Stoomtrein Maldegem-Eeklo

Stoomtrein Maldegem-Eeklo (SME)
Station Maldegem
Algemene informatie
Land	België
Hoofdvestiging	Maldegem
Actief	1990-nu
Website	https://www.stoomtreinmaldegem.be/
Beheer
Trajecten	58 Maldegem - station Eeklo
Trajectlengte	10 Km
Portaal    Openbaar vervoer

Stoomtrein Maldegem-Eeklo (vroeger bekend onder de naam Stoomcentrum Maldegem) is een museumspoorvereniging die historische treinen laat rijden tussen Maldegem en het station van Eeklo. De uitvalsbasis is de site van het voormalige station in het Belgische Maldegem.

De spoorlijn met lijnnummer 58 werd vroeger door de NMBS uitgebaat op het volledige traject Gent - Brugge. De opkomst van de auto luidde de neergang in die duurde tot 1959, toen het reizigersverkeer tussen Eeklo en Brugge werd vervangen door autobussen. Sindsdien rijden reguliere passagierstreinen enkel nog tussen Gent en Eeklo. De laatste passagierstrein vertrok in Maldegem op 26 februari 1959 om 21.30 uur naar Brugge. Hoewel de sectie Maldegem – Brugge reeds in de vroege jaren zestig werd uitgebroken, bleven tussen Eeklo en Maldegem tot 26 april 1988 goederentreinen rijden.

Op het einde van de jaren tachtig ontstond er weer bedrijvigheid op en rond de Maldegemse stationssite. Een groep Brugse spoorfanaten – die de fase van modelbouw ontgroeid was en sinds enige jaren op een privéterrein in Maldegem hun hobby op ware grootte had beproefd – streek in Maldegem neer en kocht alle door de NMBS verlaten gebouwen (station, goederenloods, baanwachtershuis) op.

Stoomtrein Maldegem-Eeklo startte onmiddellijk met de aanleg van een smalspoor op de oude bedding richting Brugge en kon na het afschaffen van het goederenverkeer ook op normaalspoor gaan rijden.

Op zon- en feestdagen van mei tot en met september, en op woensdagen in juli en augustus, kan men terugkeren naar de tijd van toen en een ritje maken met de (stoom)trein van Maldegem naar Eeklo in oude rijtuigen met houten banken of zetels met stoffen bekleding of met een antieke dieselmotorwagen reeks 44 (4403), 46 (4620) of type 652 (652.12) afkomstig van de NMBS. Het hoogtepunt van het traject tussen Maldegem en Eeklo is zonder twijfel wanneer de stoomtrein over de oude spoorwegbrug over het Schipdonkkanaal in Balgerhoeke dendert. Deze metalen brug is een oorlogsrestant.

Elk jaar worden er verscheidene evenementen georganiseerd, zoals het Stoomfestival in het eerste weekend van mei.

In 2006 werd de Vlaamse Monumentenprijs uitgereikt aan Stoomtrein Maldegem-Eeklo.

In 2011 vierde men in het stoomcentrum het 150-jarig bestaan van sporen tussen Gent en Eeklo.

Sinds 2021 rijden vele museumtreinen weer tot in het NMBS-station Eeklo (op spoor 3), waar op de reguliere S51-trein Eeklo-Gent kan overgestapt worden. Voordien reed het merendeel van de museumtreinen niet verder dan station Balgerhoeke, en slechts enkele tot aan het door het stoomcentrum zelf aangelegde perronnetje Oostveld op een boogscheut van station Eeklo.

De materialen bewaard

In Maldegem bevinden zich :

• 8 stoomlocomotieven waarvan 3 in dienst.
• 3 diesellocomotieven, allemaal in dienst.
• 3 treinstellen, alle 3 in dienst.
• 2 typen personenauto's (K1 en M1), allemaal in gebruik.

De volgende lijsten zijn niet uitputtend en moeten in de loop van de tijd worden aangevuld of bijgewerkt (laatste update in juni 2022).

Stoomlocomotieven (normaal spoor)

• NMBS 41.195 (ex Type 41) : 52T type 030 locomotief gebouwd door J.J Gilain in Tirlemont in 1910. Sinds 1985 tentoongesteld voor het station van Charleroi-Sud, werd het in 2014 teruggevonden (zoals het is) door de "SME" en opgeslagen in afwachting van volledige restauratie (Buiten dienst).

