In oktober 1990 wint de partij van Gamsachoerdia de parlementsverkiezingen. Verkiezingen waar door een wet die in augustus is aangenomen regionale partijen (zoals het Zuid-Ossetische Volksfront) niet aan mee mogen doen. Nadat er in december 1990 in Zuid-Ossetië tegen de wil van Georgië in verkiezingen zijn gehouden, annuleert Georgië de Zuid-Osseetse autonomie.

Als gevolg hier van en het afkondigen van de noodtoestand voor Tsinvali en Java werden Russische en Georgische veiligheidstroepen uitgerukt, en vielen duizenden Georgische troepen op 5 januari 1991 Zuid-Ossetië binnen. Op 7 januari 1991 annuleerde Sovjet President Michail Gorbatsjov zowel de Zuid-Ossetische onafhankelijkheidsverklaring als de Georgische annulering van de Zuid-Ossetische autonomie. Een in alle chaos tot stand gekomen protocol met de Russische Sovjet Republiek ter beëindiging van het conflict kwam niet ten uitvoer omdat Georgië zich op 9 april 1991 via onafhankelijkheid van de Sovjet Unie afscheidde. Gamsachoerdia werd vervolgens op 26 mei 1991 als eerste president van de onafhankelijke republiek Georgië gekozen. Hierdoor duurde het conflict voort, en werden Ossetische dorpen aangevallen en afgebrand. Als gevolg hiervan vluchtten meer dan 100.000 mensen naar Noord-Ossetië. Veel vluchtelingen werden ondergebracht in gebieden vanwaar de Ingoesjen door Stalin in 1944 verbannen werden, wat weer tot een conflict tussen de Osseten en de Ingoesjeten leidde betreffende het recht op terugkeer. Begin 1992 werd Gamsachoerdia verdreven en kwam er ruimte voor een oplossing van het conflict, toen Eduard Sjevardnadze terugkeerde in de Georgische politiek.

Kaart van Zuid-Ossetië met plaatsen onder Georgisch en Zuid-Ossetisch bestuur
(ICG, november 2004)

In 1992 werd er een staakt-het-vuren overeengekomen na op initiatief van de Russische president Boris Jeltsin. De regering van Georgië en Zuid-Ossetië kwamen overeen om de vijandigheden te staken. Georgië beloofde geen sancties tegen Zuid-Ossetië te treffen. Een vredesmacht die uit Osseten, Georgiërs en Russen bestaat, ziet toe op het naleven van het bestand.

2004-2008

Slechts 15% van de Ossetische bevolking leeft nog in Zuid-Ossetië alwaar ze ongeveer twee derde van de bevolking uitmaken. De rest bestaat uit Georgiërs die vooral in de dorpen rondom de hoofdstad Tsinvali wonen. Het heeft er alle schijn van dat door de oorlog in augustus 2008 de verhoudingen sterk gewijzigd zijn.

Politiek werd er geen overeenkomst bereikt; de Zuid-Ossetische regering bleef effectief onafhankelijk van Tbilisi, behalve dan de Georgische dorpen rondom Tsinvali die wél onder Tbilisi vielen en waar Georgische politie was gestationeerd. Onder leiding van Edoeard Sjevardnadze werd er geen vooruitgang geboekt. De in 2004 gekozen president Micheil Saakasjvili rekende dit echter tot een van zijn belangrijkste prioriteiten. Aanvankelijk werd hij nog ingetoomd door de gematigde Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell en hoopte hij net als in Adzjarië tot een vreedzame oplossing te kunnen komen, maar uiteindelijk greep hij naar de wapenen, onder andere verleid door de aanhoudende stroom provocaties vanuit Ossetische zijde met steun van Rusland.

Op 15 juli 2004, vier dagen na de wapenstilstand, werd in Moskou een verdrag ondertekend tussen beide partijen waarin een geleidelijke terugtrekking van de in Zuid-Ossetië gestationeerde Russische militairen werd overeengekomen. De terugtrekking begon uiteindelijk vertraagd in november 2004. Het conflict laaide echter weer op toen de Zuid-Ossetische hoofdstad op 20 september 2005 werd beschoten met mortieren. De huidige president van Zuid-Ossetië, de Russische ex-worstelaar en zakenman Eduard Kokoiti, wil alleen met de Georgische overheid praten als ze eerst de onafhankelijkheid erkent van het gebied, hetgeen echter onbespreekbaar is voor de Georgische regering. De Georgische politica Nino Boerdzjanadze gaf aan het in 1992 gesloten vredesverdrag in Dagomys ongeldig te verklaren als de Russische troepen niet voor 15 juli 2006 hun steun aan de Zuid-Ossetische overheid zouden intrekken.

