Stargate (franchise)

Een Melkweg-stargate

Stargate is een sciencefictionfranchise bedacht door Roland Emmerich. De franchise bestaat uit vijf televisieseries en drie films. Ze is volledig in handen van Metro-Goldwyn-Mayer, dat in 2022 werd overgekocht door Amazon.

De franchise draait om de gelijknamige fictieve poorten waarmee honderden planeten met elkaar verbonden zijn, en men doorheen de Melkweg en een aantal andere sterrenstelsels kan reizen. De films Stargate, The Ark of Truth en Continuum en de series Stargate SG-1, Stargate Atlantis en Stargate Universe spelen zich af in de huidige tijd. Wel wordt geregeld gerefereerd naar het verleden, en dan met name oude Aardse mythologieën. In het Stargate-universum zijn deze meestal gebaseerd op buitenaardse wezens die in het verleden de Aarde bezochten en zich voordeden als goden. De webserie Stargate Origins is een prequel die zich afspeelt in 1939, animatieserie Stargate Infinity speelt zich af in de toekomst.

Naast mensen komen er in de franchise veel buitenaardse rassen voor. Vooral bekend zijn de Goa'uld, de Wraith, de Ori, de Replicators en de vier oude rassen (Asgard, Ancients, Nox, Furlings). Deze verschillende rassen leiden tot verschillende vormen van technologie.

Films en series

Speelfilm

• Stargate (1994): deze film legde de basis voor alle producties die volgen. In de film is te zien hoe de Stargate voor het eerst wordt ontdekt en gebruikt.

Liveactionseries

• Stargate SG-1 (1997-2007): de eerste serie, een spin-off en direct vervolg op de film. De serie liep tien seizoenen met in totaal meer dan 200 afleveringen.
• Stargate Atlantis (2004-2009): de tweede serie. Deze liep vijf seizoenen.
• Stargate Universe (2009-2011): de derde serie. Deze liep twee seizoenen.
• Stargate Origins (2018): de vierde serie. Deze liep één seizoen, als webserie.

Dvd-films

• Stargate: The Ark of Truth (2008): de eerste van twee direct-naar-dvd-films. Deze film is gemaakt om de verhaallijn uit seizoen 10 van de serie Stargate SG-1 af te sluiten.
• Stargate: Continuum (2008): de tweede film met de cast van Stargate SG-1 in de hoofdrol, waarin de verhaallijn rond de Goa'uld weer terugkeert, met Ba'al als belangrijkste antagonist.

Animatieserie

• Stargate Infinity (2002-2003): een animatieserie, die niet canon is met de rest van de franchise.

Verhaal

Stargate

De film begint met de opgraving van de Stargate in Gizeh in 1928. Decennia later, in 1994, in een hedendaagse militaire basis in Creek Mountain, Colorado, ontdekt de in diskrediet geraakte egyptoloog Daniel Jackson (James Spader) hoe de Stargate gebruikt moet worden. De eerste sonde die door de Stargate werd gestuurd toont de overleefbare omstandigheden op de planeet Abydos. Een team onder leiding van kolonel Jack O'Neil (Kurt Russell) krijgt dan de opdracht om door de Stargate te stappen en potentiële militaire bedreigingen aan de andere kant te identificeren. Jackson vergezelt hen om de andere Stargate te bedienen om weer naar huis te raken.

Het team ontdekt een slavenbeschaving in dienst van een buitenaards wezen die zich voordoet als de Egyptische god Ra (Jaye Davidson). Ra en zijn volgelingen hebben een menselijke vorm aangenomen en overheersen de slaven met brute kracht. Met de hulp van de lokale bevolking is O'Neil's team uiteindelijk in staat een slavenopstand te ontketenen, die Ra's troepen overweldigt. Ra ontsnapt in zijn moederschip, maar O'Neil kan een nucleaire kernkop teleporteren aan boord van Ra's schip in een baan om de planeet en deze tot ontploffing brengen. Nu Ra dood is, kan de beschaving in vrede verderleven. O'Neil en zijn team keren terug naar huis via de Stargate, maar Jackson blijft op de planeet met zijn nieuwe geliefde Sha'uri (Mili Avital).