Stoomtenderlocomotieven (op normaalspoor)

• Saint Léonard "Yvonne" : Locomotief type 020T of—T. Deze kleine stoomlocomotief werd gebouwd door de Société Saint-Léonard (in Luik) in 1893. Het is de oudste in de vloot beheerd door de "SME" (In dienst). Afkomstig van de Museum Stoomtrein der Twee Bruggen.
• Avonside "FRED" RS16 : Locomotief type 020T van—T en gebouwd door de fabrieken "Avonside Engine Company" in Bristol in Engeland in 1925. Aanvankelijk gebruikt als "shuttle" toen gekocht door de "KMO" om het volledig te restaureren. Het is operationeel sinds 1989 (In dienst).
• Auterity WD-75196 (Erol Lonsdale) Hunslet 3796 : Locomotief type 030T van—T en gebouwd door de fabrieken "Hunslet Engine Company" in Leeds in Engeland in 1953. Aanvankelijk gebruikt als een locomotief "manoeuvreren" in militaire bases die vervolgens door de "SME" werd gekocht om deze volledig te restaureren (en aan de Belgische normen te brengen) Deze is operationeel sinds 2016 (In dienst).
• La Meuse "BEBERT": Locomotief type 030T van—T en gebouwd door de Metallurgische werkplaatsen van "La Meuse" te Luik in België in 1926. Aanvankelijk gebruikt als een manoeuvre voor " Werister kolenmijnen". Het werd in 1983 overgedragen aan de "Train Touristique Zolder" (TTZ), vervolgens gekocht door de "KMO" in 2002 om het in 2011 volledig te restaureren. Sinds 2016 ondergaat het een volledige restauratie (met name om een nieuwe ketel te krijgen) en zal in 2023 (normaal) weer operationeel zijn.
• TKH n°5387 (Général Maczek) : Locomotief type 030T, 45T uit 1959, gebouwd door de fabrieken "Pierwsea Fabryka Lokomotyw W Polsce" in Chrzanow in Polen (buiten dienst sinds 2019).
• AD 08 : Locomotieven van het type 040T gebouwd door de Ateliers Métallurgiques de Tubize in 1927. Deze locomotief is afkomstig van "CFV3V" en werd in juni 2013 verkocht aan "SME" (Stoomtrein Maldegem-Eeklo) (In afwachting van volledige restauratie).
• Cockerill (type 5) : Locomotief type 020T met verticale ketel n°3145, gebouwd door Cockerill te Seraing in 1926, (buiten dienst, volledig cursus herstel). Het zal normaal gesproken operationeel zijn voor het "Stoomtreinfestival" van 2024.
• Haine Saint-Pierre uit 1923.
• De Belgische Tubize n°1627 dateert uit 1911. Afkomstig van de Museum Stoomtrein der Twee Bruggen (verkocht).
• Poolse stoomlocomotief OI 49-12 uit 1952 rijdt niet meer. Verhuisd naar Polen in 2017.

Treinwagons

• NMBS 4403 (Type 604) : treinstel van 44T en Sjabloon:Unit, 356 pk ingebouwd 1954 door Ateliers Germain, maximale snelheid van Sjabloon:Unit, 99 zitplaatsen (in dienst).
• NMBS 4620 (Type 554) : treinstellen van 33,6T en Sjabloon:Unit., 180 pk gebouwd door de Ragheno-fabrieken in Mechelen in 1952, maximumsnelheid van Sjabloon:Unit, 76 zitplaatsen (in dienst).
• NMBS 553.12 (type 553) : 32T en Sjabloon:Unit treinstellen, gebouwd door de Ateliers Germain in 1942, maximale snelheid van Sjabloon:Unit, 77 zitplaatsen (in gebruik).

Diesellocomotieven en rangeerders (in normaalspoor)

• NMBS 7408 (lay-out C - 3 assen gekoppeld door drijfstangen), gebouwd door BN gebouwd tussen 1965-1977, 59T, maximum snelheid 60 km/ h (In dienst).
• NMBS 8040 (Type 260) (lay-out C - 3 assen gekoppeld door drijfstangen) uit 1960, gebouwd door Haine - Saint-Pierre, 52T, maximumsnelheid 60 km/u (In dienst).
• NMBS 9131 (Type 230) (lay-out B - 2 assen gekoppeld door drijfstangen) vervaardigd door Cockerill bij Seraing in 1961, maximumsnelheid tussen 25–35 km/u (In dienst).

Stoomlocomotief (smalspoor)

• Stoomlocomotief "Yvonne" type 020T uit 1906.

Diesellocomotieven (smalspoor)

• Moes & Diema.

