Tadeusz Bór-Komorowski

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Tadeusz Bor-Komorowski)
Tadeusz Bór-Komorowski
Tadeusz Bór-Komorowski
Bijnaam "Bór"
Geboren 1 juni 1895
Lviv, Oblast Lviv, Galicië, toenmalige Oostenrijk-Hongarije
Overleden 24 augustus 1966
Londen, Verenigd Koninkrijk
Rustplaats Gunnersbury Cemetery, Londen, Verenigd Koninkrijk
Land/zijde Oostenrijk-Hongarije
Poolse regering in ballingschap
Onderdeel Oostenrijks-Hongaars leger
Poolse strijdkrachten
Dienstjaren 1913 - 1966
Rang Generała Dywizji
Bevel Plaatsvervangend leider Armia Krajowa
Generaal-inspecteur van de Strijdkrachten (Pools opperbevelhebber)
Premier van de Poolse regering in ballingschap (1947-1949)
Slagen/oorlogen Eerste Wereldoorlog

Pools-Russische Oorlog (1919-1921)


Tweede Wereldoorlog

Onderscheidingen zie onderscheidingen
Ander werk Politicus
Schrijver
Portaal  Portaalicoon   Tweede Wereldoorlog

Tadeusz Komorowski (1 juni 1895Londen, 24 augustus 1966), beter bekend onder de naam Bór-Komorowski, was een Poolse beroepsofficier, verzetsleider, bevelhebber van het 'Thuisleger', leider van de opstand van Warschau, en eerste naoorlogse minister-president van de Poolse regering in ballingschap.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Graaf Komorowski werd geboren uit een adellijke familie in het toenmalige Oostenrijk-Hongarije. Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende hij als officier in het Oostenrijks-Hongaarse leger. Hij vocht mee tijdens de Pools-Russische Oorlog (1919-1921). Na de Eerste Wereldoorlog diende hij als officier in het Poolse leger. Daar bekleedde hij diverse functies en werd in 1938 benoemd tot commandant van de Cavalerieschool van Grudziądz. Tijdens de Olympische Zomerspelen van 1936 was hij hoofd van het Pools hippisch team. In 1924 had hij ook al met het Poolse ruiterteam deelgenomen aan de Olympische Spelen in Parijs.

Komorowski nam deel aan de gevechten na de Duitse invasie van Polen in september 1939. Na de capitulatie hielp hij onder de codenaam Bór ('Bos', verwijzend naar de in de bossen opererende illegaliteit) mee aan de organisatie van het Poolse verzet in de regio Kraków. In juli 1941 werd hij plaatsvervangend leider van de belangrijkste organisatie van het gewapend verzet, het 'Thuisleger' of Armia Krajowa (AK), en in maart 1943 werd hij benoemd tot leider met de rang van Brigadier-generaal.

Toen Sovjet-troepen midden 1944 richting Warschau oprukten gaf de Poolse regering in ballingschap in Londen Bór-Komorowksi de opdracht om een gewapende opstand in Warschau voor te bereiden. De regering in ballingschap wenste dat de hoofdstad bevrijd zou worden door Polen en niet door de Sovjets. De bevrijding van Warschau moest ook voorkomen dat de communisten Polen overnamen.

Op bevel van Komorowski begon op 1 augustus 1944 de Opstand van Warschau en de opstandelingen van het AK namen de controle over het grootste deel van Centraal-Warschau over. Delen van het Sovjet-leger stonden op maar twintig kilometer afstand van de stad, maar op bevel van Jozef Stalin werd er geen hulp verleend. De Britten probeerden via luchtsteun voorraden te droppen maar konden geen directe steun verlenen. De Duitsers probeerde de opstand de onderdrukken door inzet van eenheden van de Waffen-SS en andere troepen.

In september 1944 werd Bór-Komorowksi bevorderd tot Generaal-inspecteur van de Strijdkrachten (Pools opperbevelhebber).

Na twee maanden van felle gevechten capituleerde Bór-Komorowski op 2 oktober 1944, op voorwaarde dat de Duitsers de AK-strijders als krijgsgevangenen behandelden. Dit gebeurde en Bór-Komorowski werd geïnterneerd in Oflag IV-C. Ondanks Duitse druk weigerde hij de AK-eenheden in Duits bezet Polen opdracht te geven zich over te geven. Aan het einde van de oorlog werd hij bevrijd en bracht de rest van zijn leven in ballingschap door in Londen. Daar speelde hij een actieve rol in Poolse emigrantenkringen. Tussen 1947 en 1949 diende hij als premier van de Poolse regering in ballingschap, die niet langer meer de diplomatieke erkenning had van de meeste westerse landen. In 1951 schreef hij het boek The Secret Army, een boek over zijn ervaringen tijdens de Opstand van Warschau. Hij stierf in Londen op 71-jarige leeftijd.

Militaire loopbaan[bewerken | brontekst bewerken]

  • Luitenant (Poruchik), Poolse strijdkrachten: 1 november 1916
  • Kapitein (Kapitana), Poolse strijdkrachten: gewijzigd 3 mei 1922 met een anciënniteit van 1 juni 1919[1]
  • Majoor (Major), Poolse strijdkrachten: 31 maart 1924 met een anciënniteit van 1 juli 1923
  • Luitenant-kolonel (Podpułkownik), Poolse strijdkrachten: 23 januari 1928 met anciënniteit vanaf 1 januari 1928
  • Kolonel (Pułkownik), Poolse strijdkrachten: 21 december 1932 met een anciënniteit van 1 januari 1933
  • Brigadegeneraal (Generała Brygady), Poolse strijdkrachten: 8 februari 1940[2]
  • Generaal-majoor (Generała Dywizji), Poolse strijdkrachten: 18 maart 1944

Onderscheidingen[bewerken | brontekst bewerken]