Spoorhaven

Een spoorhaven, spoorweghaven of spoordok is een haven met een eigen spoorweg, die via een spooraansluiting is aangesloten aan het landelijke spoorwegnet. Een spoorhaven is speciaal ingericht voor de overslag van goederen van spoorverkeer naar scheepvaart en andersom, en/of voor het overstappen van personen tussen deze vervoerwijzen.

Er zijn drie typen spoorweghavens:^[1]

Een haven die is ingericht voor het overstappen van passagiers van een trein op een veerboot of andersom.
Een haven die is ingericht voor het overslaan van goederen van schepen op treinen en andersom.
Een haven met een aanlegbrug om spoorvoertuigen van en op een spoorpont te laten rijden.

Lijst van spoorhavens[bewerken | brontekst bewerken]

Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.

Plaatsnaam	Naam haven	Functie	Opmerkingen
Nederland Amsterdam	Spoorweghaven		Gegraven tussen 1873 en 1879. De Spoorweghaven is later deels gedempt
Nederland Berkel en Rodenrijs	Spoorhaven
Nederland Boskoop	Spoorhaven
Nederland Breskens	Veerhaven	Overstap voor reizigers	Aansluiting op de veerdienst Breskens-Vlissingen
Nederland Delft	Spoorhaven
Nederland Delfzijl	Eemshaven	Overstap voor reizigers en overslag van goederen
Nederland Den Helder	Spoorweghaven	Overslag van goederen Koninklijke Marine	In 2001 voor het laatst per trein bereikt. In gebruik als jachthaven.
Nederland Dordrecht	Spoorweghaven
Nederland Enkhuizen	Spoorhaven	Overstap voor reizigers	Aansluiting op de veerdienst Enkhuizen - Stavoren. Van 1899 tot en met 1936 voer hier een spoorpont
Nederland Groningen	Spoordok/spoorweghaven	Overslag van goederen	Aangelegd rond 1866, gedempt in 1927.
Nederland Haarlem	Spoorweghaven	Overslag van goederen	Gedempt in de jaren 50 van de 20e eeuw^[2]
Nederland Harlingen		Overstap voor reizigers	Aansluiting op de veerdiensten tussen station Harlingen Haven en de eilanden Vlieland en Terschelling
Nederland Hoek van Holland	Hoek van Holland Haven	Overstap voor reizigers	Tot 2017 aansluiting op het spoornet. Vanaf 2019 op het metronet van Rotterdam.
Nederland Leiden^[3]	Spoorweghaven
Nederland Rotterdam	Spoorweghaven		De Spoorweghaven is gegraven tussen 1873 en 1879 en is sinds 13 januari 2003 in gebruik als jachthaven^[4]
Nederland Roosendaal	Spoorhaven
Nederland Stavoren	Spoorhaven	Overstap voor reizigers	Aansluiting op de veerdienst Enkhuizen - Stavoren. Van 1899 tot en met 1936 voer hier een spoorpont
Nederland Veendam	Spoorweghaven
Nederland Vlaardingen	Spoorhaven	Overslag van goederen	Omstreeks 1890 gegraven, na enkele decennia in gebruik genomen als zwembad; in 1955 gedempt^[5]
Nederland Vlissingen	Buitenhaven	Overstap voor reizigers	Aansluiting op de veerdienst Breskens-Vlissingen
Denemarken Rødbyhavn		Aanlegbrug voor treinveer	Deense spoorhaven voor de voormalige internationale treinveerdienst tussen Duitsland en Denemarken^[6]
Duitsland Puttgarden		Aanlegbrug voor treinveer	Duitse spoorhaven voor de voormalige internationale treinveerdienst tussen Duitsland en Denemarken^[6]
Frankrijk Honfleur^[7]			Franse spoorhaven

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Spoordok (doorverwijspagina)
Boottrein