Stargate SG-1

Het verhaal van Stargate SG-1 begint ongeveer een jaar na de gebeurtenissen van de film, wanneer de regering van de Verenigde Staten ontdekt dat men via de Stargate toegang kan krijgen tot een netwerk van dergelijke apparaten op een groot aantal planeten. SG-1 is een van de ongeveer twintig teams van de Amerikaanse luchtmacht die het heelal verkennen en de Aarde verdedigt tegen buitenaardse bedreigingen. Het team bestaat oorspronkelijk uit Jack O'Neill (Richard Dean Anderson), Daniel Jackson (Michael Shanks), Samantha Carter (Amanda Tapping) en Teal'c (Christopher Judge). In de eerste acht seizoenen is de missie van de SG-teams het melkwegstelsel te verkennen en te zoeken naar buitenaardse technologie en bondgenoten om de Aarde te verdedigen tegen de Goa'uld. De Goa'uld hebben duizenden jaren geleden menselijke slaven van de Aarde naar andere bewoonbare planeten in het heelal vervoerd. SG-1 ontdekt dat hoogontwikkelde mensachtige wezens, bekend als de Ancients, miljoenen jaren eerder het netwerk aan Stargates bouwden, voor ze opstegen naar een hoger bestaansniveau, waarna ze beloofden zich niet te bemoeien met het leven van andere soorten. De Ori, behorend tot hetzelfde ras als de Ancients, die hun krachten gebruiken om andere soorten te onderwerpen door religieuze indoctrinatie, nemen de rol van de belangrijkste antagonisten op zich in de laatste twee seizoenen. De films The Ark of Truth en Continuum zijn een vervolg op deze serie.

Stargate Atlantis

Het verhaal van Stargate Atlantis volgt op de gebeurtenissen uit de afleveringen Lost City en New Order uit seizoen zeven en acht van Stargate SG-1, waarin de cast van die serie een buitenpost op Antarctica ontdekt, gemaakt door de Ancients. In de eerste aflevering, Rising, ontdekt Daniel Jackson (Michael Shanks) de locatie van Atlantis, de legendarische stad die door de Ancients werd gecreëerd. Stargate Command stuurt een internationaal team om dit te onderzoeken. Dit team, onder leiding van John Sheppard (Joe Flanigan), samen met twee dozijn andere teams, zullen de verre planeten in de Pegasus Melkweg verkennen. Ze maken hiervoor gebruik van de Stargate. Het team waarop wordt gefocust in deze serie bestaat verder nog uit Elizabeth Weir (Torri Higginson), Teyla Emmagan (Rachel Luttrell), Aiden Ford (Rainbow Sun Francks) en Rodney McKay (David Hewlett).

Stargate Universe

Het verhaal van Stargate Universe volgt de avonturen van een internationaal verkenningsteam dat reist met behulp van het ruimteschip Destiny, enkele miljarden lichtjaren verwijderd van het Melkwegstelsel. Ze proberen een manier te vinden om terug te keren naar de Aarde, terwijl ze tegelijkertijd proberen te verkennen en te overleven in hun onbekende gebied van het universum. Het team was beduidend groter dan bij de voorbije twee series, bestaande uit Nicholas Rush (Robert Carlyle), Everett Young (Louis Ferreira), Matthew Scott (Brian J. Smith), Chloe Armstrong (Elyse Levesque), Eli Wallace (David Blue), Tamara Johansen (Alaina Huffman), Ronald Greer (Jamil Walker Smith) en Camile Wray (Ming-Na Wen).

Stargate Origins

Het verhaal van Stargate Origins speelt zich af in 1939, en is bijgevolg een prequel op de rest van de franchise. Het volgt een jonge Catherine Langford (Ellie Gall), die door de Stargate gaat in een zoektocht om haar vader, Paul Langford (Connor Trinneer), te redden. Verder verschijnen ook personages als Wilhelm Brücke (Aylam Orian), James Beal (Philip Alexander) en Wasif (Shvan Aladdin).

Stargate Infinity

Het verhaal van Stargate Infinity speelt zich 30 jaar in de toekomst af en volgt Gus Bonner en zijn team. Bonner's team werd opgericht nadat hij er werd ingeluisd voor een misdaad die hij niet had begaan. Hij ontsnapte nadat het vijandige buitenaardse ras Tlak'kahn Stargate Command aanviel om de chrysalis te vinden. Samen met zijn team ontsnapt hij door de Stargate met de chrysalis. Vanaf dat moment gaan ze van planeet naar planeet totdat ze hun naam kunnen zuiveren. De serie is de enige animatieserie van de franchise.

