Stenhousemuir
Plaats in Schotland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Raadsgebied (council area) |
Falkirk | ||
| Lieutenancy area | Stirling and Falkirk | ||
| Coördinaten | 56° 2' NB, 3° 48' WL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 5,7 km² | ||
| Inwoners | 9.620 (1.860 inw./km²) | ||
| Grid code | NS875831 | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | FK5 | ||
| Netnummer(s) | 01324 | ||
| Post town | LARBERT | ||
| Website | www | ||
| Foto('s) | |||
.jpg)
| |||
| Larbert en Stenhousemuir vanuit de lucht | |||
| |||
Stenhousemuir (Schots-Gaelisch: Featha Thaigh nan Clach, Schots: Stennymuir) is een plaats in de Central Lowlands van Schotland. De plaats ligt in het raadsgebied Falkirk en ligt drie kilometer ten noordnoordwesten van Falkirk, direct naast Larbert in het westen. In het oosten grenst Stenhousemuir aan de dorpen Carron en Carronshore. Historisch gezien ligt Stenhousemuir in het historische graafschap Stirlingshire. In 2022 had Stenhousemuir 9.620 inwoners.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]
Het ‘stenen huis’ waaraan het dorp zijn naam ontleende, was een Romeins gebouw ten noorden van de Carron River Valley dat in latere eeuwen bekend stond als Arthur's O'on, oftewel de oven van koning Arthur. Het is niet meer te zien, omdat het in 1743 door Sir Michael Bruce van Stenhouse werd gesloopt om een dam in de River Carron te bouwen. De stenen werden kort daarna door een overstroming weggevaagd. In de jaren 1720 werden gedetailleerde tekeningen gemaakt en in 1763 werd een replica gebouwd die dienst deed als duiventil op het dak van de stallen van Penicuik House in Midlothian, en die nog steeds bestaat. De locatie van het oorspronkelijke gebouw is gelokaliseerd in de tuin van een modern huis in een woonwijk, naar verluidt door de Amerikaanse wetenschapper Norma Lorre Goodrich (1917-2006).
Stenhousemuir werd vanaf 1785 de thuisbasis van de “Falkirk Tryst”, een van de grootste bijeenkomsten van veehouders en kopers uit heel Schotland en daarbuiten. Na het verval van de Tryst in Crieff werd de Falkirk Tryst vaker gehouden, namelijk op de tweede dinsdag van augustus, september en oktober van elk jaar. Thomas Gisbourne beschreef de Tryst in 1849 in zijn “Essay on Agriculture” als “een scène die in Groot-Brittannië, en misschien zelfs in de hele wereld, zijn gelijke niet kent”. De Trysts gingen door tot het einde van de 19e eeuw.
Sport
[bewerken | brontekst bewerken]
De voetbalclub van de plaats, Stenhousemuir FC speelt de thuiswedstrijden in Ochilview Park en komt momenteel uit in de Scottish League One. De Tryst Golf Club, gebouwd in 1885, heeft zijn clubhuis in Burnhead Road, dat zich in Larbert bevindt.
De Cricket Club bestaat sinds 1876. De club heeft internationale spelers voortgebracht die Schotland vertegenwoordigen en heeft een aantal opmerkelijke cricketprofessionals gehad die voor de club speelden, zoals Abdul Qadir.
Bezienswaardigheden
[bewerken | brontekst bewerken]Ochilview Park, Falkirk Tryst Golf Club en Stenhousemuir Cricket Club zijn allemaal bereikbaar via Tryst Road, die vanuit het dorp naar het noorden loopt. De straat heet zo omdat hier vroeger de jaarlijkse Tryst plaatsvond. Op de verjaardag van de Tryst in september komt er elk jaar een reizende kermis naar deze plek.
Er zijn vier kerken in het dorp: dichter bij het centrum van het dorp ligt Larbert East Church met zijn imposante toren, terwijl een halve kilometer ten oosten van het dorpscentrum, in de toepasselijk genaamde Church Street, de Stenhouse and Carron-kerk staat, die kleiner is maar architectonisch meer opvallend, ontworpen in 1897 door het bureau van John James Burnet. Het dorp heeft een kerk van het Leger des Heils en een gemeenschapscentrum in een modern gebouw naast de Stenhousemuir Primary School. Verder naar het westen langs Main Street ligt de rooms-katholieke kerk van Our Lady of Lourdes and St Bernadette. Larbert West Church ligt net over de oude grens van Burnhead Road tussen Stenhousemuir en South Broomage.
Het winkelgebied van Stenhousemuir werd in 2008 gerenoveerd. Er kwam een nieuwe bibliotheek met gemeenschapsruimte, een voetbalveld en nieuwe winkels, waaronder een Asda-supermarkt van 3700 vierkante meter, en een aantal bestaande bedrijven verhuisde.
Een deel van de renovatie resulteerde in de bouw van een nieuw gemeenschapscentrum en de herbouw van het medisch centrum, dat aanvullende NHS-ondersteunende diensten aan het gebied levert.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Stenhousemuir op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.