Ruige rudbeckia: verschil tussen versies

Ruige rudbeckia
	Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:	Campanuliden
Orde:	Asterales
Familie:	Asteraceae (Composietenfamilie)
Onderfamilie:	Asteroideae
Geslachtengroep:	Heliantheae
Geslacht:	Rudbeckia
	Soort
	Rudbeckia hirta; L. (1753)
	Rudbeckia hirta var.pulcherrima
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Ruige rudbeckia op Wikispecies
Portaal	Biologie

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 7 dec 2021 20:20

Mee bezig

Aan dit artikel of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.

De ruige rudbeckia (Rudbeckia hirta) is een eenjarige-, tweejarige of meerjarig plant. De soort komt van nature voor in Noord-Amerika en is min of meer ingeburgerd in Duitsland, Frankrijk en Wallonië. De soort wordt als sierplant gebruikt. Het aantal chromosomen is 2n = 38.^[1]

De plant wordt 50-100 cm hoog en heeft vertakte, rechtopstaande, borstelig tot zacht behaarde stengels. Het min of meer duidelijk drienervige, 8-30 cm lange en 0,5-7 cm brede blad heeft een grof getande, fijn getande of gave bladrand en is aan beide zijden grof behaard. De onderste bladeren zijn breed elliptisch tot lancetvormig of ovaal en hebben lange stelen. De stengelbladeren zijn ovaal, lancetvormig of langwerpig spatelvormig tot bijna lineair; de onderste zijn gesteeld, de middelste bladsteelachtig versmald en de bovenste zittend.

De ruige rudbeckia bloeit vanaf juli tot in oktober. De bloeiwijze is een 4-8 cm groot hoofdje met 8-16 met meestal uniform gele tot geeloranje, elliptische, min of meer naar beneden gerichte lintbloemen (of met een kastanjebruine vlek) en 250 tot meer dan 500 zwartbruine buisbloemen. De 15-45 mm lange en 5-10 mm brede lintbloemen zijn aan de onderkant bezet met korte haren. De buisbloemen hebben aan de voet een puntige, lineair-lancetvormige stroschub, die ongeveer even lang is als de buisbloem. De 12–22 × 10–20 mm grote bodem van het hoofdje is halfbolvormig tot conisch. De in twee tot drie rijen gerangschikte, 10-15 mm lange en 2-3 mm brede omwindselbladen zijn afstaand of naar achteren gebogen en ruw behaard.

De vrucht is een 1,5-2,7 mm lang nootje.

Plant
Omwindsel
Vruchten

De ruige rudbeckia komt voor op vochtige, voedselrijke, ruderale plaatsen en langs beekoevers.

Variëteiten

Er worden de volgende variëteiten onderscheiden:

Rudbeckia hirta var. angustifolia (TVMoore) Perdue: komt voor in de zuidelijke en centrale staten van de VS: Texas, Alabama, Florida, Georgia, Louisiana, Mississippi en South Carolina.^[2]
Rudbeckia hirta var. floridana (TVMoore) Perdue: komt voor op hoogtes van 0 tot 20 meter, alleen in centraal tot zuidelijk Florida.^[3]^[2]
Rudbeckia hirta L. var. hirta: komt algemeen voor in de VS.^[3]
Rudbeckia hirta var.pulcherrima Farw. (syn.: Rudbeckia bicolor Nutt., Rudbeckia hirta var. corymbifera Fernald): komt algemeen voor vanaf Canada tot in de VS^[2]

Cultivars

Enkele cultivars zijn:^[4]

'Becky'
'Irish Eyes'
'Sonora'
'Toto'

en verder:

'Cherry Brandy'
'Sahara'
‘Prairie Sun’

Externe links

Verspreiding in Nederland FLORON
Echte heemst (Rudbeckia hirta) op SoortenBank.nl (gearchiveerd) (gebaseerd op de Heukels²³, dit is de voorlaatste uitgave)
Beschrijving op Wilde Planten
(fr) Rudbeckia hirta Tele Botanica
Rudbeckia hirta in de Flora of North America
The Plant List met synoniemen

