De oorsprong der soorten

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door VolkovBot (overleg | bijdragen) op 29 dec 2010 om 03:09. (r2.5.1) (robot Anders: ta:உயிரினங்களின் தோற்றம் (நூல்))
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
De oorsprong van soorten
De oorsprong der soorten
Oorspronkelijke titel The Origin of Species
Auteur(s) Charles Darwin
Land Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland
Taal Engels
Onderwerp Natuurlijke selectie
Evolutiebiologie
Genre wetenschap, biologie
Uitgever John Murray
Uitgegeven 24 november 1859
Medium Hardcover
Pagina's 502
Voorloper On the Tendency of Species to form Varieties; and on the Perpetuation of Varieties and Species by Natural Means of Selection
Vervolg Fertilisation of Orchids
Portaal  Portaalicoon   Literatuur
Het titelblad van On the Origin of Species, eerste druk. De zesde druk uit 1872 verscheen onder de titel The Origin of Species

De oorsprong der soorten (Engels: The Origin of Species) is het bekendste boek van de Britse bioloog Charles Darwin. In het boek zet Darwin zijn evolutietheorie uiteen, volgens welke al het leven op aarde een gemeenschappelijke afstamming heeft en natuurlijke selectie het belangrijkste mechanisme voor het ontstaan van soorten en de aanpassing van soorten aan hun milieu is.

Inhoud

Het boek geldt als een van de belangrijkste wetenschappelijke werken ooit. In de tijd dat het gepubliceerd werd veroorzaakte het opschudding omdat het de vormenrijkdom van het leven op aarde toeschreef aan een mechanisch proces in plaats van aan een bovennatuurlijke intelligentie. Weliswaar hadden anderen al eerder geopperd dat er iets als evolutie of natuurlijke selectie zou kunnen bestaan, maar De oorsprong der soorten is het eerste werk waarin uit deze concepten de uiterste consequentie wordt getrokken.

De reacties op het werk waren verschillend van aard. Zo waren er reacties uit wetenschappelijke, religieuze en filosofische hoek. Voor de publicatie van The Origin of Species, ging de natuurwetenschap er nog vanuit dat de natuur "een vriend van de mensheid" en "geordend" was.

Darwins werken. Het Ontstaan der Soorten 4e druk twee delen 1913. Portret van Darwin in reliëf.

Dit was vooral gebaseerd op de absoluut en oneindig geldend geachte Wetten van Newton. The Origin of Species gaf een andere kijk en een van de felste verdedigers van het werk, Thomas Huxley bedacht zelfs een woord voor Darwins theorie; darwinisme. In Europa werd hieropvolgend door de Britse filosoof Herbert Spencer de term sociaal darwinisme geïntroduceerd.

Het vraagstuk van de oorsprong van de mens werd door Darwin slechts terloops aangeroerd. Dit zou door hem later besproken worden in het boek Descent of Man.

Geschiedenis

De eerste editie van het boek verscheen op 24 november 1859, onder de titel On The Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life ("Over de oorsprong van soorten door middel van natuurlijke selectie, of: het behoud van begunstigde rassen in de strijd om het bestaan"). In totaal verschenen er 6 drukken in het Engels. Alle drukken bevatten veel wijzigingen en aanvullingen waarin Darwin reageerde op opmerkingen en kritieken van zijn lezers en nieuwe ontdekkingen verwerkte. De 6e druk verscheen in 1872 en een gewijzigde 6e druk (de laatste) verscheen in 1876.

  • De eerste Nederlandse uitgave van The Origin of Species verscheen in 1860 bij de uitgever Kruseman en was vertaald door de arts en paleontoloog T. C. Winkler. Deze vertaling was gebaseerd op de tweede editie van de Origin [1], welke al verscheen op 7 Januari 1860 omdat de eerste Engelse druk van 24 november 1859 op de dag van verschijnen uitverkocht was.
  • De derde Nederlandse uitgave van 1869 is vertaald door T.C. Winkler en is getiteld 'Het ontstaan der soorten van dieren en planten door middel van de natuurkeus, of, Het bewaard blijven van bevoorregte rassen in den strijd des levens'[2].
  • De vierde Nederlandse uitgave van 1913 is getiteld: 'Het Ontstaan der soorten door Natuurlijke Teeltkeus, of Het bewaard blijven van bevoorrechte rassen in den strijd om het bestaan', door Charles Darwin. Oorspronkelijk bewerkt door Dr. T. C. Winkler. Vierde Uitgave. Opnieuw bewerkt en met aantekeningen voorzien door Eva De Vries, met medewerking van Professor Hugo De Vries. Twee delen. Amsterdam, Gebr. E. & M. Cohen. Deze editie bevatte veel supplementen, vandaar de twee delen.

Een vertaling van de eerste editie van On the Origin of Species uit 1859 die nog steeds verkrijgbaar is, is van Ludo Hellemans[3]. Ruud Rook vertaalde de zesde editie van de Origin die verscheen in het Darwinjaar 2009. Ook verscheen er in 2009 een luxe, rijk geïllustreerde uitgave van Het ontstaan van soorten bij uitgeverij Atlas, die tevens een stripbewerking van het boek uitgaf.

Zie ook

Externe links

Werken van of over dit onderwerp zijn te vinden op de pagina On the Origin of Species op Wikisource.
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina On the Origin of Species op Wikimedia Commons.
  1. Bart Leeuwenburgh (2009) Darwin in domineesland, p. 138.
  2. Deze editie is in bezit van de Koninklijke Bibliotheek: Exposities en collecties
  3. Zie website uitgever