Stoomlocomotieven

Nummer	Serie	Jaar	Opmerking	Afbeelding
Yvonne		1893	Yvonne werd gebouwd door St.-Léonard (Luik) in 1893, en is daarmee een van de oudste bewaarde Belgische stoomlocomotieven. Deze kleine 0-4-0 locomotief kende een bewogen geschiedenis van verschillende eigenaars in uiteenlopende industrietakken. De loc, met constructienummer 947, werd oorspronkelijk gebouwd voor de SA des Charbonnages Maireux Bas-Bois, gelegen in Soumagne (Luik). Enkele jaren later (ergens in de jaren 1920) werd de loc verkocht aan de SA des Verreries De Fauquez te Ittre. Ten slotte werd de firma Focquet eigenaar van de machine. Deze firma verkocht en verhuurde vanuit haar vestiging in Vilvoorde allerhande zwaar materieel. Afkomstig van de Museum Stoomtrein der Twee Bruggen. In dienst.
SNCB 41.195		1910	De laatste nog bestaande in Vlaanderen gebouwde stoomlocomotief voor normaalspoor, uit een serie van 809 exemplaren (Niet in orde).
Haine-Saint-Pierre		1923	Gebouwd door Forges, Usines et Fonderies te Haine-Saint-Pierre (Niet in orde).
RS16 "FRED"		1925	Fred is een typisch Engelse 0-4-0 zadeltanklocomotief, in een fris blauwe uitmonstering. De machine werd door de Avonside Engine Company gebouwd in 1925 en kreeg het constructienummer 1908. De machine werkte in haar commerciële carrière voor de Tunstead Works te Buxton. Ze werd ingezet in de Kalksteen groeve en droeg het nr. RS16. In dienst.
Bébert		1926	Bébert werd in 1926 door la Société de la Meuse gebouwd voor “la Société Anonyme des Charbonnages de Wérister” gelegen op grondgebied van gemeentes Fléron en Beyne (provincie Luik). De locomotief met constructienr. 3223 behoort toe tot het type 32t. Van dit type werden 42 exemplaren gebouwd door “la Société de la Meuse” waarvan er 2 bij Wérister terecht kwamen. Eerst museumloc bij Toeristische Trein Zolder en daarna het Kolenspoor (Niet in orde).
Victorine		1930	Gebouwd door Usines Métallurgiques du Hainaut te Couillet voor Fabrique de Fer Charleroi (Niet in orde).
OL 49-12		1952	Verhuisd naar Polen in 2017.
Hunslet Austerity WD196		1953	In dienst.
TKH n°5387		1959	Niet in orde.

Diesellocomotieven

Nummer	Serie	Jaar	Snelheid	Gewicht	Opmerking	Afbeelding
7408	Reeks 74				In dienst.
8040	Reeks 80				In dienst.
9131	Reeks 91				In dienst.

Motorrijtuigen

Nummer	Serie	Jaar	Snelheid	Gewicht	Opmerking	Afbeelding
4403	Reeks 44				In dienst.
4405	Reeks 44				Onderdelenbank voor de 4403 (Niet in orde).
4603	Reeks 46				Stond tot 2015 als monument aan het Station Charleroi-Zuid (Niet in orde).
4612	Reeks 46				In of kort na 2003 gesloopt voor onderdelen. Afkomstig van de TSP
4620	Reeks 46				In dienst.
553.12 (ex. 4903)	Type 553				In dienst.
ES 202					Later verhuisde deze werkmotorwagen naar SDP. Daar werd ze uiteindelijk verschroot om haar wisselstukken te recupereren voor de ES 205.

Rijtuigen

Nummer	Fabrikant	Jaar	Snelheid	Gewicht	Opmerking	Afbeelding
AB 43.046					M1, voormalig BC 65051
BD 49.051					M1
WR 4250	CGC Saint-Denis	1919			Restauratierijtuig van Wagon-Lits. Buiten dienst in 1969. Verkocht aan de Verein der Eisenbahn Freunde. Daarna ÖBB Erlebnisbahn. In 2012 naar Maldegem.

Zie ook

• Lijst van toeristische spoorwegen en museumlijnen in België

Externe link

• Stoomtrein Maldegem-Eeklo

Mediabestanden

Zie de categorie Steam center Maldegem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

• Hét Meetjesland - Auteur: Marc Van Hulle - Uitgegeven door Davidsfonds NV, Leuven - 2008, pagina 88 - 95

---

Spoorweg- en trammusea in België

Huidig spoor (rijdend): Chemins de Fer à Vapeur des 3 Vallées · Stoomspoorlijn Dendermonde-Puurs · Stoomtrein Maldegem-Eeklo · Petit Train du Bonheur · Toerisme en Spoorpatrimonium (TSP) Huidig spoor (niet-rijdend): Retrotrain · Train World Trams: Tram van de Grotten van Han · Trammuseum van de ASVi · Tramway Touristique de l'Aisne · Museum voor het Stedelijk Vervoer te Brussel · Trammuseum van Schepdaal · Vlaams Tram- en Autobusmuseum · Museum voor het Openbaar Vervoer van Wallonië Voormalig: Kolenspoor · Li Trimbleu · Museum Stoomtrein der Twee Bruggen · Spoorwegmuseum NMBS · Spoorlijn 154 · Spoorlijn 156 · Spoorwegmuseum De Mijlpaal · Toeristische Trein Zolder · Vennbahn