Tetrafenylmethaan

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Tetrafenylmethaan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van tetrafenylmethaan
Algemeen
Molecuulformule C25H20
IUPAC-naam tetrafenylmethaan
Molmassa 320,4263 g/mol
SMILES
C1=CC=C(C=C1)C(C2=CC=CC=C2)(C3=CC=CC=C3)C4=CC=CC=C4
InChI
1S/C25H20/c1-5-13-21(14-6-1)25(22-15-7-2-8-16-22,23-17-9-3-10-18-23)24-19-11-4-12-20-24/h1-20H
CAS-nummer 630-76-2
PubChem 12424
Wikidata Q420710
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit tot roze
Smeltpunt 281-286 °C
Kookpunt 431 °C
Onoplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Tetrafenylmethaan is een organische verbinding die bestaat uit een koolstofatoom dat verbonden is met vier fenylgroepen.

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

De synthese van deze stof werd voor het eerst beschreven in 1897 door Moses Gomberg.[1][2] Zijn methode, die een erg lage opbrengst had, begon bij trifenylmethylbromide (1), dat met fenylhydrazine 2 de hydrazineverbinding 3 vormt. Oxidatie hiervan met salpeterigzuur geeft de azoverbinding 4. Door deze te verhitten stelt ze distikstofgas vrij en wordt tetrafenylmethaan 5 gevormd.

Oorspronkelijke synthese van tetrafenylmethaan door Moses Gomberg
Oorspronkelijke synthese van tetrafenylmethaan door Moses Gomberg

Gomberg kon de nieuwe verbinding onderscheiden van trifenylmethaan door ze te nitreren tot 6 en te behandelen met een sterke base. Met trifenylmethaan zou dan een sterk gekleurde verbinding moeten ontstaan.

Door de nitrogroepen te reduceren tot aminogroepen met behulp van zinkpoeder in azijnzuur, verkreeg Gomberg de kleurstof 7 en, na behandeling met zoutzuur en onder afsplitsing van aniline, de bekende kleurstof pararosaniline 8, hetgeen een bijkomende aanwijzing was dat hij tetrafenylmethaan had gesynthetiseerd.

Toepassingen[bewerken | brontekst bewerken]

Sommige organische verbindingen met een tetrafenylmethaankern worden thans gebruikt als materiaal voor oleds.[3]