Op 12 november 2006 stemde in een referendum 99% van de stemgerechtigden voor het 'handhaven' van de onafhankelijkheid. Georgië erkent het referendum en de uitslag niet, evenals alle andere staten.

Oorlog in 2008

Zie Oorlog in Zuid-Ossetië (2008) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 8 augustus 2008 startte Georgië een aanval tegen de afvallige regio Zuid-Ossetië nadat het eerder overeengekomen staakt-het-vuren was geschonden. Georgische troepen trokken de hoofdstad Tsinvali binnen. Rusland reageerde echter met het sturen van meer dan 100 tanks en vliegtuigen, die het gebied reeds op 8 augustus weer in handen hadden. Ook werden verschillende Georgische steden en militaire en civiele infrastructuur in het land bestookt door Russische gevechtsvliegtuigen. Kort nadat de Russen zich begonnen terug te trekken uit Georgië, verklaarde de Russische president Dmitri Medvedev op 26 augustus 2008 dat Rusland de onafhankelijkheid van zowel Zuid-Ossetië als Abchazië erkende. Op deze stap werd met woede gereageerd door de Verenigde Staten en in mindere mate door de Europese Unie. Rusland heeft sinds de oorlog meer troepen in het gebied gestationeerd. Op 4 september 2008 erkende Nicaragua als eerste na Rusland de onafhankelijkheid van Zuid-Ossetië.

Na 2008

In maart 2015 sloot Rusland een verdrag met Zuid-Ossetië waarin de onderlinge samenwerking van veiligheidsdiensten, legers en grensbewaking is geregeld. Georgië, de NAVO en de Verenigde Staten verzetten zich tegen dit verdrag. Georgië sprak van een 'stap richting annexatie'.[11]

Demografie

Bevolkingsontwikkeling

Op 15 oktober 2015 telt Zuid-Ossetië zo'n 53.532 inwoners.[12] Het aantal inwoners is na de val van het communisme drastisch afgenomen, vooral vanwege de emigratie van etnische Georgiërs. Volgens de Sovjetvolkstelling van 1989 leefden er nog 98.527 mensen in Zuid-Ossetië.[13]

Urbanisatie

Meer dan de helft van de bevolking woont in de hoofdstad Tschinvali (30.432 inwoners). Verder wonen er zo'n 2.111 inwoners in de stad Java, 1.033 inwoners in de stad Achalgori, 985 inwoners in de stad Kvaisa en 451 inwoners in het stadje Kornisi/Znaur.

Rang Naam Naam in het Ossetisch Naam in het Georgisch Bevolking 2015
1. Tsinvali г. Цхинвал ცხინვალი 30.432
2. Java пгт Дзау დაბა ჯავა 2.111
3. Akhalgori пгт Ленингор დაბა ახალგორი 1.033
4. Kvaisa г. Квайса დაბა კვაისი 985
5. Kornisi / Znaur пгт Знаур დაბა ყორნისი 451

Alleen Tschinvali en Kvaisi hebben daadwerkelijk een stadsstatus: de overige drie plaatsen worden gekwalificeerd als een nederzetting met stedelijk karakter.

Etnische samenstelling

De Osseten vormen de grootste bevolkingsgroep in Zuid-Ossetië (48.146 van de 53.532 inwoners zijn etnische Osseten). Er leven verder zo'n 3.966 Georgiërs, 610 Russen en 378 Armeniërs, 88 Oekraïners, 50 Azeri's en de rest bestaat uit kleinere bevolkingsgroepen.[14]

De Georgiërs wonen voornamelijk in en rond de omgeving van het platteland van de stad Achalgori.

Bestuurlijke indeling

De republiek kent als onderverdeling de stad (cахар, sahar/город, gorod) Tschinvali en vier rajons (район, rajon). De rajons zijn verdeeld in dorpen (сельский совет, sel'skij sovet, letterlijk dorpsraad).

Zie de categorie South Ossetia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.