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Aantal chromosomen
↑ ^a ^b ^c Germplasm Resources Information Network (GRIN), USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. geraadpleegd op 28. april 2016.
↑ ^a ^b Lowell E. Urbatsch, Patricia B. Cox: Rudbeckia. In: Flora of North America Editorial Committee (Hrsg.): Flora of North America North of Mexico, Volume 21 – Magnoliophyta: Asteridae (in part): Asteraceae, part 3, Oxford University Press, New York und Oxford, 2006, ISBN 0-19-530565-5
↑ Walter Erhardt, Erich Götz, Nils Bödeker, Siegmund Seybold: Der große Zander. Enzyklopädie der Pflanzennamen. Band 2: Arten und Sorten. Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim) 2008, ISBN 978-3-8001-5406-7. S. 1707.

Zie de categorie Rudbeckia hirta van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Wikispecies heeft een pagina over Rudbeckia hirta.

[1] Aantal chromosomen

[GRIN-2] Germplasm Resources Information Network (GRIN), USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. geraadpleegd op 28. april 2016.

[FoNA-3] Lowell E. Urbatsch, Patricia B. Cox: Rudbeckia. In: Flora of North America Editorial Committee (Hrsg.): Flora of North America North of Mexico, Volume 21 – Magnoliophyta: Asteridae (in part): Asteraceae, part 3, Oxford University Press, New York und Oxford, 2006, ISBN 0-19-530565-5

[Zander2008-4] Walter Erhardt, Erich Götz, Nils Bödeker, Siegmund Seybold: Der große Zander. Enzyklopädie der Pflanzennamen. Band 2: Arten und Sorten. Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim) 2008, ISBN 978-3-8001-5406-7. S. 1707.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Regel 27: / Regel 27: @@
 De plant wordt 50-100 cm hoog en heeft vertakte, rechtopstaande, borstelig tot zacht behaarde stengels. Het min of meer duidelijk drienervige, 8-30 cm lange en 0,5-7 cm brede blad heeft een [[Bladvorm#Bladinsnijdingen|grof getande]], fijn getande of gave bladrand en is aan beide zijden grof behaard. De onderste bladeren zijn breed elliptisch tot lancetvormig of ovaal en hebben lange stelen. De stengelbladeren zijn ovaal, lancetvormig of langwerpig spatelvormig tot bijna lineair; de onderste zijn gesteeld, de middelste bladsteelachtig versmald en de bovenste zittend.
-De ruige rudbeckia bloeit vanaf juli tot in oktober met geel met bruine bloemen. De bloeiwijze is een 4-8 cm groot [[hoofdje]] met 8-16 gele, elliptische, min of meer naar beneden gerichte [[lintbloem]]en en 250 tot meer dan 500 zwartbruine [[buisbloem]]en. De 15-45 mm lange en 5-10 mm brede lintbloemen zijn aan de onderkant bezet met korte haren. De buisbloemen hebben aan de voet een puntige, lineair-lancetvormige [[Schutblad (plant)|stroschub]], die ongeveer even lang is als de buisbloem. De 12–22 × 10–20 mm grote bodem van het hoofdje is halfbolvormig tot conisch. De in twee tot drie rijen gerangschikte, 10-15 mm lange en 2-3 mm brede [[omwindsel]]bladen zijn afstaand of naar achteren gebogen en ruw behaard.
+De ruige rudbeckia bloeit vanaf juli tot in oktober. De bloeiwijze is een 4-8 cm groot [[hoofdje]] met 8-16 met meestal uniform gele tot geeloranje,  elliptische, min of meer naar beneden gerichte [[lintbloem]]en (of met een kastanjebruine vlek) en 250 tot meer dan 500 zwartbruine [[buisbloem]]en. De 15-45 mm lange en 5-10 mm brede lintbloemen zijn aan de onderkant bezet met korte haren. De buisbloemen hebben aan de voet een puntige, lineair-lancetvormige [[Schutblad (plant)|stroschub]], die ongeveer even lang is als de buisbloem. De 12–22 × 10–20 mm grote bodem van het hoofdje is halfbolvormig tot conisch. De in twee tot drie rijen gerangschikte, 10-15 mm lange en 2-3 mm brede [[omwindsel]]bladen zijn afstaand of naar achteren gebogen en ruw behaard.
 De vrucht is een 1,5-2,7 mm lang [[nootje]].