Hoofdpersonages

	Stargate(1994)	SG-1(1997-2007)	The Ark of Truth(2008)	Continuum(2008)	Infinity(2002-2003)	Atlantis(2004-2009)	Universe(2009-2011)	Origins(2018)
Jack O'Neill	Kurt Russell	Richard Dean Anderson		Richard Dean Anderson		Richard Dean Anderson
Daniel Jackson	James Spader	Michael Shanks				Michael Shanks
Ra	Jaye Davidson	Jay Williams		Jay Williams
Catherine Langford	Viveca Lindfors	Elizabeth HoffmanNancy Hillis						Ellie Gall
Samantha Carter		Amanda Tapping				Amanda Tapping
Teal'c		Christopher Judge				Christopher Judge
George S. Hammond		Don S. Davis		Don S. Davis		Don S. Davis
Jonas Quinn		Corin Nemec
Cameron Mitchell		Ben Browder
Hank Landry		Beau Bridges				Beau Bridges
Vala Mal Doran		Claudia Black
Gus Bonner					Dale Wilson
Stacey Bonner					Tifanie Christun
Seattle Montoya					Bettina Bush
R.J. Harrison					Mark Hildreth
Draga					Kathleen Barr
Ec'co					Cusse Mankuma
Da'Kyll					Mark Acheson
Pahk'kal					Mackenzie Gray
Nephestis					Lee Tockar
John Sheppard		Joe Flanigan				Joe Flanigan
Elizabeth Weir		Jessica SteenTorri Higginson				Torri Higginson
Teyla Emmagan						Rachel Luttrell
Aiden Ford						Rainbow Sun Francks
Rodney McKay		David Hewlett				David Hewlett
Ronon Dex						Jason Momoa
Carson Beckett						Paul McGillion
Jennifer Keller						Jewel Staite
Richard Woolsey		Robert Picardo				Robert Picardo
Nicholas Rush							Robert Carlyle
Everett Young							Louis Ferreira
Matthew Scott							Brian J. Smith
Chloe Armstrong							Elyse Levesque
Eli Wallace							David Blue
Tamara Johansen							Alaina Huffman
Ronald Greer							Jamil Walker Smith
Camile Wray							Ming-Na Wen
Paul Langford	Erik Holland	Duncan Fraser						Connor Trinneer
Wilhelm Brücke								Aylam Orian
James Beal								Philip Alexander

Boeken

Zie Stargate-literatuur voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Er zijn drie series van romans gebaseerd op het Stargate franchise. Eén gebaseerd op de originele film, en twee gebaseerd op Stargate SG-1 en Stargate Atlantis.

Een serie boeken gepubliceerd door Bill McCay werd uitgebracht tussen 1996 en 1999. Deze boeken waren onofficiële vervolgen op de film.

Van 1999 tot 2001 publiceerde ROC vier romannen gebaseerd op Stargate SG-1, geschreven door Ashley McConnell. In 2004 bracht het Britse Fandemonium Press een nieuwe serie boeken uit, maar door conflicten met ROC werden deze boeken niet in de Verenigde Staten uitgebracht.

Strips

Zie Stargate-strips voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Een serie stripboeken gebaseerd op Stargate SG-1 en Stargate Atlantis werd uitgebracht door Avatar Press in 2003.

Spellen

• Een Stargate Trading Card-spel werd uitgebracht in mei 2007.
• Een Stargate rollenspel werd geproduceerd door Alderac Entertainment.
• Twee computerspellen gebaseerd op de film werden uitgebracht door Acclaim Entertainment: een side-scrolling platformspel voor de Super Nintendo Entertainment System (SNES) en Sega Mega Drive, en een Tetrisachtig puzzelspel voor de Sega Game Gear en Nintendo Game Boy.
• Stargate SG-1: The Alliance was een computerspel gebaseerd op het Stargate-universum. Dit spel is echter niet uitgebracht.
• De attractieparken Six Flags Kentucky Kingdom, Six Flags Great America, and Six Flags Marine World hebben alle drie de simulator Stargate SG-3000.
• Stargate Worlds is een Stargate-universum MMORPG (Massively Multiplayer Online Role Playing Game).
• Een Stargate flipperkastspel is ontwikkeld door Gottlieb.

Externe links

• Officiële Stargate site van MGM

Bronnen, noten en/of referenties

Stargate
Films: Stargate · The Ark of Truth · Continuum Televisieseries: SG-1 (afleveringen · personages) · Infinity · Atlantis (afleveringen) · Universe · Origins Andere media: literatuur · strips · kaartspel · rollenspel Universum: volkeren en rassen · personages · planeten · Goa'uld (taal) Technologie: Stargate · Dial-Home Device