Referenties

↑ Woordenlijst: spoorweghaven. Vereniging De Binnenvaart. Geraadpleegd op 16 juli 2021.
↑ Cultuurhistorie bestemmingsplangebied Pijlslaan (pdf) bladzijde 6. Gemeente Haarlem. Gearchiveerd op 28 juni 2021. Geraadpleegd op 28 juni 2021.
↑ Kirsten Schuil, Op expeditie in een wild stukje Leiden. Natuuronderzoek van het Spoorweghavenpad. Geraadpleegd op 18 augustus 2021. "Het onderzoeksgebied omvat de groenstrook tussen de spoorlijn Leiden – Utrecht, de sloot en kade langs de Potgieterlaan en de wilde tuin van de twee woonboten. Dit gebied diende van 1878 tot 1920 als spoorweghaven, waarna het zijn functie verloor."
↑ René Hoeflaak, Rotterdam: Spoorweghaven. https://renehoeflaak.com (17 augustus 2012). Geraadpleegd op 18 augustus 2021.
↑ Wil van der Velden-Van Hees, 1981 Kroniek van Vlaardingen 1930 - Wil van der Velden-van Hees.pdf Kroniek van Vlaardingen (pdf) bladzijde 10. Historische Vereniging Vlaardingen. Geraadpleegd op 18 augustus 2021. "Het nieuwe bad werd naast het oude geplaatst in de Spoorhaven"
↑ ^a ^b Paul van den Bogaard, DB en DSB schrappen spoorpont: het einde van een tijdperk. SpoorPro.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2016. "De veerpont tussen Duitsland en Denemarken neemt op 15 december voor de laatste keer een trein mee. … Ondanks de langere route, die onder meer via Flensburg en over de Grote Beltbrug voert, duurt de totale reis [voortaan zonder treinveer] ongeveer een kwartier korter."
↑ Johan Barthold Jongkind, Spoorweghaven te Honfleur (Ets). Rijksmuseum (1866). Geraadpleegd op 18 augustus 2021. "Een kade waarover rails lopen en waaraan links en rechts schepen liggen. Mannen zijn bezig met laden en lossen. Op de achtergrond een rokende toren en wat bebouwing in een heuvelachtig landschap."

[1] Woordenlijst: spoorweghaven. Vereniging De Binnenvaart. Geraadpleegd op 16 juli 2021.

[2] Cultuurhistorie bestemmingsplangebied Pijlslaan (pdf) bladzijde 6. Gemeente Haarlem. Gearchiveerd op 28 juni 2021. Geraadpleegd op 28 juni 2021.

[3] Kirsten Schuil, Op expeditie in een wild stukje Leiden. Natuuronderzoek van het Spoorweghavenpad. Geraadpleegd op 18 augustus 2021. "Het onderzoeksgebied omvat de groenstrook tussen de spoorlijn Leiden – Utrecht, de sloot en kade langs de Potgieterlaan en de wilde tuin van de twee woonboten. Dit gebied diende van 1878 tot 1920 als spoorweghaven, waarna het zijn functie verloor."

[4] René Hoeflaak, Rotterdam: Spoorweghaven. https://renehoeflaak.com (17 augustus 2012). Geraadpleegd op 18 augustus 2021.

[5] Wil van der Velden-Van Hees, 1981 Kroniek van Vlaardingen 1930 - Wil van der Velden-van Hees.pdf Kroniek van Vlaardingen (pdf) bladzijde 10. Historische Vereniging Vlaardingen. Geraadpleegd op 18 augustus 2021. "Het nieuwe bad werd naast het oude geplaatst in de Spoorhaven"

[spoorpro.nl-6] Paul van den Bogaard, DB en DSB schrappen spoorpont: het einde van een tijdperk. SpoorPro.nl. Geraadpleegd op 21 juli 2016. "De veerpont tussen Duitsland en Denemarken neemt op 15 december voor de laatste keer een trein mee. … Ondanks de langere route, die onder meer via Flensburg en over de Grote Beltbrug voert, duurt de totale reis [voortaan zonder treinveer] ongeveer een kwartier korter."

[7] Johan Barthold Jongkind, Spoorweghaven te Honfleur (Ets). Rijksmuseum (1866). Geraadpleegd op 18 augustus 2021. "Een kade waarover rails lopen en waaraan links en rechts schepen liggen. Mannen zijn bezig met laden en lossen. Op de achtergrond een rokende toren en wat bebouwing in een heuvelachtig landschap."

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]